Diyarbakır’da aralarında İl Milli Eğitim Müdürlüğü eski Yardımcısı Serkan Batur, Dicle Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Kemal Çelen, Eğitim Bir Sen ile Memur Sen Diyarbakır eski İl Başkanı Yunus Memiş, Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Alican Ebedinoğlu ile iş insanları Yusuf Vural, Şeyhmus Mete ve Nihat Güneş’in de bulunduğu 26 sanığın yargılandığı dava iddianamesi oldukça çarpıcı bilgiler içeriyor. Sanıklara yöneltilen “Kamu kurum veya kuruluşlarının ihalesine fesat karıştırmak”, “Zimmet”, “Rüşvet almak”, “Görevi kötüye kullanma”, “Kamu görevlisinin resmi ve özel belgede sahteciliği”, “Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına dolandırıcılık”, “Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları kaydetmek ve yayınlanmak”, “Malvarlığı değerlerinin gayrimeşru kaynağını gizlemek” ve “Haksız mal edinme, mal kaçırma veya gizleme” suçlamalarının merkezini Diyarbakır Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulu’na dair yapılan ihaleler oluşturuyor.
Yapılan teknik ve fizik takip sonucunda, kurulan ihale komisyonlarında yer alan isimlerin, 2016, 2017 ve 2019 yılları arasında doğrudan temin ya da ihale yoluyla yapılan malzeme alımı, tadilat, kafe yapım inşaatı, öğretmenevine ait restaurant ve kafenin işletmeye verilmesi, bahçe direklerinin ışıklandırılması, kahvaltı alım ihalelerine fesat karıştırmak ve öğretmenevinin konferans salonun kiraya verilmesinde usulsüzlük yaparak kamuyu zarara uğrattıkları tespit edildi.
Bu ihalelerden biri İl Milli Eğitim Müdürü Feysel Taşçıer ve öğretmen S.D. ile birlikte savcılığa giderek suç duyurusunda bulunan H.E.T’nin şikayetinde dile getirdiği Öğretmenevi’ne perde alım ihalesi oldu.
PERDE ALIMINDA VURGUN
Öğretmenevi Müdür Yardımcısı Mustafa Yaşar’ın başkanlığını yaptığı komisyonda Ela Balyen ile birlikte yer alan H.E.T., savcılığa verdiği ifadesinde doğrudan temin yoluyla yapılan ihaleyi kazanan 55.814,00 TL teklif fiyatı ile kazanan Kaçmaz Tekstil ile yapılan sözleşmeye atılan imzasının taklit edildiğini belirtti.
Soruşturma kapsamında ihaleye dair başlatılan incelemede H.E.T.’nin imzasının taklit edildiği uzman raporu ile kesinleşirken, bilirkişi tarafından hazırlanan raporda piyasa fiyatından yüksek çıkarılan bedel ile kurumun 30.140,00 TL zarara uğratıldığı tespit edildi.
KOMİSYONDA BEKÇİ DE YER ALDI
Usulsüzlük tespit edilen bir diğer ihale Öğretmenevi’ne yapılmak istenen kafeteryanın yapım işi oldu. Başkanlığını yine Müdür Yardımcısı Mustafa Yaşar’ın yaptığı 6 kişilik komisyonda kurum görevli Berrin Aksu (İta Amiri) Baver Sungur (Başk. Yardımcısı), Sertaç Kurşunlukaya (memur), Tülin Aydas (memur) yanı sıra yasadışı şekilde kurumda bekçilik yapan Abdülkerim Memiş de yer aldı.
3 Eylül 2019 yılında pazarlık usulüyle yapılan ihalenin yaklaşık maliyeti 927.537,44 TL olarak belirlendi ve davet usulüyle 9 firmadan teklif istendi. İhaleye katılan dört firmadan biri geçici teminat sunmamasından ötürü ihale dışı bırakıldı. Gerekli yeterliliği sağlayan diğer üç firma arasından kafeteryanın yapım işi 627.500,00 TL bedelle en düşük teklifi sunan Güneş Gök İnş. Nak. Gıda Tem. Teks. San. Tic. Ltd. Şti’ye verildi.
İhalenin yapılması akabinde başlatılan soruşturma kapsamında yapılan teknik ve fiziki takipte Nihat Güneş’in sahibi olduğu şirketin aldığı kafe yapım işinin tüm süreciyle yeğeni Ahmet Güneş’in meşgul olduğu belirlendi.
