TOÇEV (Tüvana Okuma İstekli Çocuk Eğitim Vakfı), 18.03.2019 tarihinde, Kadir Has Üniversitesi’nde, “Çocuk Hakları Perspektifinden Türkiye’deki Risk Altındaki Çocuklar Sempozyumu” düzenledi.

Sempozyumda özellikle çalışan çocuklar, çocuk istismarı, suça sürüklenen çocuklar, eğitim dışı kalan çocukların eğitimi gibi konular masaya yatırılmaya çalışıldı.

TOÇEV, Nüfusunun %28.3’ü çocuk olan Türkiye’de bu alanda çalışan az sayıda kuruluştan biri.

Çalışan her 10 çocuktan 8’inin kayıt dışı olduğu Türkiye’de çocuk çok ağır, ölümcül koşullarda çalıştırıldıkları, bu süreçlerde eğitimden koptukları, çocukluklarını yaşamadıkları vurgulandı.

TOÇEV’in bazı çalışmaları

TOÇEV, Çocuk hakları, bu hakların yaşama geçmesi üzerine çalışmalar yürütmekte. TOÇEV Yönetim Kurulu Başkanı Ebru UYGUN, yaptığı açış konuşmasında, yapmış oldukları çalışmalarla ilgili şu bilgileri verdi:

“Eğitime erişim hakkı, kaliteli bir yaşam standardına erişim, Uyuşturucu bağımlılığından korunma hakkı, Eğlence, dinlenme ve kültürel etkinlikler için zamana sahip olma hakkı, Düşünce özgürlüğü hakkı, İfade özgürlüğü hakkı, Çocukların kendileriyle ilgili konularda görüşlerini dile getirme hakkı gibi alanlarda önemli adımlar attı.

204 köy okulu onarımı yapılan ve oyun parkı inşa edilen Yaşasın Okulumuz projemizle, çocuğun eğitime erişim hakkı gözetilmiştir.

Köy okullarında okuyan 36.504 çocuğa bot mont, 16.186 çocuğa kitap oyuncak, 28.059 çocuğa kırtasiye malzemesi ve çanta dağıtılan Bir Şey Değişir Her şey Değişir projemizle, kaliteli bir yaşam standardına erişim hakkı gözetilmiştir.

İlk Yardıma İlk Adım projesi ile, çocuk tiyatrosuyla ilk yardım eğitimi verilen 43.656 öğrencinin ve Parlak Gülüşler Parlak Gelecekler projesiyle ağız ve diş sağlığı eğitimi verilen 4.275.500 çocuğun sağlık hizmetlerine erişim hakkı gözetilmiştir.

Eğitim gören 58.071 öğrencinin, ders dışında kalan zamanlarını daha verimli geçirmeleri amacıyla alternatif alanlar oluşturan Günebakan projemiz ile, çocukların boş zamanlarını değerlendirebilmeleri, kendilerini geliştirebilmeleri için oyun parkları, sanat atölyeleri, resim ve müzik odaları, fen ve bilgisayar laboratuvarları, oyun odaları, kütüphaneler ve spor alanları açılarak her çocuğun bu tür etkinliklere katılma hakkı gözetilmiştir.

Yarının İzleri Projesinde, çocuk tiyatrosu ile 39.972 çocuğa doğal çevreye saygının geliştirilmesi maddesi kapsamında küresel ısınma eğitimi verilmiştir.

Enerjimiz Çocuklar İçin Projesiyle 28.150 çocuğa kaynakları koruma ve yerinde kullanma bilincine sahip bir toplum oluşturmak adına çocuk tiyatrosu gösterileri sergilenmiştir.

Su Gelecektir projesiyle 1524 çocuğa su ve su kaynaklarını koruma ve yerinde kullanma bilincine sahip olabilmeleri için su kavramının önemi, suyun yerinde ve yeterli kullanımı, su kaynaklarının korunması konularını; basılı ve görsel materyaller ve tiyatro oyunuyla çocuklarımıza anlatılması, su tasarrufu alışkanlığını kazandırılması çalışılmaktadır.

