Paris - Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün (RSF) yayınladığı 2011/2012 Dünya Basın Özgürlüğü listesinde Türkiye 10 sıra daha gerileyerek 148. sırada yer bulabildi. Listeye göre Honduras, Uganda, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Etiyopya’nın ifade özgürlüğü alanındaki durumu Türkiye’den çok daha iyi.

Merkezi Paris’te bulunan RSF, 2011/2012 Dünya Basın Özgürlüğü listesini yayınladı. Bu liste son 10 yıldır yayınlanıyor. RSF, özelikle Arap dünyasındaki gelişmelerle birlikte listede çok sayıda değişimlerin yaşandığına dikkat çekerek, “Çok sayıda medya, demokratik özlemleri veya muhalif hareketleri izlemenin bedelini ağır ödedi” dedi.

SONDAN BİRİNCİLER

Medyanın iktidarlar tarafından denetime alınmasının sorun olarak kalmaya devam ettiğine dikkat çeken RSF, 2011’in haber yayımı ve üretimi açısından “internet vatandaşlarının” rolünü de daha fazla açığa çıkardığına işaret etti. Geçen yıl için kullanılan kelimenin “Baskı” olduğunu belirten RSF, “Hiçbir zaman haber özgürlüğü demokrasi ile bu kadar ortak olmadı, gazeteci çalışması özgürlük düşmanlarını bu kadar rahatsız etmedi” dedi.

RSF, “Denklem basit: kamusal özgürlüklerin kaldırılması veya yokluğu mekanik olarak basın özgürlüğünü de ortadan kaldırıyor. Diktatörler bilgiden korkuyor ve yasaklıyorlar, özellikle de kırılgan hale geldiklerinde” diye belirtti.

Listede 179 ülke arasında son üç sırayı Eritre, Türkmenistan ve Kuzey Kore paylaşıyor. Özellikle üç ülke var ki, ilk kez bu denli kötü not alıyor. Bunlar 176. sıraya gerileyen Suriye ile 173. sıradaki Bahreyn ve 171. sıradaki Yemen.

Listedeki son üçlü için RSF, “Hiçbir kamu özgürlüğünün olmadığı mutlak diktatörlükler” ifadesini kullanırken, Uganda ve Beyaz Rusya’da da baskıların arttığına dikkat çekti.

HER ZAMAN EN İYİ ÜÇ ÜLKE: FİNLANDİYA, NORVEÇ, HOLLANDA


2011/2012 listesindeki ilk üç sırada ise önceki yıllarda olduğu gibi Finlandiya, Norveç ve Hollanda yer alıyor. RSF, temel özgürlüklere saygılı olan bu ülkeler, “bize basın bağımsızlığının sadece güçlü demokrasilerde korunmadığını, demokrasilerin basın özgürlüğünden beslendiğini gösteriyor” dedi.

Arap dünyasının 2011’in “motoru” olduğunu ifade eden RSF, isyanın başladığı ülke olan Tunus’un 30 sıra ilerleyerek basın özgürlüğü alanında 134. sırada yer kaptığını belirti. Buna karşın Bahreyn 29 sıra geriledi (173), Libya Kaddafi sayfasını çevirse de 154. sırada kaldı. Geleceği, Libya gibi henüz belirsiz olan Yemen ise 171. sırada bulunuyor. Mubarek rejiminin devrildiği Mısır 39 sıra kaybederek 166. sıraya geriledi. Bu da Mubarek dönemindeki uygulamaların sona ermediğini gösteriyor.

ABD 27 SIRA GERİLEDİ

Suriye’de basın özgürlüğü durumu daha da kötüleşerek, RSF listesinde 176. sırada gösterildi. Basın özgürlüğü birçok Batı ülkesinde de geriledi. Özellikle süper güç ABD, 27 sıra gerileyerek 47. oldu. Bu gerilemenin Wall Street’i İşgal eylemlerini izleyen çok sayıda gazetecinin gözaltına alınmasından kaynaklı olduğu belirtildi.

TÜRKİYE 148. SIRADA, ESKİ REFLEKSLERİNE DÖNDÜ

Avrupa’da Beyaz Rusya 14 sıra kaybederken (168), kendisini “bölgesel model” olarak sunan Türkiye bir önceki yıla göre 10 sıra geriledi ve 148. oldu. Türkiye'nin eski reflekslerini bulduğunu belirten RSF, “geriye doğru büyük bir dönüş” ifadesini kullandı ve “Vaat edilen reformlardan uzak, adalet askeri rejimden bu yana ilk kez bu boyutta gazeteci tutuklamaları başlattı” dedi.

Avrupa Birliği bünyesinde ise Fransa ilerleme kaydederek 38’den 44. sıraya yükseldi. 39. sıradaki İspanya ile 47. sıradaki Romanya’da da ilerleme yaşandı. RSF, “Avrupa’ya entegrasyon istemi ile ekonomik krizin tehlikeli etkileri arasında kalan Balkan yarımadasında” basın özgürlüğünün hiç olmadığı kadar öne çıkarılması gereken bir önemde olduğunu kaydetti.

Uzun yıllardan beridir gazetecilerin baskı altında olduğu İran listede 175. olurken, Irak 22 sıra gerileyerek Türkiye’yi dört sıra geriden (152) takip ediyor. Böylece, endişe verici bir şekilde 2008’deki (158) durumuna doğru ilerliyor.