Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Türkiye ziyaretinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştü. Türkiye Cumhuriyeti-Rusya Federasyonu Üst Düzey İşbirliği Konseyi 5. Toplantısı’nın ardından Erdoğan ve Putin ortak bir basın açıklaması düzenledi.
Putin ve Erdoğan arasındaki görüşmede merak edilen Suriye konusuda açıklamalarda yer aldı. Erdoğan, Suriye’deki çözümde mutabık kaldıkları ancak bunun nasıl olacağı konusunda sıkıntı bulunduğu söylerken, Putin, Esad’ın yönetime devam edip etmeyeceği konusunun Suriye halkına sorulması gerektiğini kaydetti.
Erdoğan’ın açıklamalarından satır başları şöyle:
“Türkiye’de hayata geçirdiğimiz en önemli ve stratejik yatırımlarımızdan biri olan Akkuyu Nükleer Enerji Santrali ile ilgili geniş detaylı bir çalışmayı yaptık. 3 yılı aşkın bir süredir devam eden bu çalışmaların bundan sonraki süreci, dün ÇED’in onaylanmasıyla daha da artacak.
GÜNEY AKIM
“Bugüne kadar ‘Güney Akım’ diye geçen ama şu ana kadar şu veya bu nedenlerle engellenen süreçte de bizler bu akşam yaptığımız görüşmelerle dayanışma içerisinde, herhangi bir hukuki neticesi olmayan ama ön mutabakatla tarafların bir çalışma yapıp, süratle kısa zamanda neticelendirip bu ön mutabakatı daha sonra kesin bir mutabakata çevirmek suretiyle bir adım atacağız. Bu adımdan Türkiye olarak doğalgaz açığımızda bizler istifade edeceğimiz gibi Yunanistan sınırında, Türkiye topraklarında bir dağıtım merkezi, bir hat oluşturmayı ve oradan talep neyse bu talebe göre o merkezden cevabın verilmesi noktasında da bir ön mutabakatımız var.
SURİYE
“Suriye ile ilgili 4 yıllık süre içerisinde birçok görüşmelerimiz oldu. Şu anda Suriye’deki zulmeden, katleden, terör estiren mevcut yönetimin bu durumlarını çok açıkça ortaya koydum. Sayın Başkanın (Putin) bu noktada farklı yaklaşımları da var ama geneli itibarıyla Suriye’deki şu halin bir çözüme kavuşturulması noktasında mutabıkız. ‘Nasıl’ı üzerinde sıkıntılarımız var. Nasıl çözüme kavuşturulacak bu noktada sıkıntılarımız var.
“Bu terör örgütü (IŞİD) desteğini nereden alıyor? Bu konuda bir ortak dayanışmayı, mücadeleyi vermemiz gerekiyor. Burada da Rusya Federasyonu ile Türkiye’nin üzerinde, hatta İran’ın da üzerinde önemli görevler var. Olaya eğer mezhebi açıdan bakmaya kalkarsak bu işi çözemeyiz. Bu işi çözmek için insani noktada, vicdani noktada bu olaya bakmamız lazım. Bu şekilde de oluşturacağımız bir dayanışma platformuyla bu işlerin üzerine gitmemiz lazım. Yani ‘Esed giderse ne olur’ gibi bir yaklaşım çok çok yanlış bir yaklaşım. 300 bini aşkın kişinin öldüğü Suriye, mevcut hale Esed yönetimiyle geldi. Demek ki ortada bir başarı yok, yıkılmış, yakılmış bir Suriye var.”
Putin, “Ticaret hacmi artıyor, ilgili bakanlıklar ticaretin artırılması için gerekli çalışmaları yapacak. Milli paralarla ticaretin artırılmasına çalışıyoruz, finansal kurumları buna teşkil edeceğiz. Altyapı ve ulaştırmada ortak projeler istiyoruz” dedi.
Rusya’nın, Almanya’nın ardından Türkiye’nin ikinci büyük ticaret ortağı olduğuna dikkat çeken Putin, “Ticaret hacmi artıyor, ilgili bakanlıklar ticaretin artırılması için gerekli çalışmaları yapacak. Milli paralarla ticaretin artırılmasına çalışıyoruz, finansal kurumları buna teşkil edeceğiz. Altyapı ve ulaştırmada ortak projeler istiyoruz” dedi.