50 ilin yeni 300 kitaplı 51 kütüphaneye kavuşmasını sağlayan Kütüphaneler Projesi ve 3680 okula ulaşılarak 1.024.119 çocuğa, 1.037.635 kitap dağıtılan Paylaşmayı Seven Parmak Kaldırsın Projesi ile, çocuk kitaplarının üretimini ve yayılmasını teşvik etmiştir.”

Gönüllü insanların sivil alanda böylesine yoğun çabalar harcadığı Türkiye’de Çocuk Hakları Sözleşmesi, bu konuyla ilgili yürürlüğe konulan Çocuk Yasası yeterli düzeyde uygulanamadı.

“Çocuk Hakları Perspektifinden Çalışan Çocuklar” başlıklı panelde, Kadir Has Ünv. Psikoloji Bölüm Başkanı Doç Dr. Aslı ÇARKOĞLU, “Çocukken Çalışmak”,

ILO Kıdemli Program Yöneticisi Ceren ABABAY TOSYALI, “Uluslararası boyutta çalışan çocuklar”, İstanbul Bilgi Ünv. Sosyal Hizmetler Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeynep ŞİMŞEK, “Türkiye’deki Durum”, MEF Ünv. Hukuk Fak. Öğretim Üyesi Doç. Dr. Güçlü AKYÜREK “Hukuksal Boyut” konularında konuşma yaptılar.

“Risk Altındaki Çocuklar” başlıklı panelde, Pedagog / Gazeteci, Yusuf Ahmet KULCA, “Sokak Çocukları”, Mersin Ünv. Tıp Fak. Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan KAR, “Suça Sürüklenen Çocuklar”, Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri GM Eğitim ve İyileştirme Daire Başkanlığı Çocuk Eğitim ve İyileştirme Şube Müdürü Elçin ÇAKAR TERZİOĞLU, “Ceza İnfaz Kurumlarında Kalan Çocuklar”, Kadir Has Ünv. Hukuk Fak. Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fulya EROĞLU, “Ceza Muhakemesinde Çocukların Konumu”, Çift Aile Terapileri Derneği Yönetim Kurulu Bşk Yard. Emre KONUK, “Travmatik Stres, Aile ve Psikiyatrik Sorunlar” konularında konuşma yaptılar.

Oturum Başkanlıklarını Prof. Dr. Oğuz POLAT yaptı.

DUBLIN City Üniversitesi Öğretim üyesi Mrs. Rosaleen McElvaney, Dünyada İstismara uğrayan çocukların otuzda birinin bilinebildiğini dile getirdi. Bu gerçeğin Türkiye’de ne boyutlarda olduğunu bilmediğinin altını çizdi.

Konuşmacılardan Yusuf Kulca, Türkiye’de çocuklarla ilgili yasal düzenlemelerde sıkıntı olmadığını, yeterli düzenlemelerin yapıldığını, ancak bunların uygulanmadığını dile getirdi. Yılda 13.000 çocuğun evden kaçtığı ülkemizde, çocuklarla ilgili her türlü sorunu kaynağı olan ailelerle ilgili çalışmalar yapılamadığından yakındı.

Mersin Ünv. Tıp Fak. Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan KAR, çocukların suç işleme eyleminden söz etme yerine Suça Sürüklenen Çocuklar olgusunun tartışılması gerektiğinin daha gerçekçi bir yaklaşım olacağı konusunu irdeledi.

Kadir Has Ünv. Hukuk Fak. Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fulya EROĞLU, yaptığı etkileyici konuşmada, Ceza yargılamalarında Çocukların Konumuyla ilgili bilgi verdi. Çocuk yargılamalarıyla ilgili düzenlemelerin çelişkiler içerdiği, uygulamada sıkıntılar yaşandığının altını çizdi.

Çift Aile Terapileri Derneği Yönetim Kurulu Bşk Yard. Emre Konuk, Travmatik Stres, Aile ve Psikiyatrik Sorunları konusunda bilgi verdi. Tüm yasaların değişmesine karşın Sağlık Yasasının hiç değişmediğinden yakındı.

Çocukların cinsel saldırılara uğramaları başta olmak üzere birçok alanda yaşamlarını karartan uygulamalarla karşı karşıya bırakıldıkları bir ülkede, bu tür çabaların çok değerli olduğu açık.