Vicdani retçi İnan Mayıs Aru hakkında “halkı askerlikten soğutma” gerekçesiyle soruşturma başlatıldı. Geçen hafta Askere Gitmeyin kitabı ve sitesi hakkında aynı gerekçeyle soruşturma başlatılmasının ardından yaşanan bu gelişmeyle bir haftada iki farklı “halkı askerlikten soğutma” soruşturması açılmış oldu.

KARAKOLDA ŞAKALAR

Muğla’nın Ula ilçesinde yaşayan Aru, “yoklama kaçağı” olduğuna dair tutanağı vicdani retçi olduğu şerhiyle imzalayarak sosyal medyada paylaştığı için başlatılan soruşturma sürecini BirGün’e anlattı:

“Başka bir nedenle gittiğim Ula Jandarma Karakolu’nda ‘yoklama kaçağı’ olduğuma dair bir tebliğde bulundular. Komutan, beni o gece orada tutup sonraki gün mevcutlu sevk işlemi yapacaklarını söyledi. Böyle bir hakkı olmadığını, avukatımla konuşabileceğini söylediğimde ise ‘Şaka yapıyordum. Ne çok şey biliyormuşsun sen böyle. Herkes senin kadar bilse burada bir asker kalmaz. En isteyerek geleni bile 10 gün sonra evime dönmek istiyorum demeye başlıyor burada’ diye cevap verdi. Sonra bana uzattıkları tebliğe şerh düşerek imzaladım: Vicdani retçi olduğum gerekçesiyle şubeye teslim olmayacağımı ve uluslararası sözleşmeler gereği herhangi bir ceza ödemeyeceğimi beyan ederim”

Aru, 6 Nisan’da tebligatı sosyal medyadan paylaştı, 8 Nisan günü Jandarma tarafından arandı. Aru’ya sosyal medyadan paylaştığı belge soruldu. Bu belgeyi paylaşırken yazdığı yorum nedeniyle hakkında “halkı askerlikten soğutma” soruşturması açıldığı söylendi, ifadesi istendi.

‘SAVCILAR KONUYA ÖZEL BİR İLGİ GÖSTERİYOR’

Avrupa Vicdani Ret Bürosu (EBCO) Başkan Yardımcısı Merve Arkun, soruşturmaların peş peşe başlamasının tesadüf olamadığını söylüyor:

“İnan Mayıs Aru gibi pek çok vicdani retçi geçmişte de kendilerine gelen tebligatları sosyal medyada duyuruyordu. Ancak bu sefer duyurmasının ardından, iki gün içinde soruşturma açıldı. Hiçbir hukuki sürecin bu kadar hızlı ilerlemediği Türkiye’de iki gün içinde soruşturma başlatılması, savcıların bu konuya özel bir ilgi göstermeye başladığı anlamına geliyor.”

Arkun’a göre bu uygulamalar vicdani retçileri yıldırmaktansa onlara yeni eylemlilik alanları açacak.

SAVCILARA EMİR VERİLDİ 

Vicdani Ret Derneği üyesi Avukat Davut Erkan soruşturmaların, hükümetin toplumsal muhalefeti sindirme ve susturma çabasıyla birlikte okuması gerektiğini söylüyor:

“Avrupa Birliği süreciyle birlikte 318. maddenin kullanılması durmuştu ama yasa oradaydı. Bugün toplumsal muhalefeti etkisizleştirme kapsamında militarizme gelen itirazları ortadan kaldırmak için bu madde tekrar işletiliyor. Savcılara toplumsal muhalefeti baskılama yönünde bir emir ulaştığını anlıyoruz”.

Devletin bu işi Askere Gitmeyin internet sitesi ve mail hesabına giriş yapanları Bilişim Savcılığı’na tespit ettirecek kadar ciddiye aldığını anlatan Erkan, “TCK’nın 318. maddesi bir suç değildir. Uluslararası hukuk standartlarında böyle bir suç olamaz. Herkes gönül rahatlığıyla halkı askerden soğutabilir. Yerel mahkeme ceza verse bile Anayasa Mahkemesi, o da olmadı AİHM bu kararı bozar” diyor.

Onur Erem / BirGün