Grup üyesi İslam, kışlada şiddet gören erkeklerin, eve döndüğünde çocuklarını ve eşlerini dövdüğünü söyledi...

 

MÜJGAN HALİS / SABAH

 

KKTC'de askerliğini yaparken 'disko' denilen Disiplin Koğuşu'nda dayakla öldüğü iddia edilen Uğur Kantar'ı gündeme taşıyan Asker Hakları grubu yaptığı çalışmalarla şimdiye kadar 300 erkeğin askerlikte yaşadığı ihlalleri araştırdı. Grup buradan seçtiği 30 hikayeyi ise Meclis'e gönderdi. Gönüllülük esasıyla çalışan gruptan biri olan Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlı Fakültesi'nde öğretim üyesi olan Dr. Tolga İslam ile konuştuk:


Nasıl bir araya geldiniz? Zorunlu askerliği sırasında kötü muameleye maruz kalan kişilerin haklarını aramaları için bir tür platform oluşturduk. Şikâyetlerini, taleplerini Meclis İnsanı Hakları Komisyonu'na iletiyoruz. Toplumumuzda her iki kişiden birinin deneyimlediği bir hadise.


Neler oluyor diskolarda? Her asker, her an mahkum olabiliyor. Şöyle suçlar var: Botunu yanlış bağlamak, sigara içilmemesi gereken yerde sigara içmek, cep telefonu- sim kart bulundurmak, düğmenin açık olması, askerde şoför olan birinin bölük astsubayına korna çalması... Şiddeti de gardiyan askerlere uygulatıyorlar. Günlerce kelepçeli tutulanlar, gökyüzünden yıldız toplatmaya zorlananlar, diş fırçasıyla yerleri temizlemesi istenenler, tuvaletlerin içinde yatmaya zorlananlar, dizlerine kadar su içinde süründürülenler var.


Şu ana kadar Meclis İnsan Hakları Komisyonu'na kaç başvuru yaptınız? Nisandan bu yana ilettiğimiz 30'u aşkın dilekçe var. 14 Kasım'a kadar bize 325 başvuru geldi, bunlardan 15'i askeri lise öğrencilerinden ve 9'u muvazzaf askerlerden. Zorunlu askerlik yapanlardan ise 275 başvuru geldi. Bundan 10'ü hakarete uğrama, 82'si dayak yeme, 49'u darp edilme, 41'i aşırı fiziksel aktiviteye zorlanma, 38'i aşağılanma, 30'u yeterli sağlık hizmeti alamama, 27'si tehdit edilme, 23'ü haksız suçlar atfetme, 21'i mobbing, 15'i şahsi işine koşturma, 13'ü uyutmama ve 10'u çarşı çıkışını engelleme olarak sayılabilir. 275 başvurunun 72'si ise disko başvurusu. Diskoda ceza alanların 53'ü hakarete uğradığını, aşağılandığını, dayak yediğini söyledi.


Bu başvurular tanıklı, kanıtlı mı? Disko dediğiniz yerler, herkesin birbirini gördüğü, birçok kişinin aynı anda tutulduğu yerler.

GURURU YARA ALIYOR


Askerlikte şiddetin nasıl yok olacağını düşünüyorsunuz? - Askerlik yapmakta olan, askerliğini bitiren herkes eğer kötü muamele görmüşse, tanık olmuşsa bizimle irtibata geçsin. Esas vatani görev bu, şiddeti önlemek. Tek bir dilekçe bile bu olayların soruşturulmasına neden oluyor. Bu soruşturmalar, rütbelilerin siciline işleniyor. TSK'nın içindeki personelin, genel insan hakları ilkelerinin herkes için geçerli olduğunu öğrenmeleri gerekiyor. Yaptığımız şey, bunu öğretmek aslında.


Bu şiddet bize nasıl yansıyor? Medyada gördüğümüz kadına şiddet olaylarının en önemli nedenlerinden biri, erkeklerin askerde maruz kaldıkları uzun süreli aşağılanma ve şiddet. Bunu özellikle psikologlar, psikiyatrlar incelemeli. Türk toplumunun erkekliğe atfettiği gururun en çok askerde yara alması çok enteresan. Orada bu gururun tam tersi söz konusu.