CIA’in 11 Eylül saldırıları sonrası El Kaide “şüphelilerine” uyguladığı sistematik işkencelerin yol açtığı skandaldan sonra, işkence mekanizmasının yeni ayrıntıları ortaya çıktı.

Independent’ın haberine göre, CIA’e El Kaide şüphelilerinin sorgusunda psikolojik destek veren doktorlar, boğulma hissi veren waterboarding, uykudan mahrum bırakma ve acı verecek şekilde bağlı tutulma gibi yöntemleri CIA’e tavsiye etti. CIA’in “şüphelilere” yönelik “etkili sorgu programını” hazırlayan kişilerin kurduğu özel şirkete bu “uzmanlıkları” için 2002-2009 arasında toplam 81 milyon dolar (yaklaşık 182 milyon TL) ödediği anlaşıldı.

Senato İstihbarat Komitesi’nin raporunda, ödeme yapılan bu kişiler arasında “Grayson Swigert” ve “Hamond Dunbar” kod adlarıyla bilinen James Elmer Mitchell ve Bruce Jessen adlı iki psikolog doktor öne çıkıyor. Rapora göre, iki uzman hizmetleri kapsamında CIA’e hangi mahkuma nasıl işkence yapılacağına dair programlar hazırladı. 1800 dolar yevmiye Yine rapora göre CIA, 2002’de Swigert ve Dunbar’ı “bir ülkeye” göndererek aynı yıl martta Pakistan’da yakalanan Filistinli Ebu Zübeyde’nin sorgusunun “psikolojik boyutu” üzerine program hazırlattı. Swigert ve Dunbar’ın hazırladığı işkence yöntemleri arasında mahkumun dar bir yere kapatılması, su altında tutularak havasız bırakılması, mahkumlara bebek bezi bağlanması ve sahte gömme gibi yöntemler de bulunuyor. Rapora göre, iki uzmana, “tekniklerini” uyguladıkları gün başına 1800 dolar ödendi.

CIA’in sorgu merkezlerine ise 300 milyon dolar harcadığı iddia edildi. İngiltere’de yayımlanan The Times gazetesi, CIA’in Avrupa ve Asya’da sorgu merkezi olarak kullandığı yerlere 300 milyon dolar harcandığını yazdı. Gazete, “kara bölge” olarak bilinen sorgu merkezlerinin bulunduğu iddia edilen ülkeleri ve tutsakların uçakla nakillerinde, topraklarında duraklamalarına izin verildiği öne sürülen ülkelerin haritasını yayınladı.

Tutsakların uçuşta duraklamasına izin verildiği iddia edilen ülkeler arasında, Türkiye, Yunanistan, Belçika, İngiltere, İrlanda, İspanya ve Portekiz yer aldı. Gazete, “gizli sorgu” tesislerinin bulunduğu iddia edilen ülkeler arasında ise, Suudi Arabistan, Tayland, Fas, Mısır, Romanya, Libya, Polonya, Özbekistan ve Litvanya’yı göstererek, bu merkezler arasında en kötü şöhrete sahip olduğu söylenen Afganistan’daki merkeze 220 bin dolar harcandığını ifade etti.