STRASBOURG - Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 19 Aralık 2000 günü Bayrampaşa cezaevinde tutsaklara yönelik gerçekleşen katliamla ilgili Türk hükümetinden cevap vermesini istedi. AİHM, Ankara'dan 'Şiddet kullanmak zorunlu muydu', 'Tutsaklara işkence yapıldı mı?' sorularına yanıt istedi.

Bayrampaşa cezaevindeki ‘Hayata Dönüş Katliamı’ mağdurlarının başvurusunu incelemeye alan AİHM, operasyonda tutukluların yaşam hakkının nasıl koruma altına alındığı ve nakil sırasında işkence görüp görmediğinin cevabını istedi.

AİHM, geçtiğimiz yıl Bayrampaşa cezaevindeki katliamda yaşamını yitiren 12 tutsağın yakınlarının başvurusunu “iç hukuk yolları” şartını aramadan kabul etti. Geçtiğimiz ay ise mahkeme Türk hükümetine bir dizi soru göndererek yanıt istedi.

AİHM’in Ankara’dan yanıtlamasını istediği sorular şöyle:

- Bu kadar güç kullanmak gerekli miydi

- Bayrampaşa Cezaevi’nde yaşam hakkı ihlal edildi mi?

- Şiddet kullanmak zorunluluk muydu?

- Zorunluysa, gerekli koruma sağlandı mı?

- Başka cezaevlerine sevk sırasında işkence yapıldı mı?

SORUŞTURMALAR DA MERCEK ALTINDA

AİHM, katliama ilişkin yürütülen soruşturmaları da mercek altına aldı. Mağdurların etkili bir başvuru hakkını sahip olup olmadıklarını öğrenmek isteyen AİHM “Soruşturmalarda yaşam hakkı maddesi dikkate alındı mı?” sorusunu da yöneltti. Türkiye’nin kısa bir süre içinde başvuruyu gündeme alan AİHM’e yanıt vermesi gerekiyor.

İŞKENCE GÖRDÜLER


Türkiye’de operasyonu tüm yönleriyle ortaya çıkaracak kapsamlı bir soruşturmanın yürütülmediğine dikkat çeken Bayrampaşa’daki tutuklular ise başvurularında şu bilgileri vermişlerdi: “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 2. Maddesinde garanti altına alınan yaşam hakkımız ihlal edildi. Hem operasyon sırasında ve hem de başka cezaevlerine götürülürken işkenceye uğradık.”

ANF