Dersim'in Pertek ilçesine bağlı Tozkoparan Köyü'nde yüzeysel araştırma yapan Düzce Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Yasemin Yılmaz, 1 milyon yıl önceye ait bulgular elde ettiklerini, Paleolitik döneme ait taş aletler bulduklarını söyledi.

Dersim'de, insanlık tarihinin Anadolu'daki izleri üzerinde çalışmalar yapan Düzce ve Çorum Hitit Üniversiteleri Arkeoloji bölümleri ile İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü'nden görevliler, Pertek ilçesi Tozkoparan Köyü'nde yaptıkları çalışmalar ile ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı temsilcisi ile birlikte açıklamalarda bulundu.

Çalışma heyet başkanı Yrd. Doç. Dr. Yasemin Yılmaz, Tozkoparan Köyü'de bulunan höyükte 2 yıldır yaptıkları yüzeysel araştırmalarla ilgili detaylı bilgiler verdi. Yrd. Doç. Dr. Yılmaz, Anadolu'daki insan yaşamına dair çok önemli sonuçlar elde ettiklerini belirterek, şöyle konuştu:

'PALEOLİTİK DÖNEME AİT TAŞ ALETLER BULDUK'

"2015 yılından bu yana Tunceli'de arkeolojik yüzey araştırması yürütüyoruz. 2015 yılında Mazgirt'te bir yüzey araştırması yürüttük, 2016'da bir ara verdik. 2017'de Pertek'te çalışmalarımıza başladık. Bir çok tarihi kalıntının bulunduğu alanda taramalar ve araştırmalar yaptık ve önemli sonuçlara ulaştık.

Bu çalışmalarda özellikle bu bölgede bizim için çok önemli keşifler yaptık. Bizim için en önemlisi ilki bizim arkeoloji literatüründe Paleolitik dediğimiz diğer literatürde eski taş çağı olarak geçen ortalama olarak diğer yerleşmelerde bulduğumuz kalıntılardan 1 milyon öncesine tarihlenebilecek Paleolitik döneme ait taş aletler bulduk. Bu bizim için önemli bir keşif. Daha önce Keban projeleri çerçevesinde 1968'de Prof. Dr. Kılıç Kökten hocamızın yine Pınarlar höyükte yaptığı çalışmalarda Paleolitik dönemin bölgede varlığını biliyorduk ama bu kadar eskiye gidebileceğini bilmiyorduk. Tozkoparan Höyüğü'nde bulduğumuz buna benzer taş aletlerden yola çıkarak benzerlerinin başka yerleşmelerde mutlak tarihlerde 1 milyona tarihlendiğini öğrendik."

Dersim bölgesindeki Neolitik döneme ait izlerin bulunduğunu da belirten Yrd. Doç. Dr. Yasemin Yılmaz, "İkinci önemli keşfimiz, bizim Neolitik dediğimiz ilk yerleşik toplumların izlerini bulduk" dedi. Yrd. Doç. Dr. Yasemin Yılmaz, bu konuda da şunları söyledi:

"Bunları biraz daha ileride bulduk. Dere Nahiyesi bir düz yerleşme. Bu nedenle önemli. Çünkü, eski toplumlar Paleolitik dediğimiz dönem avcı derleyici olarak yaşıyordu. Cilalı Taş Devri'nde yani günümüzden 10 bin yıl öncesinde yerleşik hayata geçmeye başladılar. Bu yerleşik hayata geçmiş toplumları biz daha güneyden Şanlıurfa'dan, Diyarbakır'dan, Gaziantep'ten biliyorduk. Ama, kuzey sınırının bu kadar yukarı geçeceğini bilmiyorduk.

Bu keşif Tunceli'de de ilk Neolitik toplulukların olduğunu bize gösterdi. Çanak, çömleksiz Neolitik dönem bu. Bu döneme ait mimari kalıntılar bulduk yüzeyde. Yontma taş alet endüstri dediğimiz bıçaklar, kazıyıcılar bulduk. Bunların bir kısmı bölgede bulabileceğimiz çakmak taşından yapılmış. Bir kısmı ise şu andaki bilgilerimize göre, bölgede bulunmayan en yakın kaynakların Bingöl'de olduğu opsidyen bıçaklar bulduk ve bu dönemi kuşku götürmeyecek şekilde tarihleyebildik ama detaylarını uzmanlarla birlikte yapacağımız çalışmalar sonucunda belirleyeceğiz."

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Yılmaz, özellikle Pertek ilçesine bağlı Tozkoparan, Pınarlar, Dere nahiyesi ve Günboğazı köylerinde 6 ila 10 bin yıl öncesine ait bir çok kalıntı höyük ve yerleşim yerinin varlığını keşfettiklerini sözlerine ekledi.