İran ve Türkiye vatandaşı iş adamı Reza Zarrab, 27 Kasım'da tutuklu bulunduğu ABD'de hakim karşısına çıkacak.
Haber sitesi The Daily Beast'e konuşan Zarrab'ın avukatı Benjamin Brafman, müvekkilinin bugünkü ön duruşmaya katılmayacağını söyledi.
19 Mart 2016'dan bu yana hapishanede bulunan Zarrab, ABD'nin İran'a uyguladığı yaptırımları yasa dışı yollarla delmek, ABD kurumlarını aldatmak ve kara para aklamakla suçlanıyor.
New York Güney Bölgesi Başsavcılığı, Zarrab'ın 90 yıla kadar hapsini istiyor.
Davada Zarrab'ın yanı sıra bir dizi kritik isim var. Zarrab'la birlikte tutuklu bulunan eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla'nın yanı sıra Zarrab'ın avukatları Benjamin Brafman ve Rudy Giuliani bugüne kadar dava konusunda kritik roller üstlendi.
BBC Türkçe’nin aktardığına göre, 11 gün sonra başlayacak olan davanın kilit isimleri şöyle:
REZA ZARRAB
New York Güney Bölgesi Başsavcılığı'nın hazırladığı dava dosyasının merkezindeki isim Reza Zarrab.
Geçen yıl Mart ayında Florida eyaletinde gözaltına alınmış, emniyet güçlerine verdiği ifadede ailesiyle birlikte Disneyland'ı ziyaret etmek için ABD'ye gittiğini söylemişti.
Daha sonra tutuklanan Zarrab hakkında hazırlanan iddianamede, dört suçlama yer alıyordu:
ABD'YE KARŞI DOLANDIRICILIK
Uluslararası Acil Ekonomik Güç Yasası'nı (International Emergency Economic Powers Act) ihlal etmek
Bankacılık sistemine karşı dolandırıcılık
KARA PARA AKLAMA
Zarrab'ın İran'a karşı uygulanan yaptırımları yasa dışı yollarla deldiğini söyleyen New York eyaleti Güney Bölgesi Başsavcılığı, Reza Zarrab hakkında 90 yıla kadar hapis ve 50 milyon dolar para cezası istiyor.
New York Times gazetesi geçen ay yayınladığı bir haberde, Reza Zarrab'ın başsavcılıkla anlaşmaya vararak işbirliğine gidebileceğini ve itirafçı olabileceğini yazmıştı.
Gazetenin haberinde, Zarrab'ın avukatlarının ek iddianame üzerine savunmalarını mahkemeye iletmediği belirtiliyordu.
Son olaraksa ABD Federal Hapishaneler Bürosu'nun internet sitesinde Reza Zarrab'ın 8 Kasım'da serbest bırakıldığı yönünde bir güncelleme yer almıştı.
Hürriyet gazetesine konuşan Zarrab'ın avukatlarından Şeyda Yıldırım ise "Serbest bırakıldığı bilgisi doğru değil. Başka bir bölüme alınmış olabilir. Bize de beş gündür bilgi vermiyorlar, hiçbir haber alamıyoruz" demişti.
Türkiye, konuyla ilgili olarak ABD'den bilgi talep etti.
Doğan Haber Ajansı, New York eyaleti Güney Bölgesi Başsavcılığı'na dayandırdığı haberde Zarrab'ın hâlâ federal hapishanede tutulduğunu aktardı.
HALKBANK GENEL MÜDÜR YARDIMCISI MEHMET HAKAN ATİLLA
Reza Zarrab ile birlikte yargılanan eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla, 27 Mart 2017'de New York'un John F. Kennedy Havalimanı'nda FBI ajanları tarafından gözaltına alınmış ve tutuklanmıştı.
Zarrab gibi Atilla da İran'a uygulanan yaptırımları yasa dışı yollarla delmek ve ABD finans sistemini aldatmakla suçlanıyor.
Hakkındaki suçlamaları reddeden Atilla, kefaletle serbest bırakılmasını talep etmiş ancak mahkeme talebi reddetmişti.
New York Güney Bölgesi Başsavcılığı Mehmet Hakan Atilla için 50 yıla kadar hapis ve 2 milyon dolar para cezası talep ediyor.
Nisan 2016'da Reza Zarrab davasına Richard Berman yargıç olarak atandı.
ABD'de "davaları uzlaşma yoluyla çözmeye yatkın, hızlı sonuç almayı hedefleyen bir yargıç" olarak bilinen Berman, Mehmet Hakan Atilla'nın kefaletle serbest bırakılma talebini reddetmiş, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Fethullah Gülen yapılanmasına yakın bir isim olmakla suçlanmıştı.
