İHD Diyarbakır Şubesi, Türk ordusunun 1994 yılından bu yana kimyasal silahlarla düzenlediği 39 ayrı operasyonda 437 gerillanın yaşamını yitirdiğini açıkladı.

Raporda Türk ordusunun kimyasal silah kullandığı operasyona ilişkin önemli bilgiler içeriyor. İHD yöneticilerinden Serdar Çelebi tarafından açıklanan rapora göre, 1994 yılından 2011 yılına kadar yapılan operasyonlardan 39'unda kimyasal silah kullanıldı. Bu operasyonlarda 437 gerilla hayatını kaybetti.

Raporda yer alan diğer rakamlar ise şöyle:

"Doğa ve araziye yönelik kimyasal kullanım iddiası: 5

Biyolojik silah kullanımı iddiası: 2

Kimyasal silah kullanımı sonucu yaşamını yitiren militan sayısı: 437

Kimyasal silah kullanımı sonucu telef olan hayvan sayısı: 134"

1990'lı yıllardan bu yana kimyasal silah kullanıldığı iddiasının sıkça gündeme geldiğini anımsatan raporda, kimyasal silah kullanılan askeri operasyonlardan da örnekler verildi.

Şube Sekreteri Raci Bilici, yaptıkları tüm başvuruların sonuçsuz kaldığını belirterek, ulusal ve uluslararası sivil kuruluşlar ile uzman kurum, kişi ve devletlere çağrıda bulunarak, kimyasal silahlarla ilgili iddiaların araştırılmasını istedi. Bilici, "İnsancıl hukuk kaideleri, savaş koşullarında dahi mutlak suretle uyulması gereken kuralları düzenlemektedir. Yetkili makamların, insancıl hukuk, savaş hukuku ve silahlı çatışma hukukunun ihlali anlamına gelen tüm bu iddiaların araştırılarak bir an önce bilimsel verilere dayalı kamuoyunu tatmin edici açıklama yapmalarını bekliyoruz” dedi.

DİHA ve ANF'de yer alan haberlerin derlenmesinin yanı sıra ailelerin yaptığı başvurulardan oluşan raporda yer alan bilgilerden bazıları şöyle:

"Şırnak'ın Silopi İlçesi'ne bağlı Ballıkaya (Bilika) Köyü yakınlarında 11 Mayıs 1999 tarihinde gerçekleştirilen operasyonda yaşamını yitiren 20 PKK militanının kimyasal silahlarla öldürüldüğü ileri sürülmüştü. Basına yansıdığı kadarıyla; o dönemde, militanlar olay yerinden elde ettiği ve olayda kullanıldığı iddia ettiği kimyasal gaza ait tüpü kriminal inceleme için Almanya’ya göndermiş. Almanya’da bulunan kriminal laboratuarda yapılan inceleme sonrası tanzim edilen raporda; materyalin (tüpün) kimyasal madde içeren ve öldürücü niteliğe sahip kimyasal gaz olduğu belirtilmiş.

Hakkâri’nin Çukurca ilçesinde de 2009 yılının Eylül ayında meydana gelen bir çatışmada yaşamını yitiren ikisi kadın 8 PKK militanının kimyasal silah kullanılmak suretiyle öldürüldüğü ileri sürülmüştü. İddiayı doğrular nitelikte fotoğraf ve materyaller ele geçiren insan hakları kuruluşları bu materyalleri incelenmek üzere Almanya’ya gönderdi. Alman basını, Türk ordusunun PKK militanlarına karşı ‘kimyasal silah’ kullandığını belirtti. Alman insan hakları savunucuları ve siyasetçiler uluslararası soruşturma isterken, Hamburg Üniversitesi TSK’nın kimyasal silah kullandığını raporla ispatladı. Söz konusu olaya ilişkin ortaya çıkan fotoğrafları inceleyen Hans Baumann adlı bir uzman resimlerin gerçek olduğunu kanıtladı ve Hamburg Üniversitesi Hastanesi de militanların büyük bir olasılıkla kimyasal silahla vurulduğuna dair rapor verdi.

Son olarak 31 Temmuz 2011 tarihinde Hakkari’nin Şemdinli İlçesi’nde çıkan çatışmada yaşamını yitiren Bedran Kaya adlı PKK militanının kimyasal silahla öldürüldüğü ileri sürüldü. Bu iddia, Kaya’nın vücudunda herhangi bir kurşun izinin olmaması ve cenazesini yıkayanlar tarafından derisinin parça parça döküldüğüne dair bilgiler verilmesi üzerine ortaya çıktı.

29 Nisan 2009 tarihinde şubemize başvuruda bulunan Zafer Tanriş şu beyanlarda bulundu: 'Kardeşim Gökmen Tanriş yaklaşık olarak 16 yıl önce evden ayrıldı ve kendisinden bir daha haber alamadık. Daha sonra aldığımız duyumlar PKK’ye katıldığı yönündeydi. Ayrıca biz onun yaşayıp yaşamadığına dair herhangi bir bilgiye sahip değildik. Ancak 10 gün önce kardeşimin 1994 yılında Erzincan Gümüşhane arasında bulunan Samsavat bölgesinde çıkan bir çatışmada kimyasal silah kullanılarak öldürüldüğünü öğrendik. Biz kardeşimin cenazesi almak istiyoruz ve kimyasal silah kullanılarak öldürülüp öldürülmediğini de öğrenmek istiyoruz. Kardeşimin cenazesini teşhisi ve alımı için gerekli girişimlerde bulunmanızı talep ediyorum.'

Malatya’dan PKK’ye katılmak üzere yola çıkan ancak henüz katılım sağlayamadan Adıyaman’ın Bezar Dağı’nda 17 Mayıs 1994 tarihinde düzenlenen bir operasyonda toplu halde katledilen 22 dershane öğrencisi ve onları almaya gelen 6 PKK militanının kimyasal silahlarla öldürüldüğü ileri sürüldü. Yaşanan operasyona tanıklık eden az sayıda görgü tanığı kimyasal silah kullanımını doğrularken, Gazeteci Evrim Alataş, yaşamını yitiren gençlerden yeğeni Fidel Töre üzerine yazdığı bir yazıda kimyasal silah kullanımına dikkat çekmişti.

Dersim’in Çemişgezek İlçesi’nde 11 Nisan 1997 tarihinde çıkan bir çatışmada yaşamını yitiren 21 PKK militanının kimyasal silahla öldürüldüğü ileri sürüldü. Kod isimleri ve doğum yerleri Malatya Özel Yetkili Başsavcılığı'nda bulunmasına rağmen 14 yıldır cenazeler ailelerine verilmiyor." (ANF)