Edirne Maarif Caddesi’nde bulunan ve restorasyonu bitmek üzere olan sinagogun, daha önce Musevi cemaatinin talepleri üzerine Kültür Merkezi’nin yanı sıra düğünlerde de kullanılması planlanıyordu. Ancak İsrail’in Mescid-i Aksa’ya düzenlediği baskınların ardından Edirne Valisi Dursun Ali Şahin, planlamaların aksine sinagogun sadece müze olarak kullanılacağını açıkladı.
Taraf’ta yer alan habere göre, gazetecilere sinagog ile ilgili bilgiler veren Vali Şahin, şunları söyledi:
“Mescid- i Aksa’nın içinde savaş rüzgarları estiren, bizzat savaş tatbikatı yapan o eşkıya kılıklı insanlar orada Müslümanları katlederken, biz de onların burada sinagoglarını yapıyoruz. İçimde büyük bir kinle söylüyorum bunu. Biz de onların mezarlıkların etrafını temizliyor, projelerini kurula gönderiyoruz. Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’ndan tescilini bekliyoruz. Bizim yaklaşımımız nerede, onların yaklaşımı nerede? Yani bunu izleyicilerin takdirine sunuyorum. Buradaki tadilatı sona gelen sinagog sadece müze olarak, içerisinde hiçbir şey olmadan o şekilde müze olarak tescil edilecek. Yanındaki, arkasındaki idari bina ise talepte bulunduk Özel İdare olarak Kültür ve Sanat Galerisi olarak kullanmak üzere talepte bulundu. Kentimiz de bir galeri kazanmış olacak. Havranın kullanımı görüldüğü gibi sadece müze olarak kullanılacak ama içinde bir sergileme vitrinleme yapılmayacak.”
GEÇMİŞİ 1492′YE DAYANIYOR
Geçmişi, 1492 yılında Avrupa’daki baskılardan kaçarak Osmanlı İmparatorluğu’na sığınan Seferad cemaatine kadar uzanan sinagogun bugünkü binası 1907′de inşa edildi. Kaderine terk edilen sinagogun çatısına leylekler yuva yaptı, çevresindeki demir kapı ve parmaklıklar çürüdü.
İsrail ile Türkiye arasında tarihi bir bağı simgeleyen sinagoga ilgi, İsrail devletinin kurulması ve Edirne’deki Yahudi cemaatinin İstanbul’a yerleşmesiyle azaldı. 1983 yılından bu yana kullanılmayan sinagogun mülkiyeti 1995′te Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne geçti. Kullanılmasa da tarihi açıdan Museviler için büyük önem taşıyan sinagog, Edirne’de doğan Türk Sinagog Musikisi’nin (Maftirim) de kaynağını oluşturuyor. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından son 4 yıldır 3.700.000 liraya onarılan sinagogun daha önce Kültür Merkezi’nin yanı sıra dini düğün törenlerinde de kullanılabileceği açıklanmıştı.
