TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu bünyesinde oluşturulan Alt Yazım Komisyonu, “siyasi parti özgürlüğü” maddesini görüşürken, siyasi partilerin kapatılmasının nedenleri ve yöntemleri konusunda uzlaşmaya varamadı. BDP’li Sırrı Süreyya Önder başkanlığında toplanan Alt Yazım Komisyonu, siyasi parti özgürlüğü maddesini görüştü. AK Parti, siyasi partiler hakkında, sadece “şiddete” karışmaları halinde kapatma kararı verilmesini istedi. BDP siyasi partilerin kapatılmasına tamamen karşı çıkarken, BDP’li üye Önder, “Parti kapatmayla idam cezası arasında hiçbir fark yoktur. Biri siyasi hayatı, diğeri insan hayatını sona erdiren uygulamadır” dedi. CHP ise şiddet yanında anayasal ilkelere aykırılık ve ırkçılık gibi nedenlerle de parti kapatma kararı verilmesi gerektiğini savundu. MHP de, şiddet dışında teröre bulaşan partiler hakkında kapatma kararı verilmesini istedi.
BATASUNA ÖRNEĞİ
AK Parti ve BDP, parti kapatmaların kaldırılmasını savunurken, Venedik Komisyonu’nun, 1999 yılındaki, “parti kapatmalarında yargının yanında siyasi mekanizmadan da izin alınmasını” içeren kararını örnek gösterdi. MHP sadece şiddete değil, teröre karışan partilerin de kapatılması gerektiğini belirterek, Venedik Komisyonu kararı örneğine karşı AİHM’in İspanya’daki Batasuna partisine ilişkin kararını örnek gösterdi.
MHP’li üye Tunca Toskay, “İspanya örneği veriliyor. İspanya mahkemesinin, Batasuna ve ardından kurulan ikinci bağlantılı partiye de üst üste kapatma kararı var. Parti yönetimi demokratik haklarının ellerinden alındığı gerekçesiyle AİHM’ne gittiler. AİHM İspanya mahkemesinin kapatma kararının demokratik olduğuna hükmetti” diye konuştu. MHP’li üyeler, son günlerde tartışma konusu olan BDP’liler ile PKK’lıların kucaklaşma görüntülerine örtülü vurgu yaparak, “Türkiye’de son gelişen somut olayları zikretmeyi uygun görmüyoruz ama kapatma konusunun gerekliliğini ortaya koyuyor” dediler.
KAPATMA YETKİSİ KİMDE?
Komisyonda, parti kapatma davası açma yetkisinin kimde olacağı da tartışma yarattı. AK Parti, TBMM’nin 5’te 3 çoğunluk oyu ile bu kararı vermesini istedi, CHP bu öneriye, “Bu durumda Meclis’te çoğunluğu olan parti için kapatma kararı alınamaz” diyerek karşı çıktı. CHP ve MHP kapatma davası açma yetkisinin yargının içinde bırakılmasını isteyerek, Yargıtay ve Danıştay üyelerinin ortak katılımıyla oluşturulacak bir kurulun karar verilebileceğini dile getirdiler. Komisyonda, parti kapatma nedenleri ve uygulanacak alternatif cezaların ne olacağı konusunda partiler arasında net bir görüş birliği sağlanamadı.
