Koronavirüs salgınıyla ilgili basın toplantısı düzenleyen Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, aşı sayısında 100 milyon doza ulaşıldığını söyledi. 

Koca, "Bugün 18 aydır devam eden mücadelemizde kutlanmaya değer bir gün. Saat 12.54'de toplam aşı dozu sayısında 100 milyona ulaştık. Covid-19'a karşı aşı kampanyamız 13 Ocak'ta Sayın Cumhurbaşkanımızın vatandaşlarımıza örnek olmak üzere ilk aşıyı olmasıyla başlamıştı. Sayın Cumhurbaşkanımıza huzurlarınızda bir kez daha teşekkür ederim. 100 milyon doz 84 milyona hayırlı olsun" diye konuştu.

100 milyonuncu doz aşının Kocaeli'nin Gebze ilçesindeki bir hastanede yapıldığını aktaran Koca, "100 milyonuncu doz aşıyı olan 36 yaşındaki yurttaşımıza, aşıyı uygulayan hemşire arkadaşımıza, aşıdan sorumlu doktorumuza aşı sürecinin bugünkü simgesi olarak yaşattıkları gurur için teşekkür ediyorum" dedi.

"Geldiğimiz nokta çok yüksek bir aşılanma hızının mümkün olduğunu gösteriyor. Bizler 84 milyon daha da güçlü bir dayanışmayı birlik ruhunu sağlayabiliriz" diyen Koca, "Şu dakikalar itibariyle 100 milyon dozun bir hayli üzerindeyiz. 18 yaş ve üzeri nüfusta ilk doz aşı oranımız yüzde 82, ikinci doz aşı oranımız yüzde 63.8, 6 milyon 32 bin kişi ise tam doz aşısını yaptırmış durumda. 100 milyon başarısı bizi büyük bir sonuca hazırlıyor. Bu sonuç hızla ulaşabileceğimize inandığım toplum bağışıklığıdır" ifadelerini kullandı.

Koca'nın açıklamasından satır başları şöyle:

İLK DOZ AŞININ TEK BAŞINA KORUYUCULUĞU YOK

Toplum bağışıklığı aşı dozlarının tam olmasıyla sağlanabilir. İlk doz aşısını olup ikinci dozu henüz yaptırmayan 11.3 milyon kişi bulunuyor. Zamanı gelen ikinci doz aşılarımızı yaptıralım. İlk doz aşının tek başına koruyuculuğu yok. Beklediğimiz sonucu aşılarımızı tamamlayarak alabiliriz. 

AKTİF VAKALARIN YÜZDE 90'I AŞISI TAM OLMAYAN KİŞİLER

Aşının zaman kaybetmeden tam doz yapılması hayat kurtarır. İlk doz ilk adımdır. İlk adımdan sonuç almayı ummak yanlış olur. Şu an Covid-19 sebebiyle yatan hastalarımızdan bir kısmı aşıları tam olmayan kişilerdir. Aşılarınızı gerektiği gibi tamamlar tamamlanmaz vücudumuz virüse karşı hemen o gün güç kazanmış olmayacak. Virüsü kolay yenebilmeniz, bulaşsa bile hastalığı hafif geçirmeniz için tamamlayıcı dozun üzerinden 2 hafta geçmelidir. Hastanedeki aktif vakaların yüzde 90'a yakın bir bölümü aşı olmamış veya aşısı tamamlanmamış kişilerdir. Aşısı tamamlanmış kişi, iki doz inaktif aşı olup ikinci doz aşısından sonra hatırlatma dozunu yaptıran veya iki doz mRNA aşısı olan kişilerdir.

HATIRLATMA DOZU KORUYUCULUĞU ÖNEMLİ ORANDA ARTIRIYOR

Mevcut bilgiler inaktif aşılardan 3 ay sonra yapılan hatırlatma dozunun koruyuculuğu çok önemli oranda arttırdığı görülmektedir. 3 doz aşı yaptırmış vatandaşlarımızın vaka sayıları içindeki oranı yüzde 2'den daha azdır. Bugün itibariyle hatırlatma dozu zamanı gelen yaklaşık 6 milyon insanımız var. Bu akşam yarına randevu almalarını, vakit kaybetmeden hatırlatma dozunu yaptırmalarını rica ediyorum.

AŞILARA RAĞMEN NEDEN CAN KAYIPLARI YÜKSEK?