Mersin’de inşa edilmesi planlanan Akkuyu Nükleer Enerji Santrali Projesi’ne de değinen Putin, santralin inşasıyla ilgili olarak ne finansman ne de süre konusunda sorun olmadığının altını çizdi. Putin, “Projenin güvenliği konusunda da Fukuşima sonrası teknolojileri uygulanıyor. O yüzden güvenlik konusunda şüpheniz olmasın” diye konuştu.
Putin, Türkiye topraklarında Güney Avrupa tüketicileri için yeni bir enerji hattı kurulması konusunda da mutabakata varıldığını belirterek, “Türkiye’nin enerji taleplerini karşılamaya hazırız. Yeni enerji hattı kurulmasında da yardımcı olacağız. Türkiye-Yunanistan sınırında bir gaz dağıtım merkezi oluşturulabilir” dedi.
‘DOĞALGAZ FİYATLARINDA İNDİRİM SAĞLAYACAĞIZ’
Türkiye’nin enerji ihtiyaçlarının karşılanması için Mavi akım boru hattının kapasitesinin artırılması konusunda mutabakata vardıklarını ve Türkiye’ye ulaştırılan doğalgaz miktarında da 3 milyar metreküplük bir artışa gidilmesi yönünde tarafların anlaştığını belirten Putin, “Türkiyeli ortaklarımızla enerji işbirliği ile ilgili, 1 Ocak itibarıyla doğalgaz fiyatlarında yüzde 6 indirim sağlayacağız. Buna yönelik görüşmelerimiz devam edecek” diye konuştu.
Güney Akım Projesi’nde Bulgaristan ile anlaşma sağlanamadığı için projenin bu koşullarda geliştirilmesine devam etmeyeceklerini açıklayan Putin, “Bulgaristan’dan gerekli izin alınmadı, bu koşullarda projenin gerçekleştirilmesine devam edemeyeceğiz. Karadeniz’de projenin inşaatına başlamayacağız çünkü bu durumda inşaatı başlamak ve Bulgaristan’a ulaşınca durdurmak mantıklı değil, yeniden gözden geçireceğiz” dedi.
Söz konusu projeye dair Avrupa Komisyonu’nun aldığı kararları eleştiren Putin, “Avrupa bunu gerçekleştirmek istemiyorsa gerçekleştirilemeyecek. Demek ki enerji kaynaklarımızı farklı yerlere göndereceğiz. Sıvılaştırılmış gazın da farklı pazarlara ihracı olacak ama Avrupa bu gaza ulaşamayacak” dedi.
Projeyi onaylamamanın, Bulgaristan’ın çıkarına olmadığını savunan Putin, “Onların iktisadi çıkarına değil ama karar onların. Eğer Bulgaristan egemen ülkeyse AB’den bu kararları nedeniyle zararlarının karşılanmasını istesinler. 400 milyon euro gelir elde edeceklerdi ama bu bizim ortaklarımızın bağımsız seçimi.”
SURİYE KRİZİ
Suriye’deki durumla ilgili soru üzerine, kaosa müsaade etmeme noktasında Türkiye ile hemfikir olduklarını ifade eden Putin, şunları söyledi:
“Mesele şu, ülkede (Suriye’de) yaşayan tüm insanlar nasıl kendini güvende hissedebilir ve yönetim konusunda da nasıl eşit haklar elde edebilirler? Bu konuda işbirliği yapmalıyız ve birbirimizi tatmin edici kararlara varmalıyız. Bu kararlar, öncelikle Suriye’nin halkı ve tüm siyasi güçleri için uygun olmalı ve biz bu sürecin tüm aktörleriyle mutlaka temas halinde olacağız, Türkiye’deki dostlarımızla da aynı şekilde.”
Putin, ayrıca bölgede tüm aktörlerle temas halinde olacaklarını belirterek, Esad’ın yönetime devam edip etmeyeceği konusunun Suriye halkına sorulması gerektiğini kaydetti. “Seçimler farklı değerlendirilebilir ama seçim sonucunda büyük desteğe sahip olduğunu gördük” ifadesini kullanan Putin, Suriye’nin gelişmesi için çaba harcayacaklarını dile getirdi.
Vladimir Putin, “Bazı teknik sorunlarımız var. Suriye yönetimiyle belirli nedenlerden kontaklarımız sınırlı, oradaki süreçleri doğrudan etkileyemiyoruz” diye konuştu. (imctv)
