AKP iktidarına ve Diyanet’e yakınlığıyla bilinen İsmailağa cemaatinin “şeyhi” olarak nitelendirilen Mahmut Ustaosmanoğlu’nun ölümü, tarikatların devlet ve siyaset ilişkisini bir kez daha gözler önüne serdi. Ustaosmanoğlu için bazı gazetelere taziye ilanı veren AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, cenazede de Ustaosmanoğlu’ndan “önder” olarak söz etti. Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş da Ustaosmanoğlu’nu “üstad” olarak nitelendirdi. Tartışmalar sürerken Diyanet’in 2019’da kamuoyuna yansıyan raporunda İsmailağa cemaatine yönelik detaylar da bir kez daha gündeme geldi. GİYİM KUŞAM TARİFİ YAPTILAR Cemaatin, tasavvufi söylemin olduğu bir yapıya sahip olduğu belirtilen raporda “Bu yapıya göre, tasavvuf ve bir şeyhe intisap (bağlılık) zorunludur” denildi. Giyim kuşam konusunda cemaatin kendileri gibi giyinmeyenleri, özellikle kadınların modern giyim tarzlarını eleştiren bir anlayışa sahip olduğu aktarıldı. Raporda, cemaat üyelerinin giyim kuşam şekli “Alameti farika denilebilecek görünümleri; erkek üyelerin uzun sakallı, cüppeli, sarıklı ve şalvarlı; kadınların da siyah renkli çarşaflı olmaları” ifadeleriyle tarif edildi. ‘CEMAATİN DİNİ GÖRÜŞ VE FETVALARI DİYANET İLE UYUMLU’ Cumhuriyet’ten Sefa Uyar’ın haberine göre cemaatin görüşlerinin Diyanet ile benzerliği vurgulanan raporda, “Cemaatin, dini görüş ve fetvaları genellikle Diyanet ile uyum arz eder. Bazı konularda farklı görüş ve fetvaları da vardır” ifadelerine yer verildi. ‘TÜRKİYE GENELİNDE CİDDİ BİR HAKİMİYETLERİ VAR’ Cemaatin, özel okullar, medrese, Kuran kursları ve basın-yayın organları gibi çeşitli kurumları olduğu aktarılan raporun ‘değerlendirme’ başlığında şunlar kaydedildi: “İsmailağa cemaati hafızlık ve medrese eğitimiyle öne çıkmaktadır. Asıl merkezleri İstanbul olmakla birlikte Türkiye genelinde bu alanlarda ciddi bir hâkimiyetleri söz konusudur. Bununla birlikte giyim kuşam başta olmak üzere kendi bazı özel tercihlerini İslam’ın vazgeçilmez uygulamaları gibi sunmaktadırlar. Böyle bir yaklaşım, hazreti peygamberin sünnetini şekilciliğe indirgemek gibi bir imaj ortaya koymaktadır. Bu tür indirgemeci tercihler, Müslümanları ayrıştırma riski taşımaktadır.”