Kanuna göre, şiddete uğrayan kadınların korunması için alınacak önlemlere ilişkin usul ve esaslar, yeniden belirlendi. Anayasa ile Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler, Avrupa Konseyi Sözleşmesi ve yürürlükteki tüm kanuni düzenlemeler esas alınacak.
Şiddet mağdurlarına ilişkin verilecek destek ve hizmetlerin sunumunda, temel insan haklarına dayalı, kadın erkek eşitliğine duyarlı, sosyal devlet ilkesine uygun, adil, etkili ve süratli bir usul izlenecek. Şiddet mağduru ve şiddet uygulayan için alınan tedbir kararları, insan onuruna yakışır şekilde yerine getirilecek. Şiddeti önleyen ve kadınları cinsiyete dayalı şiddetten koruyan özel tedbirler, ayrımcılık olarak yorumlanamayacak.
Kanun kapsamında korunan kişilerle ilgili alınacak tedbirlere mülki idare amiri tarafından karar verilecek. Alınacak tedbirler kapsamında kanun kapsamında korunan kişiye, gerekiyorsa beraberindeki çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde, uygun barınma yeri sağlanabilecek ve gerekli görüldüğünde geçici maddi yardım yapılabilecek.
Psikolojik, mesleki, hukuki ve sosyal bakımdan, rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilebilecek. Korunan kişinin hayati tehlikesinin bulunması halinde, ilgilinin talebi üzerine veya resen geçici koruma altına alınabilecek.
Korunan kişinin çalışması durumunda, varsa çocukları için, tedbir kararı süresince, çalışma yaşamına katılımın desteklemek üzere varsa çocukları için 2 aylık süreyle sınırlı olmak kaydıyla gerektiğinde ücreti karşılanmak üzere kreş imkanı sağlanabilecek. Gerekli olması halinde korunan kişinin çocukları varsa, çalışma yaşamına katılımını desteklemek üzere 4 ay, söz konusu kişinin çalışması halinde ise 2 aylık süre ile sınırlı olmak kaydıyla asgari ücret tutarının yarısını geçmemek Bakanlık bütçesinden kreş imkanı sağlanabilecek.
Gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda, geçici yer imkanı sağlanması ve koruma altına alınması kararı, kolluk amirlerince de alınabilecek. Kolluk amiri, söz konusu işlemlerle ilgili evrakı, en geç, kararın alındığı tarihi takip eden ilk iş günü içinde mülki amirin onayına sunacak. Mülki amir tarafından 48 saat içinde onaylanmayan işlemlerin uygulanmasına son verilecek.
Kimlik bilgileri değiştirilebilecek
Korunan kişilerin, gerekli görüldüğünde iş yerinin değiştirilmesi, kişinin evli olması halinde müşterek yerleşim yerinden ayrı yerleşim yeri belirlenmesi, korunan kişinin talebi üzerine tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulması kararını Aile Mahkemesi hakimi verecek.
Korunan kişinin hayati tehlikesinin bulunması ve bu tehlikenin önlenmesi için diğer tedbirlerin yeterli olmayacağının anlaşılması halinde, hakim kararıyla söz konusu kişinin Tanık Koruma Kanunu hükümlerine göre, kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesine karar verilebilecek.
Hakim kararıyla, şiddet uygulayan veya uygulama ihtimali bulunan kişilere yönelik olarak alınacak önleyici tedbirler ise şöyle:
- Şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunulmaması,
- Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhal uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi,
- Çocuklarla ilgili daha önce verilmiş kişisel ilişki kurma kararı varsa, kişisel ilişkinin refakatçi eşliğinde yapılması, kişisel ilişkinin sınırlanması ya da tümüyle kaldırılması,
- Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla veya sair surette rahatsız etmemesi,
- Bulundurulması veya taşınmasına kanunen izin verilen silahları kolluğa teslim etmesi,
- Gerekli görülmesi halinde korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin haller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmaması,
- Korunan kişinin şahsi eşyalarına ve ev eşyalarına zarar vermemesi,
- Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile bu görevi nedeniyle zimmetinde bulunan silahı kurumuna teslim etmesi,
- Korunan kişilerin bulundukları yerlerde alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmaması ya da bu maddelerin etkisinde iken korunan kişilere ve bunların bulundukları yerlere yaklaşmaması, bağımlılığının olması halinde, hastaneye yatmak dahil, muayene ve tedavisinin sağlanması,
- Bir sağlık kuruluşuna muayene veya tedavi için başvurması ve tedavisinin sağlanması.
Gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda, "Korunan kişiye karşı şiddete ve korkuya yönelik söz ve davranışlarda bulunmaması, müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhal uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi, korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve iş yerine yaklaşmaması" yönündeki kararlar, kolluk amirlerince de alınabilecek. Kolluk amiri evrakı en geç kararın alındığı tarihi takip eden ilk iş günü içinde hakimin onayına sunacak. Hakim tarafından 24 saat içinde onaylanmayan işlemlerin uygulanmasına son verilecek.
Zorlama hapsinin uygulanacağı ihtarı yapılacak
Şiddet veya şiddet uygulanma tehlikesinin varlığı halinde, herkes bu durumu resmi makam veya mercilere ihbar edebilecek. ihbarı alan kamu görevlileri, görevlerini gecikmeksizin yerine getirmek ve uygulanması gereken diğer tedbirlere ilişkin olarak yetkilileri haberdar etmekle yükümlü olacak.
Tedbir kararı, ilgilinin talebi, Bakanlık, kolluk ya da Cumhuriyet savcısının başvurusu üzerine verilecek. Bu karar ilk defasında en çok 6 aylık olacak. Resen veya korunan kişi ya da Bakanlığın talebi üzerine tedbirlerin süresinin veya şeklinin değiştirilmesine, bu tedbirlerin kaldırılmasına veya aynen devam etmesine karar verilebilecek.
Hakim tedbir kararını, duruşma yapmaksızın ve şiddetin uygulandığı konusunda delil veya belge aramaksızın verecek, zorunlu hallerde duruşma yapılabilecek.
Tedbir kararı, korunan kişiye ve şiddet uygulayan veya uygulama ihtimali bulunan kişiye sözlü (tefhim) ya da yazılı olarak tebliğ edilecek. Tedbir talebinin reddine ilişkin karar ise sadece korunan kişiye tebliğ edilecek. Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde kolluk birimi tarafından verilen tedbir kararı, şiddet uygulayan veya uygulama ihtimali bulunan kişiye bir tutanakla derhal bildirilecek.
Tedbir kararı işlemlerinde, bu karara aykırılık halinde halinde şiddet uygulayan veya uygulama ihtimali bulunan kişi hakkında zorlama hapsinin uygulanacağı ihtarı yapılacak.
İtiraz edebilecek
Verilen kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde ilgililer aile mahkemesine itiraz edebilecek. İtiraz merci kararını bir hafta içinde verecek. İtiraz üzerine verilen kararlar kesin olacak.
Alınan tedbir kararları, Bakanlığın ilgili il ve ilçe müdürlükleri ile verilen kararın niteliğine göre Cumhuriyet Başsavcılığına ya da kolluğa hızlı bir şekilde bildirilecek. İlgili mercilere yapılan başvurular ile bu başvuruların kabul ya da reddine ilişkin kararlar, başvuru yapılan merci tarafından Bakanlığın ilgili il ve ilçe müdürlüklerine derhal bildirilecek.
Korunan kişinin geçici koruma altına alınmasına ilişkin koruyucu tedbir kararı ile şiddet uygulayan kişi hakkında verilen önleyici tedbir kararlarının yerine getirilmesinden, hakkında koruyucu veya önleyici tedbir kararı verilen kişilerin yerleşim yeri veya bulunduğu ya da tedbirin uygulanacağı yer kolluk birimi görevli ve yetkili olacak.
Koruyucu tedbir kararı verilebilmesi için şiddetin uygulandığı konusunda delil veya belge aranmadan önleyici tedbir kararı geciktirmeksizin verilecek. Bu kararın verilmesi, kanunun amacını gerçekleştirmeyi tehlikeye sokabilecek şekilde geciktirilemeyecek.
Barınma yeri sağlanacak
Tedbir kararının, kolluk amirince verilip uygulandığı veya korunan kişinin kollukta bulunduğu durumlarda, kişi, kolluk birimleri tarafından Bakanlığın ilgili il veya ilçe müdürlüklerine ulaştırılacak. Bunun mümkün olmaması halinde kendisine ve beraberindekilere geçici olarak barınma imkanı sağlanacak.
Tedbir kararının ilgililere bildirilmemesi, kararın uygulanmasına engel teşkil etmeyecek.
Hakkında barınma yeri sağlanmasına karar verilen kişiler, Bakanlığa ait veya Bakanlığın gözetim ve denetimi altında bulunan yerlere yerleştirilecek.
