İspanyol gazetesi El Pais, Rusya'nın güvenlik garantileriyle ilgili tekliflerine ABD ve NATO'dan verilen yazılı yanıtı yayımladı. Pais'in yayımladığı belgelere göre NATO'nun gelecekte genişlememesi konusunda Rusya'ya bir garanti verilmese de, ABD'den bir dizi karşılıklı güven inşası önlemini görüşme önerisi geldi.
Buna göre ABD ve NATO, Avrupa'nın güvenliği konusunda Rusya ile ikili bir anlaşma imzalamayı ve Ukrayna'nın gelecekte NATO'ya üye olmamasını garanti etmeyi reddetti. Bu iki mesele, Moskova'nın Ukrayna krizi ve genel olarak Batı'yla yaşanan gerilim konusundaki en önemli talepleri arasındaydı.
UKRAYNA KOŞULLU YENİ MÜZAKERE ÖNERİSİ
El Pais'in haberine göre bu iki talep reddedilse de, Washington ve NATO Rusya'ya, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), ABD-Rusya Stratejik İstikrar Diyaloğu ve NATO-Rusya Konseyi gibi farklı forumlarda silahsızlanma anlaşmalarının ve güven inşası önlemlerinin müzakere edilmesini teklif etti. Bu sürecin başarısı ise 'Ukrayna'ya yönelik Rus askeri tehdidinin azaltılmaya başlaması' koşuluna bağlandı.
ABD 'GÜVENLİĞİN BÖLÜNMEZLİĞİ' ÜZERİNE KONUŞMAYI KABUL ETTİ
El Pais, yayımladığı iki gizli belgede de Batılı ülkelerin bugüne dek Rusya'ya sözlü olarak verdiği yanıtların, daha ayrıntılı bir şekilde yer aldığını belirtti. NATO ve ABD'nin yanıtları arasındaki en önemli farkın ise Washington'ın, AGİT tarafından 1999'da kabul edilen 'güvenliğin bölünmezliği' ilkesini ele almaya hazır olduğunu belirtmesi oldu. Rusya bu ilkeyi, 'bir ülkenin güvenliğinin, bir başkasının güvenliği pahasına ilerletilmemesi' olarak özetlemişken, Washington'ın yazılı yanıtında 'Rusya'nın bu konuya dair bakış açısının paylaşılmadığı ve güvenliğin bölünmezliği kavramının izole bir şekilde ele alınamayacağı' yorumu yer aldı. Bununal birlikte ABD, konunun 'farklı yorumlarını ele almaya hazır olduğunu' beyan etti.
UKRAYNA VE GÜRCİSTAN'IN OLASI NATO ÜYELİĞİNE AÇIK KAPI
ABD'nin yanıtında, NATO'nun 'Açık Kapı Politikası'nın desteklenmeye devam edildiği, bu nedenle Ukrayna ve Gürcistan'ın olası üyeliklerinin dışlanmadığı vurgulandı; bu konunun Rusya-NATO Konseyi'nde ele alınması çağrısı yapıldı. NATO'nun yanıtında da 'tüm ülkelerin güvenlik anlaşmalarını dış müdahaleden bağımsız olarak seçme hakkı'na vurgu yapıldı.
Belgelere göre ABD yönetimi Rusya'ya, güvenlik endişelerini yatıştırmak amacıyla 'koşullara bağlı karşılıklı şeffaflık önlemleri' de teklif etti. Bu çerçevede Rusya ve ABD'nin, Ukrayna topraklarına, 'saldırı amaçlı karadan havaya füze konuşlandırmaktan ve kalıcı güç göndermekten kaçınması' önerildi; bu önerinin Kiev'e danışılması şerhi de düşüldü.
NÜKLEER SİLAHLARI KAPSAYACAK YENİ ANLAŞMA ÖNERİSİ
Washington ayrıca, güven inşası tedbirleri çerçevesinde karşılıklı füze sayılarına yeni sınırlamalar getirilebileceğini, kısa ve orta menzilli füzelerin kontrolü için Rusya'yla ikili görüşmelere hazır olduğunu, kıtalararası füzelerin sınırlandırılması anlaşmasına bağlı olduğunu beyan etti; gelecekte tüm Amerikan ve Rus nükleer silahlarını da kapsayacak anlaşmaları ele almaya hazır olduğunu belirtti.
TOMAHAWKLAR İÇİN 'ŞEFFAFLIK MEKANİZMASI' TEKLİFİ
El Pais'e göre belgelerdeki 'en yeni' önerilerden biri ise Tomahawk kruz füzeleri ile ilgili bir 'şeffaflık mekanizması' oldu. Buna göre ABD, Rusya topraklarına ulaşabilecek menzildeki bu füzelerin Romanya ve Polonya'ya yerleştirilmeyeceğinin teyit edileceği bu mekanizma çerçevesinde, Rusya'nın da Washington'ın belirleyeceği iki noktaya füze yerleştirmemesini talep etti.
ABD'nin yanıtında, Rusya'nın daha önceden Avrupa'nın güvenliği konusunda sunduğu taslak anlaşmada 'geçmişte taahhüt ettiği ilkelerin altını oyan bazı taleplerde bulunduğu' da savunuldu.
