Diyarbakır'ın kaybolan halkları ‘Eski Diyarbakır'da Kültürel Çeşitlilik’ adlı sergiyle şehre döndü.

Diyarbakır’ın geçmişindeki çok kültürlü yapısını sergileyen sergi 14 Ocak’ta Diyarbakır Sümerpark Amed Sanat Galerisi’nde açıldı.

Küratörlüğünü Birzamanlar Yayıncılık’tan Osman Köker’in yaptığı “Eski Diyarbakır’da Kültürel Çeşitlilik” başlıklı sergi çoğunluğu 20. yüzyıl başına ait 200’den fazla fotoğraf aracılığıyla, Diyarbakır’ın kaybolan halklarını şehrin yeni sakinleriyle buluşturuyor. Fotoğraflarda şehrin o zamanki mimari dokusunun yanı sıra gündelik hayatından da görüntüler yer alıyor.

Gezginlerin ve araştırmacıların sunduğu veriler 20. yüzyıl başında büyük ölçüde Suriçi’nden ibaret olan Diyarbakır şehrinin nüfusunun 35.000’e yakın olduğunu ve halkın yarısı kadarını gayrimüslim toplulukların oluşturduğunu gösteriyor. Çoğunluğu Ermenilerden oluşan bu grupların arasında Süryaniler, Keldaniler, Katolik ve Protestan Ermeniler, Ortodoks ve Katolik Rumlar, Yezidiler de bulunuyor.

Ticari yıllıklar ise şehrin ekonomik hayatında gayrimüslim grupların büyük bir ağırlığı bulunduğunu gösteriyor. Annuaire Oriental adlı ticari yıllığın 1914 tarihli baskısında yer alan isimlerden, kuyumculukla uğraşan 12 firmanın tamamının, 11 duvar ve taş ustasının 10’unun, 9 bakır tüccarının ve ipekli kumaş üretimi yapan 10 firmanın tamamının, pamuk, ipek, tahıl, yün vb malların ticaretiyle uğraşan 38 tüccarın 29’unun Ermeni olduğu anlaşılıyor. Şehirde Ermeni ve Süryanilerin yanı sıra Katolik ve Protestanlar tarafından kurulmuş okullar da var. Ermenice yayınlanan gazeteler, tiyatro grupları, Ermeni ve Süryani bandoları şehrin hayatının çok renkli olduğunu gösteriyor.

Türkçe, Kürtçe ve İngilizce olarak hazırlanan sergi, 14 Ocak Cumartesi günü saat 16.00’da açıldı ve 7 Şubat’a kadar açık kalacak.

Büyükşehir Belediyesi Sümer Park Sergi Salonu’nda açılışı yapılan sergiye Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Süryani Cemaati Lideri Can Şakarar, Diyarbakırlı Ermeni Yazar Mıgırdiç Margosyan ve çok sayıda davetli katıldı.

Açılışta konuşan Yazar Mıgırdiç Margosyan, "Büyük şeyleri kaybetmişiz. İşte onların resimleri ortada. Böyle bir tablo karşısında mutlu olmam mümkün değil. Ama illa bir şeylerden mutluluk çıkarmak istiyorsak, demek ki geçmişte böyle şeyler varmış. Bunlar sözde değilmiş. Bakın geçmişte buydu, bu değerleri kaybettik, bundan sonra akıllarımızı başımıza alalım ve bundan sonra bu değerlerin kaybolmaması için ne kaldıysa elimizde en azından onu kurtarmanın yoluna bakalım. Ben buradan bugün o dersi çıkardım." dedi.

Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir de bu serginin "geçmişle vicdan ile yüzleşme" çağrısında bulunduğunu söyledi.

Birzamanlar Yayıncılık, Anadolu Kültür ve Global Dialogue işbirliğiyle hazırlanan serginin Diyarbakır’daki gösterimi Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından da destekleniyor.