İŞ BİTİMİ SONRASI RÜŞVET
Güneş’in sık sık telefonla görüşüp, bir araya geldiği Yunus Memiş’in ise, ihale ya da ödeme yapıldı günlerde özellikle izinli veya raporlu olduğu ancak tüm işi kendisinin organize ettiği sonucuna varılarak, ihaleye dair soruşturma dosyasında “Kafe yapım işinin olması gereken fiyattan çok fazla bir ücret karşılığında Güneş Gök İnşaat Nakliye Gıda Tem. Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne Nihat Güneş’e verilerek iş bitimi şirketin hesabına gönderilen paradan Yunus Memiş’in, para Nihat Güneş’in hesabına yattıktan sonra Ofis’te Ahmet Güneş ve amcası Nihat Güneş’ten yüklü miktarda para aldığı, Sertaç Kurşunlukaya ve Tülin Aydas’ın da paranın Nihat Güneş’in hesabına yatırıldığı gün Ahmet Güneş’in kuruma geldiği zaman parayı aldıkları, Yunus Memiş ve ihale komisyonu üyelerinin usulsüz bir şekilde ederinin çok fazla üstünde kafenin yapım işin bahse konu firmaya vererek kendilerine de pay çıkartıp rüşvet aldıkları, ihaleye fesat karıştırıp kamu kurumunu zarara uğrattıkları değerlendirilmiştir” tespitinde bulunuldu.
Sanıkların görevlerini kötüye kullanmak, rüşvet almak, kamuoyu zarara uğratacak şekilde fesat karıştırmakla suçlandıkları bir diğer ihale ise inşa edilen Öğretmenevi kafeteryasının 2886 sayılı Devlet İhale Kanunun 51/g maddesince pazarlık usulü ve amortisman bedelle üç yıllık işletmeye verilmesi oldu.
İHALE İLANI SİTEDE 6 DAKİKA KALDI
Bu sırada teknik ve fiziki takip altına olan şüpheliler arasındaki telefon trafiği ve eldeki mevcut bilgiler üzerinden 18 Kasım 2019 tarihinde düzenlenecek ihale ile ilgili olarak, Öğretmenevinin internet adresinde ihaleyi ilana konulup, ekran görüntüsü alındıktan sonra ihalenin tekrar internet sayfasından kaldırılacağı belirlendi. Yapılan teknik tahkikatta 15 Kasım günü saat 19.24’de sitenin duyurular bölümüne eklenen ihale ilanın ekran görüntüsü alındıktan 6 dakika sonra 19. 30’da kaldırıldığı tespit edildi.
RAYİÇ BEDELİ DÜŞÜRÜLDÜ: NE DİYORSAN ONU YAZARIZ
İhale öncesinde Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odasına yazı yazarak kafenin aylık kira bedelinin ne kadar olduğunun tespit edilmesi istendi. Daha önce 10 bin TL rayiç bedeli çıkarılmasına rağmen Yunus Memiş ile Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Alican Ebedinoğlu arasında geçen görüşmeler sonrasında aylık kira bedeli 4 bin TL’ye düşürüldüğü belirlendi. Evrakın teslim edildiği gün Oda Başkanı Alican Ebedinoğlu ile telefonda görüşen Yunus Memiş, Diyarbakır Ticaret Odası’nın 5 bin TL olarak rayiç, belirlediği, Esnaf ve Sanatkarlar Odasının da 4 bin TL rayiç bedel belirlenmesini istedi. Kayıt altına alınan bu telefon görüşmesinde Alican Ebedinoğlu, Yunus Memiş’e ‘sen ne kadar diyorsan onu yazarız’ yanıtı verdi.
PARAVAN ŞİRKETLER
Bu süreçlerin akabinde 18 Kasım 2019’da toplanan komisyon gelen 5 teklif zarfından dördünün teklifini geçerli sayıp, kafenin işletim hakkını 180.000,00 TL bedelle en yüksek teklifi veren Roi İnşaat Taşımacılık Hayv. Yemek Day. Tük Mall. San. Tic. Ltd. Şti’ne verdi. İhaleyi kazanan firmanın sahibi Hüseyin Güneş, kafe inşaatı yapım ihalesini alan Güneş Gök İnşaat Nakliye Gıda Tem. Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti sahibi Nihat Güneş’in yeğeni, onun adına tüm işleri yapan Ahmet Güneş’in ise kardeşi. İhaleye diğer iki firmada Güneş ailesine ait paravan şirketler oldu.
GÖRÜŞMELER GİZLİ KAMERA İLE KAYDEDİLDİ
Memiş’in öğretmenevindeki makam odasında ihaleler öncesinde yaptığı görüşme ve konuşmalarda geçen usulsüzlükler polisin odaya koyduğu gizli kamerası ile kaydedildi. Ahmet Güneş ihale öncesinde sık sık kurum müdürü Yunus Memiş ve komisyon üyeleri ile telefon görüşmeleri gerçekleştirip bir araya geldi. Bu görüşmelerin tümü kayıt altına alınıp, dosyaya eklendi. Nitekim Ahmet Güneş ve amcası Hüseyin Güneş, ihalenin yapıldığı gün geldiği Öğretmenevi’nde Memiş ve diğer kurum yetkilileri ile gerçekleştirdiği görüşmeler fiziki takiple fotoğraflandı.
