Amerikan bilim dergisi Science’da yer alan bir araştırmaya göre, okyanus ve denizlerdeki plastik çöplerin miktarının önümüzdeki 10 yılda on kat daha artabileceği uyarısı yapılırken, plastiklerin yol açtığı kirliliğin azaltılması için önlem alınması çağrısı yapıldı.

Önlem alınmaması durumunda 2025 yılına kadar 155 milyon ton plastik çöpün daha okyanuslara atılacağı kaydedilen araştırmada, geri dönüşüme ilişkin yeni stratejilerin geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekildi. Çöplerin artışı, plastik poşet ve ürünlerin tüketimdeki yerinin artmasıyla paralel olarak gelişiyor.

Okyanus ve denizlere 50 kilometreden daha yakın olan 192 ülkeyi kapsayan geniş kapsamlı araştırmaya göre, 2010 yılında okyanuslara toplamda 8 milyon ton plastik çöp atıldı. Araştırmada, 192 ülkenin toplamda 275 milyon ton plastik çöp oluştuğu bilgisi de paylaşıldı.

Araştırmayı yöneten Georgia Üniversitesi çevre mühendisliği yardımcı profesörlerinden Jenna Jambeck, “Bu, incelediğimiz 192 ülkedeki deniz kıyılarında her 30 santimetrede bir adet 5 kilo plastik çöp dolusu poşete denk gelmektedir” diyerek, okyanuslardaki çöplerin miktarının ne kadar büyük boyutlara ulaştığına vurgu yaptı.

EN ÖNEMLİ SORUN ÇÖP AYRIŞTIRMADAKİ KÖTÜ YÖNETİM!

Araştırma kapsamında okyanuslara karadan, gemilerden ve diğer şekillerde atılan plastik çöpler incelenirken, elde edilen veriler ışığında enformatik modeller oluşturuldu.

Araştırmada ortaya çıkan en önemli sonuç ise, plastik çöplerin ayrıştırılması ve yeniden değerlendirilmesinde ciddi yönetim eksiklikleri olduğu. Konuya ilişkin bilgi veren araştırma görevlilerinden Kaliforniya Üniversitesi çevre bilimcilerinden Roland Geyer, “(okyanuslardaki) bu kirliliğin en önemli nedeninin çöplerin geri dönüşümündeki kötü yönetim olduğu ortaya çıktı” dedi.

Okyanuslara atılan plastik çöpler sorunu ilk kez 1970’li yıllarda bilimsel çalışmalara konu oldu. Bugüne kadar sadece okyanuslarda bulunan plastik çöp miktarına ilişkin araştırmalar yapılırken, yıllar bazında tahmini sonuçlar alınamıyordu.

Okyanuslarla ilgili eğitsel çalışmalarıyla bilinen Sea Education Association (SEA) profesörlerinden Kara Lavender Law, araştırma için, “okyanuslara belli bir yıl içinde atılan plastik çöplerin miktarını tahmin ettiğimiz ilk araştırmadır” dedi.

2025’E KADAR 155 MİLYON TON PLASTİK ÇÖP OKYANUSLARA ATILMIŞ OLACAK

Araştırmanın sonuçlarına göre, önlem alınmaması durumunda okyanuslara atılan çöplerin miktarı her geçen yıl artmaya devam edecek. Buna göre, 2025 yılına kadar toplamda 155 milyon ton plastik çöp okyanuslara atılmış olacak.

Georgia Üniversitesi’nden Jenna Jambeck’e göre, okyanuslardaki çöplerin artmasındaki en önemli nedenlerden biri de, kanalizasyon suları ile içme suyuna yönelik projelere öncelik verilmesi. Plastik üretiminin 1930 ve 40’lı yıllarda ciddi manada tüketim dünyasına girdiğine dikkat çeken Jambeck, plastik çöplerin geri dönüşümüne ilişkin çalışmaların ABD, Avrupa ile Asya’nın gelişmiş ülkelerinde bile sadece 1970’li yıllardan itibaren başladığını hatırlattı.

Jambeck, araştırmalarında geliştirdikleri modeller sayesinde dünya genelinde plastik çöplerin geri dönüşümünü iyileştirmeye yönelik stratejilerin geliştirilmesine katkı sunulacağının da altını çizdi.

40 YILDA PLASTİK ÜRETİMİ YÜZDE 647 ORANINDA ARTTI

Plastik çöplerin hem karada hem de denizlerde artmasının bir diğer nedeni ise tüketimdeki yerinin son on yıllarda giderek artmış olması. 2013 yılında dünya genelinde alışveriş poşetleri başta olmak üzere tek kullanımlık ürünler için 299 milyon ton plastik kullanıldı. Bu da, 1975 yılına oranla yüzde 647 oranında bir artışa denk geliyor.

Araştırmalara göre, sadece ABD’de kişi başına günlük 2 kilo çöp atılırken, bunun yüzde 13’ü plastiklerden oluşuyor.Plastik çöpler doğaya karışma süreleri 400 yıl gibi uzun süreler aldığı için dünyadaki en önemli çevresel sorunlardan biri olarak görülüyor. Ayrıca her yıl on milyonlarca kuş ve deniz canlısının plastik çöpleri yutmalarından ötürü telef olduğu biliniyor. (ANF)