İnternet çağı ile birlikte kağıda olan ihtiyacın azalmasına rağmen, bilinçsiz ve aşırı tüketim ile klasik üretim yöntemleri nedeniyle dünya ormanları kağıt sektörünün kurbanı olma yolunda.

Yılda 400 milyon tona yakın kağıdın tüketildiği dünyamızda bu oran 6 yıl içinde 100 milyon ton daha artacak.

Dünya üzerindeki ormanlık alanların gelecek nesillerin de faydalanacağı bir biçimde korunmasını ve geri dönüşümlü maddelerden kağıt üretimini hedefleyen çevreci kuruluşlar, geleceğe yönelik yeni bir vizyon belgesi hazırladılar. Belgede, on milyonlarca hektarlık ormanın koruma altına alınmasına rağmen, hem üreticilerin hem de tüketicilerin sorumlu davranmaları gerektiği vurgulanıyor.

'Environmental Paper Network‘ (EPN) adlı ve 6 kıtadan çevreci örgütlerin yer aldığı kuruluş tarafından hazırlanan ‘Global Papier Vision’ (GPV) adlı belgede, internetin gelişimine rağmen, dünyada artan kağıt tüketimine dikkat çekiliyor. EPN’nin belgesinde, giderek artan kağıt tüketiminin azaltılması ve dünya üzerindeki ormanlık alanların korunması için ‘sürdürülebilir bir reform’ çabasının öneminin altı çiziliyor.

GERİ DÖNÜŞÜME ÖNEM VERİLMELİ

Gelecekteki kağıt üretimi ve tüketimine ilişkin birçok önerinin yer aldığı GPV adlı vizyon belgesinde şöyle deniyor: “Hedefimiz, tüm insanların ihtiyacını karşılayacak ama aynı zamanda çöp ve aşırı tüketime son verecek alternatif tüketim örnekleriyle dolu bir dünya yaratmaktır.” Vizyon belgesi, kağıt üretiminde daha az ağaç kesimi ile ormanlardaki ağaç türlerinin yok olmasının önüne geçmeyi hedefliyor. Bunun için de kağıt üretiminde daha çok geri dönüşümlü maddeler ve atıklara ağırlık verilmesi isteniyor.

Vision belgesinin bir diğer hedefi de, ağaç kesimleri nedeniyle ortaya çıkan haksızlıkları önlemek. Geri dönüşümlü maddelerden kağıt üretimi sayesinde de sosyal sözleşmelere dayalı ve haksızlıklar içermeyen yeni iş alanları yaratmak da vizyon belgesinde yer alıyor.

EPN tarafından açıklanan vizyon belgesinin (GPV) muhatapları ise kağıt sanayisindeki şirketler, yatırımcılar, tüketiciler ve sivil toplum. Tüm bu kesimleri sorumluluğa davet eden vizyon belgesi, ‘temiz bir üretim’, ‘daha az kağıt tüketimi’ ve ‘geri dönüşümü mümkün maddelerden kağıt üretimi’ gibi temel sloganları öne çıkarıyor.

KAĞIT TÜKETİMİ GİDEREK ARTIYOR

1990’lı yılların ortalarından itibaren internetin gelişmesi ve artık hayatın tüm alanında etkin olması ile dijital medyanın etkinliğine rağmen dünya genelindeki kağıt tüketimi giderek artıyor. EPN üyesi olan Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) verilerine göre, dünyadaki yıllık kağıt tüketimi 400 milyon ton civarında. Ve bu kağıtların büyük bir kısmı sadece kısa süreli kullanıldıktan sonra çöpe atılıyor.

Kağıt tüketiminde Avrupa ve kuzey Amerika kıtaları ise önde geliyor ve toplam tüketimin neredeyse yarıya yakını burada gerçekleşiyor.

2020 yılına kadar ise kağıt tüketiminin yıllık 500 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu da başta daha fazla ormanlık alanın yok olacağı, su, enerji ve kimyasal madde tüketiminin de artacağı anlamına geliyor.

AMERİKA’DA AZALIRKEN, ÇİN’DE İKİ KATINA ÇIKTI

Kağıt üretimi ve tüketiminde, dünyanın birçok ülkesinde önemli olumlu gelişmeler kaydedilirken, özellikle orta gelirli ülkelerde bu durum tam tersine işliyor. Birçok ülke hem kağıt tüketimini azaltmayı hem de geri dönüşümle üretime önem veriyor.

Ancak, dünya nüfusunun beşte birine yakınının yaşadığı Çin gibi ekonomisi her geçen gün büyüyen ülkelerde kağıt tüketimi giderek artıyor. Son beş yılda başta Kuzey Amerika olmak üzere birçok bölgede kağıt tüketimi azalırken, Çin’de ise tüketim neredeyse iki katına yükseldi.

ÖNLEMLER ARTMALI

Benzer şekilde Kanada hükümeti de, yaklaşık 76 milyon hektarlık ormanlık alanda kesim yapılmasını yasaklayarak, bu ormanları koruma altına aldı. Bu karar, ormanların korunması alanında atılan en tarihi adım olarak öne çıkıyor. Hükümet, bundan böyle sadece sürdürülebilir yöntemlerle kağıt üretimine yönelik de karar almıştı.

Dünya Orman Yönetim Konseyi (FSC) tarafından yapılan çalışmalar sonucunda da, 80 ülkede 185 milyon hektarlık ormanlık alan sertifikalandırılarak, koruma alanı ilan edildi. Ancak bu ormanların yüzde 80’lik kısmı da yine Avrupa ve Kuzey Amerika kıtalarında yer alıyor ve bu sertifikalandırma yöntemi dışında kalan bölgelerdeki ağaç kesimi de bir hayli fazla.

Tüketimdeki bilinçsizlikten faydalanan ve bu sayede üretimini arttırma peşinde koşan kağıt üreticisi şirketlerin EPN tarafından hazırlanan vizyon belgesini ne derecede ciddiye alacakları ise bilinmiyor. Bilinen tek şey, geri dönüşümlü kağıt üretiminin arttırılmaması ve bilinçli tüketimin yaygınlaştırılmaması durumunda dünya ormanlarının yok olma tehdidiyle karşı karşıya olduğu. Bunu tetikleyen en önemli gerçeklik de, özellikle gelişmekte olan ülkelerde bu konudaki duyarsızlık.

(BEDRAN DENİZ - STRASBOURG / ANF)