Soruşturma kapsamında yapılan gizli dinleme, teknik ve fiziki takip sonucunda Yunus Memiş’in ödeme ve ihalenin yapıldığı günlerde özellikle izinli veya raporlu olduğu ancak tüm işi kendisinin organize ettiği, böylelikle ihale ile ilgili herhangi bir olumsuzluk yaşanması halinde sorumluluk almak istemediği belirlendi. Öğretmenevi çalışanlarının Öğretmenevi tarafından düzenlenen ihale ve doğrudan temin vasıtası ile yapılan iş, yapı ve hizmet alımlarından haksız menfaat teminini alışkanlık haline getirdikleri, ihalelere vefat karıştırdıkları, gizli tutulması gereken ihale bilgilerini paylaşmaları ve ihaleye katılma yeterliliği olmayan firmanın ihalelere katılmasını sağlayarak ihaleye fesat karıştırma suçunu işledikleri tespit edildi.
Yapılıp, işletmeye verilen kafe aynı bina içerisinde yer alan Babil Restaurant işletmecisinin rahatsızlığına yol açtı. Babil Restaurant’ın işletmesi 2016 yılında 3+3 şeklinde varılan sözleşme ile Alta Avm Organizasyon Gıda Turizm Medikal Danışmanlık ve Proje Yönetimi Ltd. Şti’ye verilmişti. Şirketin resmi sahibi Nursel Munteha Çelen. Kentin tanınmış iş insanlarından, Diyarbakır Söz gazetesinin sahibi Mehmet Ali Altındağ’ın kızı olan Munteha Çelen, Dicle Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı ve İl Pandemi Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Kemal Çelen ile evli.
Yapılan incelemede resmiyette eşinin gözüktüğü şirketin gayri resmi sahibi olduğu değerlendirmesinde bulunan Prof. Çelen, Öğretmenevi’nin Müdür Yardımcısı olan Mustafa Yaşar’ın ise bacanağı.
2016 yılında yapılan ihaleye dair yapılan bilirkişi incelemesinde ihaleyi kazanan firma ile dosya şüphelilerinden Kurum Müdür Yardımcısı Mustafa Yaşar arasında akrabalık bağı bulunması dolayısıyla kriterlere uygun komisyon kurulmadığı, ihale mevzuatına veya şartnamelere göre gizli tutulması gereken bilgilerin sızdırılması nedeniyle fesat karıştırılarak kamu zararına sebep olunduğu belirlendi.
İŞLETME AYNI ŞİRKETE VERİLDİ
2019’da yapılan ihaleyi de yine 521.000,00 TL’lik en yüksek teklif ile Alta Avm Organizasyon Gıda Turizm Medikal Danışmanlık ve Proje Yönetimi Ltd. Şti’ye verildi.
Kafe ihalesi öncesi ve sonrasında kayıt altına alınan telefon görüşmeleri ve fiziki takip sonucunda soruşturma dosyasında şu tespitlerde bulunuldu: “18.11.2019 günü yapılacak olan Öğretmenevi Kafesinin işletmeye verilmesi ihalesinin şartnamesi hakkında konuştukları, Yunus Memiş’in ve Ahmet Güneş’in kafede kahvaltı verilmesi, düğün ve nişan gibi organizasyonlarının yapılması için sözleşmeye madde koydukları, ancak bu konuya itiraz geldiği için şartnameye koyamadıkları, Alta AVM isimli firmanın işlettiği Öğretmenevi restoranının serisinin 3. yılında olduğu sözleşmede 3+3 olarak sözleşmenin uzatabileceği ancak Yunus Memiş’in buna sıcak bakmaması nedeni ile yeniden ihaleye çıkılacağı, Alta AVM yetkililerinin buna itiraz ettikleri ve bu süreyi 3 yıl daha uzatmak istedikleri, Yunus Memiş’in de 3 yıl uzatılmayacağını Alta AVM yetkililerine tebliğ edilmesi istediği, Restoranı alması için Ahmet Güneş’e teklif ettiği ancak Ahmet Güneş’in restoranın kirasının çok olması nedeni ile alamayacağını söylediği, Yunus Memiş’in ‘doktorum’ (Mustafa Kemal Çelen) diye hitap ettiği şahsa sesli mesajda, ‘Doktorum adamlarına söyle gelsin alsınlar bak bu iş bitsin, diyerek yeniden yapılacak restoran ihalesine katılıp almasını’ söylediği, Böylelikle 15.11.2019 günü henüz ihalesi yapılmayan Kafe ve Restoranın ihalelerini kimin alacağının belli olduğu, Öğretmenevinin Kafesinin işletmesini Roi İnşaat (Sahibi Hüseyin Güneş, gayri resmi ortağı Ahmet Güneş) isimli şirkete verileceği, Öğretmenevinin Restoranının işletme ihalesinin Alta AVM (sahibi Nursel Munteha Çelen, gayri resmi sahibi eşi Mustafa Kemal Çelen) isimli firmaya verileceği ve hangi şartlarda verileceği anlaşılmış şahısların ihaleye fesat karıştırma suçlarını işledikleri değerlendirilmiştir.”
Kaynak: MA
