BDP İstanbul Milletvekili Ufuk Uras, yardımcı doçent atamalarında süre sınırının kaldırılması için kanun teklifi verdi.

Uras’ın, TBMM Başkanlığına sunduğu teklifin gerekçesinde, mevcut düzenlemede yer alan "Yardımcı doçentler her seferinde ikişer ya da üçer yıllık süreler için en çok 12 yıla kadar atanabilirler" hükmünden dolayı, yardımcı doçentlerin atama konusunda haksızlığa uğradığı belirtildi. Yardımcı doçentlerin ağır dil sınavları ve tartışmalı bilim sınavları yüzünden, hak ettikleri noktalara ulaşamadıkları ifade edildi.

Gerekçede, Türkiye’de yeni öğretim üyelerine ihtiyaç duyulurken, YÖK tarafından şartları her geçen yıl daha da zorlaştırılan yabancı dil sınavlarıyla yetişmiş insan gücünün saf dışı bırakıldığı kaydedildi.

Yardımcı doçent atamalarındaki süre sınırını kaldıran teklif, geçmişte süre sınırı nedeniyle yardımcı doçentlik görevleri sona erenlerin de görevlerine dönmelerini öngörüyor.

MİLLİYET

 

Teklifin tam metni şöyle:

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Yükseköğretim Kanunu ve Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifim gerekçesi ile ektedir.

Gereğini saygılarımla arz ederim. 13.01.2011

Ufuk URAS

İstanbul Milletvekili

GENEL GEREKÇE

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 23. Maddesi'nin a bendinin 2. paragrafının 12/8/1986 tarihli KHK ile değişik 260/1 maddesinde, "Yardımcı doçentler bir üniversitede her seferinde ikişer veya üçer yıllık süreler için en çok 12 yıla kadar atanabilirler. Her atama süresi sonunda, görev kendiliğinden sona erer." hükmü yer almaktadır.

Bu hüküm uyarınca, ihtiyaç sonucu olarak Amerika Birleşik Devletleri'ndeki yardımcı profesörlük karşılığı ihdas edilen yardımcı doçentlerin, ağır dil sınavları ve bilim sınavlarındaki tartışmalar yüzünden hak ettikleri noktalara ulaşmaları mümkün olamamıştır.

Oysa bu unvanı taşıyan öğretim üyeleri, üniversitenin çeşitli idari kademelerinde çalışmanın yanında, tez ve projeler üretmişlerdir.

Türkiye, yeni üniversitelere ihtiyaç duyarken ve öğretim üyesi açıklığı gün geçtikçe çoğalırken,  Yüksek Öğretim Kurulu, yetişmiş insan gücünü, şartları her geçen gün daha da zorlaştıran yabancı dil sınavlarıyla saf dışı bırakarak, öğretim üyeleri arasında gittikçe yılgınlığa ve kötümserliğe yol açmış bulunmaktadır.

Profesör, doçent ve yardımcı doçentler 2547 sayılı yasanın 3. maddesinin (m) bendine göre, öğretim üyesidirler. Üniversitelerin çeşitli birimlerine atanan profesör ve doçentlerde, süre sınırlaması yok iken, yukarıda belirtilen hükümle, yardımcı doçentlerin atamaları ikişer ya da üçer yıllık süreler için en fazla 12 yıl olarak sınırlandırılmıştır.

Anayasa'nın kamu görevlilerini düzenleyen 128. maddesine göre, "MADDE 128. - Devletin, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür."

Bilindiği gibi, üniversiteler kamu tüzel kişileridir ve yardımcı doçentler de, ders vermek, tez danışmanlığı yürütmek, bölüm başkanlığı, dekan yardımcılığı yapmak, disiplin soruşturması yapmak, jürilere girmek gibi, üniversitenin asli ve sürekli görevlerinin yerine getirilmesine katılmaktadır. Anayasa'nın bu hükmü ve yerine getirdikleri görev gereği yardımcı doçentlerin hukuki statülerinin de görevin niteliğine uygun bir sürekliliğe kavuşturulması gerekir.

Yardımcı doçentlerin atamalarının süreli olması ve bunun da üst sınıra tabi olması Anayasa'ya aykırıdır. Bu kanun teklifi ile Anayasa'ya aykırılığın düzeltilmesi amaçlanmıştır.

