PRAG / ANF

Çek Cumhuriyeti’nde yapılan erken genel seçimlerde klasik sağ partiler ağır yenilgi alırken, popülist siyasi parti ANO ve Komünist Parti (KSCM) beklendiği gibi ikinci ve üçüncü sırayı paylaştılar.

Seçimlerden zayıflayarak çıkan Sosyal Demokrat Parti (CSSD) ise birinci parti olmakla yetinirken, koalisyon ortağı bulmakta zorlanacağa benziyor.

Ülkede, sağ koalisyon hükümetinde Haziran ayında ortaya çıkan rüşvet skandalı nedeniyle yapılan erken genel seçimlerde 7 parti yüzde 5 barajını aşmayı başardı. Seçimlerin resmi olmayan sonuçlarına göre CSSD yüzde 20,5 oy oranıyla birinci olurken, milyarder işadamı Andrey Babis’in partisi ANO (Çekçe ‘Evet’) ilk kez katıldığı seçimlerde yüzde 18,7 ile ülkenin ikinci büyük gücü oldu.

Komünistler ise yüzde 15 oyla üçüncü sıraya yerleşirken, 1989’dan sonra aldıkları en yüksek oy oranını yakaladılar.

İKTİDAR PARTİLERİ CİDDİ OY KAYBINA UĞRADI

Haziran ayında istifa eden merkez sağ hükümeti oluşturan üç siyasi parti ise oy erozyonuna uğradı. Eski Başbakan Petr Necas’ın Demokrat Halk Partisi (ODS) yüzde 7 oy oranına geriledi. ODS, 2006’da yüzde 35, 2010’da ise yüzde 20 oy almıştı.

Bir diğer eski iktidar ortağı TOP 09 adlı parti ise yüzde 12 civarında oy ile dördüncü güç olurken, 2010 yılına göre yüzde 4,7 oy kaybetti. Seçimlere ilk kez katılan bir diğer parti olan Direk Demokrasi (Usvit) ise yüzde 6,9 oy oranına ulaştı.

Ülkenin en eski siyasi partisi Hristiyan Demokrat Birliği (KDU-CSL) ise yüzde 6,7 oy oranıyla parlamentoya giren son parti oldu. Yeşiller ve Korsanlar ise yüzde 5 barajını aşamayarak parlamento dışında kalmaya devam edecekler.

KOALİSYON GÖRÜŞMELERİ ÇETİN VE UZUN GEÇECEK

Bu sonuçlara göre, 200 üyeli Çek Temsilciler Meclisi’ndeki sandalye dağılımı da şöyle olacak: CSSD 50, ANO 47, KSCM 33, TOP 09 26, ODS 16, KDU-CSL ve Direk Demokrasi 14’er.

Seçim sonuçları, sosyal demokrat CSSD’nin komünistlerin desteğini alarak azınlık hükümeti kurma hedefini ise boşa çıkarmış oldu. Zira her iki partinin toplam sandalye sayısı 83’te kalıyor. Popülist ANO partisi lideri Andrej Babis de, CSSD’nin öncülüğünde kurulacak bir hükümette yer almayacaklarını ilan etmiş durumda.

Çek medyası ise, koalisyon görüşmelerinin çetin ve uzun süreli olacağı konusunda hem fikir.

Merkez sağ lider Petr Necas liderliğindeki koalisyon hükümeti rüşvet skandalları nedeniyle Haziran ayında istifa etmek zorunda kalmıştı. Skandalların yoğunlaştığı Kamu İşleri (VV) adlı parti bu yılki seçimlere de katılmadı.

10,5 milyonluk Çek Cumhuriyeti, 1989 yılında (o dönem Çekoslovakya) sosyalist sistemden ayrılmış ve 2004 yılında Avrupa Birliği (AB)’ye dahil olmuştu. Euro para birimine dahil olmayan Çek Cumhuriyeti’nde işsizlik oranı ise yüzde 7 ile AB ortalamasının (yüzde 11) altında.