Bütün dünya tarafından merakla izlenen ‘Arap Baharı’ bazı ülkelerde kadın haklarını kısıtlama, azınlıklara baskı, aşırı İslamcı yaşam tarzını dayatma ve yeni bir otoriterizmin inşasına bürünme eğilimi gösterirken Suriye’de Kürtler sessiz sedasız bir devrim gerçekleştiriyor.

Kan dökmeden kendi özerk yönetimlerini oluşturan Suriyeli Kürtlerin Batı Kürdistan Daimi Meclisi, ‘Rojava Demokratik Özerklik yasaları’nı çıkartıyor. Suriyeli Kürtler yaşadıkları bölgeyi ‘Batı Kürdistan’ ve ‘Rojava’ olarak adlandırıyor.

Toplumsal eşitsizliğin giderilmesi amacıyla çıkarılan Medeni Kanuna göre bundan böyle küçük yaşta zorla evlilik, çok eşlilik, berdel, başlık parası gibi uygulamalar yasaklanıyor.

Batı Kürdistan Daimi Meclisi’nin ‘Rojava Demokratik Özerklik yasaları’ gündemiyle yaptığı 3. Olağan Meclis toplantısı 2. Gününde.

ANF’nin haberine göre Şam, Halep, Hesekê, Afrin, Qamişlo, Derbisiyê, Derik, Girkê Lege’den Meclis Üyeleri’nin katılımıyla Amudê’de dün sabah saatlerinde başlayan toplantının ilk gün oturumları gece saat 22.00’a kadar devam etti. Gün boyu süren tartışmalar sonucunda Kent, bölge Meclis yasaları, belediye, güvenlik ve asayiş, yargı ve adalet ile sosyal hizmetler yasalarının çerçeveleri oluşturuldu.

Tartışmalarda oluşturulacak yasalarda devletçi sistemlerin öngördükleri hukuk yerine, alternatif bir sistem olarak özerklik yasalarında ‘ahlak’ın daha fazla esas alınması görüşünde ortaklaşıldı.

Toplantının bugünkü oturumlarında ise Medeni Kanun başlığıyla kadının toplumsal ve siyasal yaşamdaki yeri, kadına karşı şiddetle mücadele, toplumsal eşitliğin sağlanmasına dönük yasalar ele alındı.

BAŞLIK PARASI, ZORLA EVLİLİK YASAKLANDI

Oluşturulan yasaya göre bundan böyle zorla ve küçük yaşta evlilikler ile çok eşlilik, başlık parası, berdel gibi uygulamalar yasaklandı. Boşanmaların karşılıklı rıza ve anlaşma ile olması, boşanmanın erkeğin tekelinden çıkarılması, eşlerin ayrılması durumunda çocukların 15 yaşına kadar annenin yanında kalması da yasanın diğer başlıklarından.

Miras ve mülk edinmedeki eşitsizliklerin kaldırılmasına da yasada yer veren Daimi Meclis, kadının yaşamın her alanında karar süreçlerine katılımının esas alınmasını da yasaya bağladı.

Toplantıda yapılan konuşmalarda da, demokratik özerkliğin toplumsal eşitliğin sağlanması ve cinsiyetçiliğin aşılması hedefiyle çıkarılan bu yasalarla gerçek karşılığını bulacağı ve toplumsal özgürlüğün bu yasalarla sağlanacağı dile getirildi.

19 TEMMUZ’DAN BU YANA YAŞANANLAR DEVRİM NİTELİĞİNDE

Batı Kürdistan’da geçtiğimiz Temmuz ayında halk yönetimlere el koyarak demokratik özerk yönetimlerin ilanını gerçekleştirdi.

19 Temmuz’da Kobanê’de halk, resmi güçleri kentten çıkardı. Kobanê’den sonra Efrîn, Serêkaniyê, Dirbêsiyê, Amudê, Dêrik, Girkê Legê, Tirbespiyê ve Tiltemîr ‘e halk yönetimi ele geçirdi. Ayrıca Suriye’de bulunan Halep, Rakka ve Hesekê kentlerindeki Kürt mahallelerinde de resmi güçler bu mahallelerden dışarı çıkarıldı.

