Aris Nalcı / Demokrat Haber

Mayda Saris’in Birzamanlar Yayıncılık’tan çıkacak “Jak İhmalyan Sürgünde bir Ressam” adlı kitabının tanıtımı 24 Mayıs Cuma günü saat 19.00’da Beyoğlu İstiklal Caddesi’ndeki Yunanistan Konsolosluğu’na bağlı Sismanoglio Megaro Binası’nda yapılacak. Saris’in, “uzaklarda, ülke hasreti çekerek hayata veda eden tüm sanatçıların anısına...” ithaf ettiği kitabından esinlenerek düzenlenen ve 16 Haziran’a kadar gezilebilecek serginin açılışı da aynı gün gerçekleşecek. Kitabın önsözü, Jak İhmalyan’ın (1922-1978) yakın arkadaşı usta foto muhabiri Ara Güler’e ait. Büyük ustanın Jak İhmalyan’ın Moskova’daki atölyesinde çektiği fotoğrafları da kitaba ayrı bir değer katıyor.

Siyasi görüşü nedeniyle 1940’ların Türkiyesinden kaçmak zorunda kalan ve resim çalışmalarını sürdürdüğü Moskova’da ülke hasretiyle hayata veda ünlü ressam Jak İhmalyan’ın çalkantılı yaşamını ve sanat yolculuğunu inceleyen kitapta, 1940’ların Türkiyesinde sanat, Jak İhmalyan’ın İstanbul’daki yaşamı, hapishane günleri ve sürgün yılları ele alınıyor. Ayrıca sanatçının yağlıboya ve grafik çalışmalarını içeren bir sergi de Moskova’daki Les Oreades Galerisi’nde 2 Mayıs’ta açıldı.

İhmalyan’ın önemli eserlerini belgeleyen yaklaşık 400 adet tablosunun yanı sıra, sanat dünyasının ünlü isimleri ve yakın arkadaşlarının Jak İhmalyan’ı anlatan yazı ve röportajları da yer alıyor. Bu isimler arasında Ara Güler, Abidin Dino, Aziz Nesin, Nuri İyem, Metin Deniz, Grigori Anissimov, Onnik Sıvacıyan, Sirarpi Acemyan dikkat çekiyor.

Ayrıca Jak İhmalyan’ın kaleme aldığı “Kimliğim ve Sanat Görüşüm” başlıklı yazı da, ressamın kişiliğini ve sanat anlayışını gözler önüne seren önemli bir belge niteliğinde.

İnsan yaşamının hem gündüzü, hem gecesini tuvale taşıyan Jak İhmalyan, formasyonunu Çağdaş Türk Resmi’nin ustalarından Bedri Rahmi Eyüboğlu ve Abidin Dino’dan almıştı. Fovizmin büyük ustaları, Matisse, Rouault, Vlaminck, Derain, Dufy, Braque ve Van Dongen de Jak’ın yaratıcılığının tetikçisi oldular.

Çizdikçe yaşıyordu Jak İhmalyan. Yaşadıkça da hep çizdi. Yaşam onun için yaratıcılık, sanatsa bir yaşam biçimiydi. Ressamın geride bıraktığı iki bine yakın yağlıboya tablo, desen ve gravürden oluşan büyük miras üretkenliğinin başlıca kanıtı.

ARA GÜLER’İN JAK İHMALYAN FOTOĞRAFLARI DA SERGİDE

Ömrünün son on yılı (1968-1978 arası) İhmalyan’ın verimliliğinin doruğa ulaştığı dönem oldu. Bu süre zarfında ürettiği yapıtlar, sanatçının özgün üslubunun, hayata ve insana olan bakışının başlıca tanıklarıdır.

Küratörlüğünü de Mayda Saris’in yaptığı sergi için sanatçının bu en verimli dönemini yansıtan resimler, özel koleksiyonlardan derlenerek bir araya getirildi. Fotoğrafın ustası Ara Güler’in sanatçının Moskova’daki atölyesinde çektiği fotoğraflar da serginin önemli bir bölümünü oluşturuyor. İhmalyan’ın binlerce büyük yağlıboya ve deseninin önemli bir bölümü Türkiye insanı ve toprağı üzerinedir. Yakın arkadaşı Nâzım Hikmet, şiir kitabını resimleyen İhmalyan’ın sanatına olan hayranlığını “Bir gün öyle şiirler yazacağım ki senin resimlerine layık olsun” sözleriyle ifade etmişti.

Jak İhmalyan’ın yapıtları başta Rusya olmak üzere Türkiye, Lübnan, Fransa, Almanya, Polonya, Bulgaristan, Yunanistan ve Ermenistan’daki müze ve koleksiyonlarda bulunuyor.

ABİDİN DİNO’NUN GEÇ KALAN YAZISI

Jak İhmalyan’ın ölümünden sonra açılan en geniş kapsamlı Türkiye sergisi, 1993’te ölümünden tam 15 yıl sonra Metin Deniz ve Ferit Edgü tarafından İstanbul’daki Galeri MD’de gerçekleştirildi. Mayda Saris, bu sergi için Metin Deniz’in Abidin Dino’dan istediği ve geç kaldığı için kitapçıkta yer almayan sunu yazısına da kitapta yer veriyor.

“Jak İhmalyan Sürgünde bir Ressam” adlı kitabının tanıtımı 24 Mayıs Cuma günü saat 19.00’da Beyoğlu İstiklal Caddesi’ndeki Yunanistan Konsolosluğu’na bağlı Sismanoglio Megaro Binası’nda yapılacak. Saris’in, “uzaklarda, ülke hasreti çekerek hayata veda eden tüm sanatçıların anısına...” ithaf ettiği kitabından esinlenerek düzenlenen ve 16 Haziran’a kadar gezilebilecek serginin açılışı da aynı gün gerçekleşecek.

SİSMANOGLIO MEGARO İSTİKLAL CADDESİ NO:60