Erdoğan bir konuşmasında Berman için, "Adalet Bakanlığı Sarraf'ı tutup orada FETÖ'nün yedirip içirdiği isimlere teslim ediyor" demişti.
Amerika'nın Sesi haber sitesi ise Berman'ın davanın siyasileşmesi konusunda endişeli olduğunu aktarmıştı.
Amerikalı yargıç, 2014 yılında İstanbul'da düzenlenen Adalet ve Hukuk Devleti Uluslararası Sempozyumu kapsamında, Bağımsız ve Etkin Yargı Oturumunda moderatör olarak yer almıştı.
Berman oturumun açılışında yaptığı konuşmada yargı bağımsızlığı ve etkinliğinin yalnızca Türkiye için değil, her demokrasi için kritik değerde olduğunu söyledi.
Berman'ın konuşmasında şu ifadeler yer aldı:
"Korkusuz, sağlam, nitelikli, adil ve bağımsız bir yargı olmadan gerçek bir demokrasiden bahsedilemez."
"(….) Hukuk devletinin Türkiye'de tehdit altında olduğu bir sır değildir. "
RUDY GİULİANİ VE MİCHAEL MUKASEY
Reza Zarrab'ın avukatlarından birisi de eski New York Belediye Başkanı ve ABD Başkanı Donald Trump'ın seçim kampanyasındaki önemli destekçilerinden Rudy Giuliani.
Zarrab'ın bir diğer avukatı ise George W Bush'un başkanlık döneminde Adalet Bakanı olarak görev yapmış olan Michael Mukasey.
Dava sürecinde Giuliani ve Mukasey'in adları en çok Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptıkları gizli görüşmeyle gündeme geldi.
Giuliani ve Mukasey mahkemeye sundukları yeminli ifadede, "ABD ve Türkiye'deki üst düzey yetkililer ABD'nin güvenliğini güçlendirecek bir uzlaşmaya sıcak bakıyor" demişlerdi.
Giuliani aynı ifadede ayrıca Türkiye'deki temasları sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan'la da görüştüğünü söyleyerek, uzlaşı için zemin arayışında olduğunu belirtmişti.
Giuliani ve Mukasey'in Zarrab'ın avukatlığını yapmasının çıkar çatışmasına da yol açacağı başsavcılık tarafından gündeme getirilmişti.
Mukasey'in sahibi olduğu hukuk danışmanlığı şirketi, Zarrab'ın faaliyetleri nedeniyle mağdur olduğu iddia edilen sekiz ABD bankasını temsil ediyordu.
Giuliani'nin hukuk şirketi Greenberg Traurig'in ise Türkiye adına lobi faaliyetleri yürüttüğü vurgulanıyordu.
Ancak yargıç Berman, iki avukatın Zarrab'ı temsil edebileceğini, çıkar çatışmasına yol açabilecek konuların ise yakından gözlenmesi gerektiğini söylemişti.
PRET BHARARA
Reza Zarrab iddianamesini hazırlayan ilk isim, daha sonra ABD Başkanı Donald Trump tarafından görevden alınan eski New York Eyaleti Güney Bölgesi Başsavcısı Preet Bharara'ydı.
Bharara, iddianamede yaptığı düzenlemelerle sanık sayısını artırmış ve dosyaya Reza Zarrab'ın ağabeyi Muhammed Zarrab'ın ismini de eklemişti.
Muhammed Zarrab hakkında 75 yıla kadar hapis cezası isteniyor.
Bharara'nın Zarrab hakkındaki dosyayı hazırlayan isim olduğu açıklandığında savcının Twitter'daki takipçi sayısı hızla artmış ve 300.000'i aşmıştı. Yeni takipçilerin büyük kısmı Türkiye'dendi.
Türkiye'de Fethullah Gülen yapılanmasıyla bağlantılı olmakla suçlanan Bharara, iddiaları yalanlamıştı.
Bharara'nın görevden alınmasının ardından New York eyaleti Güney Bölgesi Başsavcılığı görevini Joon H Kim vekaleten yürütmeye başladı.
Kim'in döneminde Mehmet Hakan Atilla gözaltına alındı ve dosyaya ek iddianame eklendi.
Artık sanıklardan biri de eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan.
Büyük ölçüde Türkiye'de düzenlenen 17 - 25 Aralık operasyonlarına dayanan ek iddianamede Zafer Çağlayan, Reza Zarrab'dan milyonlarca dolar rüşvet almakla suçlanıyor.
Joon Kim tarafından yargıç Berman'a sunulan ve mahkeme tarafından kabul edilen 56 sayfalık ek iddianameyle birlikte davadaki sanık sayısı 9'a çıkmıştı.
(Kaynak: BBC Türkçe)