Yönetimleri ele geçirilen kentlerde Kürtler kendi sistemlerini kurmaya hız verdiler. Sistemlerini "Demokratik Özerklik" olarak adlandıran Kürtler kent ve köylerde halk meclisleri kurma çalışması başlattılar. Şimdiye kadar Batı Kürdistan'ın 10 kentinde (Dêrik, Girkê Legê, Tirbespiyê, Qamişlo, Amudê, Dirbêsiyê, Serêkaniyê, Tiltemir, Kobanê, Efrîn) ve Suriye'nin 3 kentinde (Halep, Rakka ve Hesekê) Halk Meclisleri kuruldu. Bu meclislere bağlı olarak her mahallede "Halk Evleri" ve "Mahalle Meclisleri" oluşturuldu.

Halk meclislerinin çatı örgütü olan Batı Kürdistan Daimi Meclisi ise, 2011 yılı Ekim ayında gerçekleştirilen seçimler sonucunda Batı Kürdistan ve Suriye’nin çeşitli kentlerinden 60 temsilciden oluşuyor.

100’E YAKIN OKUL AÇILDI

Meclislerin yanı sıra halkın ihtiyaçları doğrultusunda yeni kurumlar oluşturuldu. Bunların başında ise kentlerin huzuru için kurulan asayiş güçleri geldi. Asayiş Akademisi’nde eğitim gören bu güçler, Efrin’den Dêrik’e kadar bütün kentlerde huzur ortamının sağlanması için görev yapmakta.

Halkın özerklik sistemini daha iyi anlaması ve sorunlarını kendisinin çözebilmesi için eğitim çalışmaları da önemli bir yer edindi. Bunun için birçok kente eğitim akademileri kuruldu ve aralıksız olarak eğitimler sürdürüldü. Anadilde eğitim ise Batı Kürdistan’daki temel çalışmalardan biri oldu. Kürt Dil Kurumu (SZK) kuruldu ve Kürtçe dil eğitimleri başladı. Bu çerçevede Batı Kürdistan'ın tamamında 100’e yakın okul açıldı ve bu okullarda bine yakın öğretmen yetiştirildi. Ayrıca ilk defa resmi okullarda Kürtçe dersler verildi.

HİZMET VE ADALET KOMİTESİ

Toplumsal ihtiyaçların karşılanması, toplumsal, adli ve ekonomik sorunların çözümü için bir komite kuruldu. Bu çerçevede Yüksek Konsey’e bağlı bulunan Toplumsal Hizmetler Komitesi dışında, her mecliste hizmet ve barış komiteleri kuruldu. Devletin hukuk sistemine karşın Adalet Komitesi de kuruldu. Bu komite kentlerde adalet ve ahlak sisteminin kurumsallaşması için çalışmalarını sürdürüyor. Şimdi halk bütün sorunlarını bu komitelere getirip çözmeye çalışıyor. Ayrıca Kürt Yüksek Konseyi'ne bağlı olarak Barış ve Adalet Komitesi kuruldu.

KADIN VE GENÇLİK

Demokratik Özerklik sisteminin en temel ayaklarından biri de gençlik ve kadın çalışmaları oldu. "Yekitiya Star" adıyla yürütülen kadın çalışmaları kentlerde kadın meclisleri ile temsilini buldu. Bunun yanında halk meclislerinde de kadın temsiliyetine öncelik tanınmış durumda. Gençlik çalışmaları da "Devrimci Gençlik Hareketi-Tevgera Ciwanên Şoreşger" adı ile bütün kentlerde özerk bir biçimde yürütülmekte. Ayrıca üniversite öğrencileri de "Yurtsever Öğrenciler Federasyonu-Federasyona Xwendekarên Welatparêz" adı altında örgütlü çalışmalarını sürdürmekteler.

EKONOMİ VE SAĞLIK

Bölgede şu anda yaşanan ambargo nedeni ile ekonomik ve sağlık sorunları had safhaya çıkmış durumda. Halk özellikle ilaç, gıda ve yakıt gibi temel yaşam ihtiyaçlarına ulaşmada çok büyük zorluklarla boğuşuyor. Bu sorunların çözümü için de Kürt Yüksek Konseyi çatısı altında bir komite oluşturuldu. Yardım çalışmalarının yürütülmesi ve yurtdışından gelen yardımları organize etmek için Kürt Kızılay Kurumu - Heyva Sor a Kurd da bir süre önce örgütlenmeye başladı.