Daha çok kot taşlama ve maden ocaklarında çalışan işçilerle gündeme gelen silikozis hastalığı, diş teknisyenleri için de ölümcül sonuçlar doğuruyor. Diş teknisyenlerinin önemli bir bölümünün yakalandığı silikozis hastalığını taşeronlaşma besliyor.
Dihaber’den Barış Boyraz’ın haberine göre, cam sanayi, çimento üretimi, dökümcülük, taş ocakları, tünel kazıcılığı, maden ocakları, kot taşlama gibi işlerde çalışan işçilerde görülen silikozis hastalığı son yıllarda diş teknisyenlerinde de görülmeye başladı. Daha önceden diş teknisyenlerinde meslek hastalığı olarak görülmeyen silikozis hastalığının 2007-2008 yıllarında yapılan bir araştırmada diş teknisyenlerini de tehdit ettiği ortaya çıktı.
Silisyum tozlarının solunmasından kaynaklı ortaya çıkan bir akciğer hastalığı olarak tanımlanan silikozis, belirtileri ortaya çıktıktan sonra da tedavi edilmesi mümkün olmayan bir hastalık.
İŞÇİLERİN YAŞAMLARI KARARIYOR
2016 yılının Kasım ve Aralık ayında 3 diş teknisyeni, silikosiz hastalığı sebebi ile yaşamını yitirdi. Hızlı etkileriyle de gündeme gelen hastalık, 2011 yılında sadece 3 yıl çalışmasına rağmen 19 yaşındaki Ömer Faruk Böyük isimli diş teknisyeninin hayatına mal oldu. İzmir’de geçtiğimiz Ocak ayında yaşamını yitiren Zafer Yılmaz’a 2007 yılında silikozis teşhisi konmasına rağmen malulen emekli edilmemişti.
ÇALIŞMA KOŞULLARI
Uzmanlar silika tozunun solunması sebebiyle meydana gelen silikozis hastalığının önlenmesi için çalışma ortamının günde en az iki kez nemlendirilmesi gerektiği uyarısında bulunuyor. Bunun yanında silika tozunu emecek vakumlu masalarda maske ile çalışılması da hastalığın önlenmesinde önemli rol oynuyor. Yine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın yapması gereken kontroller hastalığın önleyici etkileri arasında. Ancak, Bakanlık denetim yapmadan önce firmalara haber verdiği için denetim öncesi firmalar önlemlerini alarak denetimlerden “başarıyla” geçiyor.
TEDAVİSİ MÜMKÜN DEĞİL
Sinsice ilerlediği belirtilen silikozis hastalığının tedavisi mümkün olmamasına rağmen hastalığın erken teşhis edilmesi halinde hasta eski sağlığına kavuşabiliyor. Bu hastalığın erken teşhis edilebilmesi için işçilerin 6 ayda bir düzenli muayeneden geçmesi gerekiyor. 2002 yılında iktidara gelen AKP her alanda olduğu gibi bu alanda da taşeronlaşmanın önünü açtığı için ucuz iş gücü haline gelen diş teknisyenleri, sağlıksız şartlar altında kaderlerine terk edilmiş durumda.
TAŞERONLAŞMA
Kayıt dışılığın, düşük ücretin ve uzun çalışma saatlerinin de yaygın olduğu diş protez sektöründe son yıllarda Sağlık Bakanlığı'na bağlı ağız ve diş sağlığı merkezleri diş protezlerini ihale yöntemi ile satın almaya başladı. İhaleyi almak isteyen firma, protezler için eski fiyatlarının yüzde 20’sine kadar düşük fiyat ile ihalelere katılıyor. Zira eskiden fiyatı 75 ila 125 TL arasında değişen diş protezlerini ihaleyi alan taşeron firma, hastaneye 12-13 TL’den satıyor. Firma ise kar elde etmek için çareyi masraflardan kısmakta; yani daha az işçi çalıştırarak daha çok iş yapmakta arıyor.
KARANLIK TABLO
Devrimci Sağlık İşçileri Sendikası'nın (Dev Sağlık-İş) 40 diş teknisyeni ile çalışma koşulları, işçi sağlığı ve iş güvenliği üzerine yaptığı anketin sonuçlarına göre, ankete katılan çalışanların 35’i fazla mesai yaparken, 17’si haftada 10-20 saat arasında 4’ü de haftada 20 saatten fazla mesai yapıyor. İşçilerin sadece 11’i günde bir kez ile günde iki kez, silikozis hastalığının önlenmesinde önemli rolü olan nemlendirme işlemi yapıldığını söyledi.
İşçilerin, sadece 9’u hem duvarda hem masada havalandırma cihazı olduğu bilgisini verirken sadece 4 işçi çalışma ortamlarında toz-duman yoğunluğunun az olduğunu ifade etti. Yine ankete katılan işçilerin verdiği bilgilere göre, 22’si maske, 11’i gözlük, 8’i eldiven, 20’si iş elbisesi ve sadece 1’i siber kalkan kullanıyor. Düzenli ortam ölçümü yapıldığını belirtenler 9, risk analizini yapıldığını belirtenler 11 iken, 19 işçi ise çalışırken iş kazası yaşadığı bilgisini paylaşıyor.
DİŞ TEKNİSYENLERİNİN BİR BÖLÜMÜ SİLİKOZİS
Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi, 335 kişi üzerinde yaptığı tetkikler sonucunda 51 diş teknisyeninin silikoz hastalığına yakalandığını tespit etti. Yaklaşık 2 bin diş laboratuvarının bulunduğu Türkiye’de, söz konusu laboratuvarlarda 20 binden fazla diş teknisyeni çalışıyor ve bu da silikozis hastalığının yarattığı tehlikeyi gözler önüne seriyor.
