Kuzey Kıbrıs'ta bütçe açığını kapatmak için uygulanmaya başlanan ekonomik tedbir paketi, Kıbrıslıları sokağa döktü.
Ortadoğu’da dalga dalga büyüyen toplumsal olaylar, Kuzey Kıbrıs’a da örnek oldu. Son yıllarda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) yaşanan ekonomik darboğaz sonrasında Ulusal Birlik Partisi (UBP) hükümetinin yaz başında açıkladığı ekonomik tedbir paketi, Kıbrıslıları sokağa döktü.
Dün başkent Lefkoşa’nın tarihi İnönü Meydanı’nda “Toplumsal Varoluş Mitingi” düzenleyen onbinlerce Kıbrıslı, “Hükümet istifa” dedi. İki haftadır devam eden protestolardan AK Parti de nasibini aldı. UBP’nin hazırladığı tedbir paketinin Türkiye’nin zoruyla uygulamaya konduğunu öne süren protestocular, “Ankara yakamızdan elini çek” ve “Bu memleket bizim, biz yöneteceğiz” sloganları attı. Eylem nedeni ile işyerleri, kamu ve özel kurumlarda genel greve gidilirken, protestocular Cumhursbaşkanlığı yolunu trafiğe kapattı.
Bütçe açığı korkutuyor
KKTC’deki kriz, geçen yıl iktidara gelen UBP hükümetinin Türkiye’nin direktifiyle ‘kemer sıkma’ politikalarını başlatması ile patlak verdi. Hükümet Kuzey Kıbrıs’ın 2,6 milyar TL’lik bütçesinde yüzde 10’luk açık nedeni ile kamu çalışanlarının maaşlarını ödemekte sıkıntı yaşamaya başladı. Kaynak yaratmak için tasarruf tedbirleri açıklayan hükümet, emeklilik maaşı, vergi muafiyetleri, ek mesai ücretleri gibi alanlarda kısıntıya gitme kararı aldı. KKTC’de kamu çalışanlarına ödenen 13. maaşların 2010 yılında verilmemesi ve özelleştirme programının genişletilmesi ise kamuoyunda büyük tepkiye neden oldu. Kuzey Kıbrıs Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (Dev İş) Başkanı Mehmet Seyis, ekonomik tedbir paketinin çalışanların kazanılmış haklarına ağır darbe vurduğunu savundu. Seyis, uygulama ile gençlerin Kuzey Kıbrıs’tan göçünün hızlanacağını vurguladı. Eski KKTC Sanayi Odası Başkanı Salih Tunar da “Halk ekonomik tedbirlerin Türkiye tarafından empoze edildiğine inanıyor. Hükümetin bu sese kulak vermesi lazım” dedi.
KIBRISLI LİDERLER BUGÜN İSTANBUL'DAYDI
İstanbul’da bugün, aralarında bu güçlü mitingi düzenleyenlerden Dev İş Başkanı Mehmet Seyis, CTP Birleşik Güçler Genel Başkanı Ferdi Sabit Soyer, Toplumcu Demokrasi Partisi Genel Başkanı Mehmet Çakıcı, Birleşik Kıbrıs Partisi Genel Başkanı İzzet İzcan gibi çok sayıda katılımcının bulunduğu önemli bir konferans vardı.
Eşitlik ve Demokrasi Partisi ile İstanbul KIBES tarafından düzenlenen “Kıbrıs Sorunu ve Çözüm Önerileri Konferansı”nda konuşan Kıbrıslı liderler de dünkü mitingin önemine değinerek, sadece sol kesimlerin değil, sağ kesimlerin de mitinge katıldığını, seçimleri yalanlarla kazanan UBP’nin gerçek yüzünün kısa sürede tüm halk tarafından görüldüğünü söylediler.
Mitingi “sosyal, ekonomik, kültürel dayatmalara karşı bir başkaldırı” olarak tanımlayan liderler, bu kadar geniş katılımlı mitingin ekonomik paket gerekçesiyle ortaya çıkmasına rağmen, asıl olarak Türkiye’nin kendi onurlarını kırıcı tavırlarına yönelik bir tepki olduğunu vurguladılar.
Kıbrıs’ta polis, asker bir yana itfaiye müdürünü bile kendilerinin atayamadığından yakındılar. Cemil Çiçek’in Kıbrıs’a gelip, “sınırın öte tarafında sizden çok var” dediğini, Başbakan’ın kendi başbakanlarının maaşını sorduğunu, Türkiye’nin kendilerini terbiye etmeye çalıştığını dile getirdiler.
“Özel harp dairesi, kontrgerilla gibi şeyleri siz de konuşmaya başladınız, halbuki onların yuvası, deneme tahtası Kıbrıs’tır. İki tarafta da, derin güçler hem Rumların, hem Türklerin sivil yönetimlerine rağmen yaşanan çatışmaları örgütlemiştir.” diyen Kıbrıslı liderler, Kıbrıs’ın bölünemeyecek kadar küçük, herkesi içine alacak kadar büyük bir ada olduğunu, o nedenle birleşik, iki toplumlu, federatif bir Kıbrıs Cumhuriyeti istediklerini söylediler.
“Çözümsüzlük çözümdür” diye düşünen bir Cumhurbaşkanı’nın müzakereleri yürütüyor olmasının talihsizlik olduğunu vurgulayan Kıbrıslı liderler, Derviş Eroğlu’nun seçim öncesi reddettiği Mehmet Ali Talat tarafından yürütülen görüşmelerdeki gelinen aşamaları şimdi kabul ettiğini vurguladılar.
KIBRISLI'YI İSYAN ETTİREN TEDBİRLER
Hayat pahallılığı
ödeneği kaldırıldı.
Emekli maaşına
vergi konuldu.
Mesai ücretleri
yüzde 30 düşürüldü.
Yaz mesaisi tamamen kaldırıldı.
Binek araçların motor vergisi yüzde 20 arttırıldı.
KKTC EKONOMİSİ
Nüfusu yaklaşık 250 bin
7 yılda ortalama % 6.4 büyüdü
Kişi başı gelir 13 bin 500 dolar
Enflasyon yüzde 11.6
İşsizlik oranı yüzde 9.8
1000 kişiden 524’ü araba sahibi