Aklımıza gelebilecek bir soru var, 100 milyon doz aşıya rağmen dünkü tabloda vaka sayısı neden 23 bin 914'tü, can kayıplarımız neden geçen yıl bugünlerde olduğundan çok? Tam doz aşılama oranında henüz yeterli düzeye ulaşamadık. Aşının tam dozla sağlanan koruyucu gücüne toplumun büyük kısma sahip değiliz. Tedbirleri ise ne yazık ki eski ciddiyetle sürdürmüyoruz.

YENİ VARYANTLAR MÜCADELEYİ ZORLAŞTIRIYOR

Salgınla mücadeleyi zorlaştıran bir faktör var. Virüsün yeni varyantları daha hızla yayılıyor, sonuçları ise ciddi riskler doğuruyor. Bilim Kurulumuzun aşıda hatırlatma dozunu gündeme alması olası risklerin önüne geçmiştir. İki doz aşılama yapan İsrail ve Amerika'daki vaka tırmanışları ve ölüm sayıları Türkiye olarak aldığımız kararın isabetini gösteriyor. Bu uygulamaya gitmemiş olsaydık daha fazla can kaybıyla karşılaşabilirdik.

BİR KISMIMIZ AŞIYI ERTELERSEK ORTAK BAŞARIYI AZALTIR

Aşılarımızı birlikte hızlı bir şekilde tamamlamak hepimizin yararınadır. Bir kısmımız aşılarımızı olur, bir kısmımız aşılarımızı ertelersek aradaki zaman ortak başarıyı azaltır aradaki zaman. Bu sebeple bir an önce hepimiz tam aşıyı olmalıyız. Aşılarımızla toplumu salgına karşı güçlü kılmalıyız.

TURKOVAC ACİL KULLANIM ONAYI AŞAMAMASINA GELDİ

100 milyon doz aşıyı tamamladığımız bugün sizlere önemli müjdem var. Yerli aşımız TURKOVAC acil kullanım onayına müracaat edebilecek aşamaya geldi. Bir tesiste üretimine başladığımız aşımız bugün ikinci tesiste daha seri üretilecek altyapıya ulaştı. Onay alması halinde ekim ayında seri üretime geçeceğiz.

MU VARYANTI VAKALARI İSTANBUL'DA

(“Mu mutasyonu görülen vakaların durumu nasıl, ikisi de aynı ilde mi, bu varyantın daha tehlikeli ve aşıya dirençli olduğu doğru mu?” sorusu üzerine) Vatandaşımız özellikle varyantlar noktasında daha tedirgin olmamalı. Çünkü varyantlarla ilgili de koruyucu tedbirlerin bir farklılığı yok. Yani varyantlara karşı da bizim aşı olmamız gerekiyor. Yine toplumsal bağışıklık oluşana kadar maskemizi ihmal etmemiz gerekiyor, mesafe noktasında hassasiyetimizi korumamız gerekiyor. Vatandaşımız açısından bir farklılık yok bu anlamda. Ama bizim açımızdan varyantların önemli, bilimsel açıdan özellikle varyantların varlığı, nasıl tedbir alınması gerektiği önemli. Şu anda toplumda yüzde 90'ın üzerinde delta varyantı var. Mu varyantıyla için 2 vaka olduğunu söylemiştim. Bu 2 vaka da İstanbul'da. 2 vaka da ayaktan takip edilen ciddi bir sorunu olmayan, yakından takip ettiğimiz vaka. Mu varyantının daha ağır seyrettiği şeklinde genel bir kanaat olduğunu biliyoruz. Ama bu 2 vakamızda böyle bir durum söz konusu değil.

