Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Güvenliği ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) referandum açıklamasına tepki gösteren bir açıklama yayınladı.

Bakanlığın açıklamasında, “16 Nisan halkoylaması sonrası ODIHR Heyetinin AKPM Gözlem Heyetiyle birlikte yayımladığı İlk Bulgu ve Sonuçlar Raporu'nda ve basın toplantısında dile getirilen siyasi içerikli ve itham edici ifadeler üzüntüyle karşılanmıştır. Heyetin, Yüksek Seçim Kurulu'nun halihazırda TBMM'deki tüm partilerin temsilcilerini de içerdiğini göz ardı ettiği görülmektedir” denildi.

Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi:

AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi'yle (ODIHR) ülkemizdeki seçim gözlemcilik faaliyetlerine yönelik uzun yıllardır işbirliğimiz sürmektedir. Bu kapsamda Türkiye'de 16 Nisan günü gerçekleştirilen halkoylaması için de davette bulunulmuş olup, Gözlem Misyonu'nun faaliyetleri için makamlarımız ülke genelinde her türlü işbirliğini göstermiştir. Türkiye'deki Anayasa değişikliğine yönelik halkoylaması, AGİT içinde örnek gösterilecek düzeyde yüzde seksen beşin üzerinde bir demokratik katılımla gerçekleşmiştir.

Gözlem Misyonu'na, raporlarında maddi hatalardan ve yanlış yönlendirmeye yol açabilecek eksik bilgilere dayalı yorumlardan kaçınmaları yönünde daha önce de telkin ve tavsiyelerde bulunulmuştur. Bu bağlamda, 16 Nisan halkoylaması sonrası ODIHR Heyetinin AKPM Gözlem Heyetiyle birlikte yayımladığı İlk Bulgu ve Sonuçlar Raporu'nda ve basın toplantısında dile getirilen siyasi içerikli ve itham edici ifadeler üzüntüyle karşılanmıştır. Heyetin, Yüksek Seçim Kurulu'nun halihazırda TBMM'deki tüm partilerin temsilcilerini de içerdiğini göz ardı ettiği görülmektedir.

Halkoylamasının uluslararası standartların gerisinde kaldığı gibi bir yorum kabul edilemez. Esasen halkoylamasının gerçekleştirilmesinden kısa süre önce AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi Direktörü tarafından halkoylamasıyla ilgili siyasi içerikli beyanlarda bulunulması, bu heyetin Türkiye'ye önyargılarla geldiğini, nesnellik ve tarafsızlık ilkelerini dikkate almadığını göstermiştir. Söz konusu ilk bulgular raporu da bu taraflı ve önyargılı yaklaşımın bir yansımasıdır.

AGİT’İN AÇIKLAMADA NE DEMİŞTİ?

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na göre (AGİT) Türkiye'de düzenlenen referandum, "uluslararası standartların gerisinde" kaldı açıklamasında bulunmuştu.

AGİT açıklamasında "Referandum sürecinde hukuki çevreler kısıtlıydı. Demokratik bir referandum için taleplerimiz oldu ancak sınırlı kaldı. İfade özgürlüğü ve toplanma özgürlüğü gibi özgürlüklerin de kısıtlandığını gördük. OHAL gereklerinin bazı uygulamalarda üstüne çıktığını gördük ancak itiraz etmek mümkün olmadı. Anayasa referandumunda anayasanın 72 maddesinin değişikliği tek bir paket olarak uygulandı. Bu durum uluslararası uygulamaya çok uygun değil. Seçmenlerin tek tek maddeleri ele alarak oy kullanması gerekiyordu ve oy pusulalarında tercih yer almadı. Aynı zamanda devlet seçmenlere 'tarafsız bilgi' sağlanması konusunda bir adım atmadı. Seçmenlerin 'seçim özgürlüğü' kısıtlandı." ifadeleri kullanılmıştı.