Tez hazırlamanın ve araştırmaya başlamanın ilk aşaması tezde konunun belirlenmesi ile başlar. Teze konu olan kuram belirli bir çerçeve dahilinde sınırlandırılır ve konu ile ilgili kaynaklar taratılır. Ve tez bu taramaların üzerinden yazılır. Konunun belirlenmesinden sonra tez sahibi tarafından tercih edilebilen yöntemlerden bir tanesidir. Araştırmacı ilgilendiği konulardan biri ile alakalı tez yazabileceği ya da yazdırabileceği gibi tez danışmanından da konu alabilir. Bazı yükseköğretim kurumlarının tez konularını kendilerinin belirlediği de bilinmektedir.

Araştırmacı konuyu belirleyince yapılması gereken şeylerden ilki konunun çerçevesinin iyice daraltılmalıdır. Araştırmacı tez yazarken ve araştırmalarını sürdürürken kendi alanı etrafında gezmelidir. Akademik olarak bilgi birikiminin olduğu bir konuda tez yazması kaynaklara ulaşmasını kolaylaştıracaktır. Bu da tezin sağlıklı ilerlemesi açısından gereklidir. Aynı zamanda teze konu edilen kuramların araştırmaya değer olmasına ve hakkında ulaşılabilir kaynakların sayısının fazla olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir.

Konu belirlenirken özgünlük kontrolü yapılmalı teze seçilen konunun daha önce farklı bir araştırmacı tarafından kendi tezine konu edilmemiş olduğuna dikkat edilmelidir. Böylece özgün bir araştırma olacağı kesinleştirilmiş olur. Teze okunmaya değer denilebilmesi için daha önce hiç kimsenin ele almadığı ve incelemediği yönden incelenmiş ve hazırlanmış olması gerekmektedir.

Araştırmacı konusunu hazırlarken genellemelerden kati surette uzak durmalıdır. Konu temel teorilerin ortaya çıkmasında yardımcı olmalıdır. Unutulmamalıdır ki tez kabul edildiğinde YÖK veritabanına işlenecek ve insanların yararlanması için halka açılacaktır. Hazırlanan tez yalnızca danışmanına hitap etmemeli kitleleri etkileyecek nitelikte olmalıdır. Elbette bu kitle bilim çevreleridir.

Tez konusu belirlenirken tez hakkındaki kaynakların kolayca ulaşılabilecek nitelikte olması ve maliyet açısından araştırmayı güç durumda bırakmayacak şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Bilimsel tezler araştırmacının laboratuvar kullanımını gerektirmektedir. Öğrenciler her zaman eğitim kurumunun laboratuvar vb. alanlarını kullanamayabilirler. Bu da öğrencinin kendi çalışma alanını kurması veya kiralaması anlamına gelecektir. bilime uygun işlemler yürütür.

Tez Konusunun Belirlenmesine Yardımcı Olacak Yöntemler

Tezli programlarda eğitim sürdürmekte olan öğrenciler eğitim süreçlerinde de tezlerinin konularını belirleyebilirler. Eğitim süresince aldıkları derslerden, etkilendikleri konulara varıncaya dek geniş bir yelpazede not alırlarsa tez zamanı geldiğinde işleri kolaylaşmış olur. Tezini keyif aldığı konulardan seçen öğrenciler bu süreçten keyif alarak tezlerini hazırlarlar ve bu tezler isteksiz bir şekilde hazırlanan tezlerden kolaylıkla ayırt edilebilirler.

Akademisyenlerin teze konu edilebilecek kuramlarla ilgili geçmişten beri devam eden tartışmalarını ve makalelerini incelemeniz tezinizin konusunu seçmenize yardım edecektir. Üzerinde görüş ayrılığı bulunan kuramlar el değmemiş uçsuz bucaksız ormanlar gibidir. Bu da doğru tez konusunun bulunmasını sağlar. Bu konuların bulunması online tez veri tabanından ilgili konu ile ilgili görüş ayrılıklarını araştırarak gerçekleştirilebilir. Online tez taramasının yanı sıra öğrenci tüm kaynakları iyice incelediğinden emin olmalıdır. Her halükarda tez konunuz daha önce incelenmiş bir konu olabilir. Bu gibi durumlarda bakış açınız çok önemlidir. Tezinizin başka bir tezin zayıf bir gölgesi olmadığından emin olmanız gerekiyor.

Tez konunuzu belirlerken önceden hazırlanmış olan tezlerin sonuç sayfalarını da inceleyebilirsiniz. Bu sayede sonuçta verilen çözüm önerilerinden yola çıkarak kendi görüş ayrılığınızı ve tez konunuzu bulabilirsiniz.

Tez Konusu Belirlendikten Sonra Neler Yapılmalıdır?

Araştırmacı tezinin konusuna karar verdikten sonra bu konuyu danışmanına ve çevresindeki insanların görüşlerine sunmalıdır. Çok seslilik araştırmacı için faydalı olacaktır. Birden fazla konu seçeneğine de sahip olabiliriz. Bu seçenekleri danışmanımıza sunmamızda faydalı olacaktır. Bu danışmanımızın başka bir konuyu tez hazırlamamız için bize vermesine engel teşkil edecektir. Böylece araştırmacı kendi yüzmek istediği sularda özgürce tezini hazırlayabilir.

Araştırmacı seçtiği konuyu araştırmaya başladıktan sonra konunun hedeflerinin dışına çıktığını fark edebilir veya bir noktada konu kısırlaşır ve ilerlemez. Bu gibi durumlarda öğrenci konusunu değiştirmekten çekinmemelidir. Tekrar konu seçmek ilerlemeyen bir konuyu ite kaka yazmaya çalışmaktan daha kolay olacaktır.

Tez konusu netleştirildikten sonra araştırmacı tez yazım sürecini planlamalı ve tezini yazmaya başlamalıdır. Bütün kaynaklar hazır olduğunda tez yazılması oldukça kolay olacaktır. Öğrencinin tezini hazırladığı dile hakimiyeti çok önemlidir. Bu tezin mantık hataları içermemesini ve okunabiliyor olmasını sağlayacaktır. Öğrenci hazırladığı tezin bağlı bulunduğu üniversitenin tez kılavuzuna uygun olarak yazılmış olduğundan %100 emin olmalıdır. Aksi takdirde öğrencinin tezi kurul tarafından reddedilebilir.