Bu durum, öğretim üyeleri arasında farklılığa yol açtığından, Anayasa'nın 'eşitlik' ilkesi uyarınca, anılan hükmün yürürlükten kaldırılması gerekmektedir.

Ayrıca, Resmi Gazete'nin 16/9/1983 tarihli ve 18167 sayısında yayınlanan   Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin bazı maddelerinin değiştirilmesi ile ilgili gerekçe;

Anılan kararnameye göre; hizmet yılı kaç yıl olursa olsun, üniversitelerde yardımcı doçent kadroları 3 derece ile sınırlıdır. Oysa, öğretim yardımcılığı sınıfından olan okutman, uzman ve öğretim görevlileri 1. derecenin 4. kademesine kadar terfi edebilmektedirler.

Ayrıca, daha önce öğretim görevlisi olarak hizmet ettiği halde yüksek lisans ya da doktora yaptıktan sonra yardımcı doçentliğe atanan ve kazanılmış hak derecesi 1.4 olan olanlar, 3. derecenin 8. Kademesine geri indirilmişlerdir.

Bu uygulama hem 657 sayılı Yasaya hem de Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırıdır. 2 yıllık yüksekokul mezunu olan bir memurun 1. derecenin 4. kademesine terfi ettiği düşünülürse, üniversite lisans mezunu olup, 3 ya da 4 yıl yüksek lisans ve bir o kadar da doktora için zaman harcayan ve her kademesinde ayrı yabancı dil ve bilim sınavından geçen yardımcı doçentlerin öğretim üyeliğine yükseltilip, derecesinin 3. derece ile sınırlı tutulmaları, bir çelişki ve haksızlıktır.

Bu nedenle, anılan Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin ilgili maddelerinin değiştirilmesi gerekmektedir.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Bu madde ile; yardımcı doçentler  üniversitede her seferinde ikişer veya üçer yıllık süreler için en çok 12 yıla kadar atanabilmesi ve her atama süresi sonunda görevin kendiliğinden sona ermesine ilişkin hükmü yürürlükten kaldırılmaktadır.

MADDE 2- Bu madde ile yardımcı doçent kadrolarının 1. ve 2. Dereceye ilerlemelerine olanak sağlayacak sayıda yardımcı doçent kadrosu ilave edilmesi öngörülmektedir.

MADDE 3- Bu madde ile 2 nci maddede yapılan düzenleme paralelinde yardımcı doçentlerin başka bir işleme gerek kalmaksızın hak ettikleri derece ve kademelere intibaklarının yapılması öngörülmektedir.

MADDE 4- Bu madde ile 1 nci maddede yapılan değişiklik paralelinde geçmişte süre sınırlandırılması nedeni ile yardımcı doçentlik görevi sona erenlere görevlerine dönmeleri olanağı sağlanmaktadır.

MADDE 5 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 6 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

 

YÜKSEKÖĞRETİM KANUNU VE YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ÖĞRETİM ELEMANLARININ

KADROLARI HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI

HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununun 23üncü maddesinin (a) bendinin ikinci paragrafı yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 2- 2/9/1983 tarihli ve 78 sayılı Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 1 inci maddesine bağlı ve ekli (1) sayılı cetvelde ilgili yüksek öğretim kurumlarına tahsis edilmiş yardımcı doçent kadrolarının birinci ve ikinci dereceye ilerlemelerine olanak sağlayacak sayıda yardımcı doçent kadrosu ilave edilmiştir.

MADDE 3- 2547 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

GEÇİCİ MADDE 58 - Yükseköğretim kurumlarında 78 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (1) sayılı cetvelde ilgili yüksek öğretim kurumlarının yardımcı doçent kadrolarında bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte başka bir işleme gerek kalmaksızın hak ettikleri derece ve kademelere intibakları yapılır.

MADDE 4- 2547 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

GEÇİCİ MADDE 59 - Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce süre sınırlandırılması nedeni ile yardımcı doçentlik görevi sona erenler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde başvurmaları halinde eski kadrolarına atanırlar.

MADDE 5 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 6 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.