İNAKTİF AŞI OLANLAR İÇİN HATIRLATMA DOZU SON DERECE ÖNEMLİ

Biz bildiğiniz gibi ilk önce inaktif aşı olan Sinovac ile başladık, daha sonra mRNA aşısı ile devam etmiş olduk. İnaktif aşının takibinde üçüncü aydan sonra koruyuculuğun kaybolmadığını ama koruyuculuğun azaldığını görerek erken dönemde üçüncü hatırlatma dozunun uygulanması gerektiğine karar verdi. Bizden sonra İsrail'in de bu anlamda yaklaşımı oldu. mRNA aşısı için iki doz aşısı sonrası sonuçlarımızı biliyoruz. Koruyuculuğun azalmakla birlikte halen devam ettiğini görüyoruz. İsrail örneğinde olduğu gibi 7-8 ay sonra mı ya da 5-6 ay sonra mı olacağını yakından takip ediyoruz. Zaten toplumu bilgilendirmiş olacağız. mRNA aşıları için hatırlatma gerekli olacak mı? İsrail gibi örneklere bakıldığında gerekli olacak görünüyor. Bunun zamanı muhtemelen 8-9 ay sonra olabilir. Şu anki 3,5-4 aylık sonuçlarımızla hatırlatma dozunun mRNA aşıları için gerekmediğini söyleyebilirim. Hatırlatma dozu inaktif aşı olan vatandaşlarımız için son derece önemli. Toplam 15 milyon inaktif aşı yaptıran vatandaşımız var. Yaklaşık 6 milyon kişi hatırlatma dozunu daha yaptırabilmiş değil. Hatırlatma dozunun özellikle ihmal edilmeden erken dönemde hızla yaptırmalı, çünkü koruyuculuğun 5-6 kat daha arttığını çok iyi biliyoruz.

VARYANTLARLA İLGİLİ ANALİZ YAPIYORUZ

Varyantlarla ilgili sekans analizi yapıyoruz. Yani sadece PCR kitleriyle değil sekans analiziyle kesinleştirilmiş oluyoruz, bunu da bildiriyoruz. Vakaların ortalama yüzde 5'ine de sekans analizi yapıyoruz.

26 MİLYON AŞI OLMAYAN KİŞİ VAR

Vefatlarla ve vaka sayılarıyla ilgili niye halen bu kadar yüksek? Konuşmamın içerisinde biraz açıklamaya gayret ettim. Şu an 18 yaş ve üzeri yatan hastada ki yüzde 98.5 gibi, yüzde 100 kabul edebiliriz, yüzde 90'ı aşısını tamamlamamış olan kişiler. Vaka yüzümüzde ise yüzde 81'ini oluşturuyor aşısını tamamlamamış kişiler. Aşısını tamamlamamış kişilerin toplam sayısı 26 milyon. Aşısını tamamlamış olan kişilerin yaklaşık sayısı 36 milyon. 36 milyonun ağırlıklı yaş ortalaması daha yüksek ve ek hastalığı daha fazla olanlar ve bunların toplam içindeki payı yüzde 10, yaş ortalaması 46.

AŞILAMA OLMASA VAKA SAYISI 4-5 KAT FAZLA OLACAKTI

26 milyonun yaş ortalaması daha düşük, gençler ağırlıklı olmak üzere. 26 milyonun yaş ortalaması 36. Yüzde 90'ı hastane yükünü oluşturuyor. 36 milyon aşılanmamış olsaydı var olan hastane yükü 2,5-3 kat yaştan bağımsız olarak artmış olacaktı, yaşla birlikte belki 4-5 kat olacaktı. Bu dönemde aşının da ne kadar etkili olduğunu görüyoruz.

YABANCILAR İÇİN DE TEST ZORUNLU OLACAK

(Yabancılar için neden PCR zorunluluğu yok eleştirileri) Yabancılar için de var ve olacak. Ya aşılı ya da PCR. Sonuçta vatandaşlarımızın güvenliği için yanında oturan kişiyi yabancı bile olsa, enfeksiyonu taşıyıp taşımadığı veya aşılı olup olmadığı son derece önemli. Bu anlamda sorun yok. Şu an herkesten test istemiyoruz. Bir okulda aşısını yaptırmayan öğretmen ve hizmet edenler. İki uçak, şehirlerarası yolculuk, sinema, tiyatro, konser gibi alanlar için istiyoruz. Şu an çok ciddi oran oluşturmuyor ama bunu genişlettiğimizde bu sayılar da giderek artmış olur. Şu an kapasiteyle ilgili sorunumuz yok.

OKULLARI KAPATMAK İSTEMİYORUZ

Yeni dönemde okulları kapatmak istemiyoruz. Çünkü artık elimizde aşı var. En fazla sınıf kapatılabilir ama onu da mümkün mertebe kapatmaktan yana değiliz. Onun için önümüzdeki süreçte eğitimin aksamadan sürdürülmesinden ve vatandaşlarımızın toplumsal bağışıklık oluşması için aşılanma oranının yükselmekten yanayız. Bu anlamda aşılanma oranlarında önemli bir orana geldiğimizi ama halen toplumsal bağışıklığın oluşmadığını bunun için de tedbirlere devam edilmesi ve aşısını yaptırmayan veya yaptıramayan vatandaşımızın aşılarını hızla yaptırmalarını toplumsal bağışıklık için önemli olduğunu söylüyorum.