Trabzon’un Maçka ilçesinde başlıca geçim kaynağı fındık olan üreticiler yeni yıla “gelecek korkusuyla” girdiler. Üç yıl önce varlığı saptanan ve tehlikesine daha o zaman dikkat çekilen Japonya kökenli bir böcek, (uzun antenli böcek-Drakula) zamanında uygulanmayan karantina ve yapılmayan mücadele yüzünden günümüzde felakete dönüştü. Yetkililerin önlem almaması ve halkı yeterince bilinçlendirmemesi yüzünden hızla geniş bir alana yayılan ve ilaçlamayla başedilmesi imkânsız duruma gelen böcek yüzünden şimdi bölgede fındıklıklar ortadan kaldırılmaya başlandı.

Maçka’nın Esiroğlu, Bahçekaya, Öğütlüyor mahallelerinde Maçka Belediyesi ile Ziraat Müdürlüğü’nün ortak çalışmasıyla fındıklıkların sökülmeye başlanması üreticileri şaşkına çevirdi.

2020’nin son haftasında başlayan ve hızla ilerleyen fındık ocaklarının sökümü ve imhası işlemi yöre halkının tepkilerine neden oluyor.

Konuyu kamuoyunun gündemine verdiği demeçle getiren CHP’li Meclis Üyesi Mehmet Köse “ gerçeklerin üreticiden saklandığını” ileri sürerek “Üreticiye destek yerine köstek olunduğu”nu ifade etti. Yörede 2017’den beri bilinen bu böcekle ilgili önlemlerin zamanında alınmadığını, her çiftçinin üretim miktarı saptanmadan ödenmesi düşünülen tazminatların mağduriyete neden olacağını ifade eden Köse, üreticiye ödenecek tazminatın 7 yıl sürecek yeniden yetiştirme sürecindeki zararları karşılamayacağını, tazminatın bir bölümünün Ziraat Odası’na verilmesinin nedeninin anlaşılamadığını, üreticinin dört yıl boş kalacak toprağına yeni fide ekmek için çalışma yapılıp yapılmadığının bilinmediğini, çiftçinin organik fideler yerine hibrit fidelerle karşılaşmaktan korktuğunu da sözlerine ekledi.

Süreci başından beri yakından izleyen CHP Maçka İlçe Başkanı Av. Nihan Göktürk, BRT Yayın Grubu Genel Yönetmeni Alâettin Bahçekapılı’ya yaptığı açıklamada yörede 2017’de varlığı saptanan böcek için o zamandan beri gerekli önlemlerin alınmadığını, “şimdiki uygulama ile böceğin yayılımında hiçbir kusuru olmayan üreticinin cezalandırılmakta olduğunu” belirterek şöyle dedi: “Maçka ilçemizde Esiroğlu, Bahçekaya ve Öğütlü mahalleleri ile bir kısım başka mahallelerde yaşayanların geçim kaynağı olan fındık ocaklarının sökülmesi zirai üretim konusunda hiçbir bilgi ve tecrübesi olmayan, inşaat işi ile uğraşan yandaş müteahhitlere verilmiştir. İnşaat kepçeleri alelade bir şekilde tarlalara saldırır vaziyette sokulmakta fındığı köküyle birlikte çıkararak son aşamada yakmaktadırlar. Bu süreç, vatandaş bilgilendirilmeden, çok kısa bir zamanda yakıp bitirmek üzerine kurulmuştur.

Üreticilerimiz bu süreçle ilgili hiçbir kurumca bilgilendirilmeden tarlalarında bir anda iş makinelerini görmenin üzüntüsünü yaşamakta ve 40 yıllık emeklerinin nasıl yok edildiğini yaşlı gözlerle izlemektedirler.”

CHP İlçe Başkanı Göktürk, sökülen fındıklıkların 4 yıl boş bırakılma zorunluluğu getirildiğini, rekolte belirlenmeden verileceği vaat edilen kilo başına 15 liranın üreticinin hiçbir masrafını ve geçimini sağlayamayacağını ifade ederek şöyle dedi: “Kilosuna 15 lira olarak verilen bedel komik kalmaktadır, gelecek 4 yıl için rekoltenin belirlenmesi neye göre yapılmakta anlaşılamamaktadır. Verilen rakamdan %18 (masraf vs. ) üreticiye yüklenerek kesinti yapılması, Ziraat Odalarına kesinti yapılma zorunluluğuna ilişkin yazıların açıklama yapılmadan dayatılarak imzalatılması, 4 yıl sonra ürün desteği verilip verilmeyeceğinin muallak bırakılması, 4 yıl boyunca bu arazilerde çok yıllı bitkilerin yetiştirilmesinin mümkün olmaması nedeniyle geçimini fındıktan sağlayan çiftçinin ne yapacağını bilememesi gibi birçok konu aydınlatılmamıştır ve üretici kaderine terk edilmiştir,”

Av. Göktürk, 5 Kasım 2020’de Resmi Gazete’de yayımlanan bir “karar”la yürürlüğe sokulan fındık bahçelerinin söküm işinin Maçka Belediyesine mi verildiğini, verilmiş ise yeterlilik belgesi olmayan fındık kesimi yapanların neye göre, nasıl belirlendiğini sorarak, “kimler nemalandırılıyor, Ziraat Odalarının bu süreçte rolü nedir anlamakta güçlük çekmekteyiz” dedi ve görüştükleri pek çok üreticinin taleplerini şöyle sıraladı:

“Fütursuzca çalışan iş makinelerinin tarlalarda bıraktığı hasarın giderilerek en azından çok köklü olmayan bitki üretimi yapılmasına olanak sağlanması, bunun için de, ilaçlama, ürün bedeli, ekim ve dikim maliyetinin ödenmesi, iş makinelerinin yörenin coğrafi durumu dikkate alındığında toprağa verdiği zararın zamanla heyelanlara da sebebiyet vereceği anlaşıldığından ivedilikle bu hususta da önlem alınması, üreticiden kararda ifadesini bulan %18 kesinti yapılmaması başlıca taleplerdir.”

CHP Maçka İlçe Başkanı Av. Nihan Göktürk sözlerine “Milli ekonominin temelinin tarıma dayandığını, Milliliğin tarlada gösterilmesi gerektiğini, üreticiye destek vermek yerine mağduriyet yaratılmasının sosyal devlet ilkesiyle bağdaşmadığını ve bu uygulama ile üreticinin Anayasal haklarına saldırılmakta olunduğunu” da ekledi.

Av. Göktürk şöyle dedi: “Her durum karşısında olduğu gibi şeffaf bir süreç yürütülmemektedir. Yangından mal mı kaçırıyorsunuz? 3 yıldır sahip çıkmadınız, bir ay daha bir şey olmazdı! Derhal bu katliama usul kuralları yerine getirilene kadar son verin, üreticiyi en doğru şekilde bilgilendirin, sözleşmelerinizi üreticinin bilgisine-tartışmasına sunun, kesim işlerini zirai bilgisi-belgesi olanlara yaptırın! Fındık üreticisini kandırmaktan vazgeçin, Yönetemiyorsunuz!”