Çocuk işçiliği dünyada azalıyor, Türkiye'de artıyor

12 Haziran Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü dolayısıyla açıklanan rakamlar, çocuk işçiliği ve istismarına yönelik öngörülen hedeflerin tutturulamayacağını gösteriyor.

Dünya genelinde azalma eğiliminde olan çocuk işçiliği Türkiye'de ise yeniden yükselişe geçiyor.

Dünya genelinde milyonlarca çocuk zoraki olarak çalıştırılırken, bir çoğu da başta fuhuş olmak üzere yasaklanmış ve ya tehlikeli iş kollarında istihdam ediliyor.

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü vesilesiyle açıklanan verilere göre, dünya genelinde 215 milyon çocuk çalışmak zorunda kalıyor. Çalışmak zorunda kalan çocukların 158 milyon kadarı ise 5-14 yaş grubundan oluşuyor. Bu da 5-14 yaş grubundaki her 6 çocuktan birinin okula gitmek yerine çalışmak zorunda kaldığını gösteriyor.

5-17 yaş arası gruptaki çocuklar baz alındığında ise çocuk işçi sayısı 300 ila 350 milyon arası bir rakama ulaşıyor ve bu da her 5 çocuktan birinin çalışması anlamına geliyor. Oysa bu yaş grubu dünyanın bir çok ülkesinde temel eğitim yaşı olarak biliniyor.

Özellikle yoksullukla boğuşulan ülkelerde görülen ocukların çalışmasına genellikle ebeveynlerin çalışamaz durumda olmaları, doğal afetler, hastalıklar ve tarımla geçinilen bölgelerde ekinlerin azlığı gibi etmenler sebep oluyor. Çocukların daha az kalifiye olmaları ve daha düşük ücretle çalıştırılabilmeleri de çocuk işçiliğinin önlenemez düzeyde yükselmesini sağlıyor.

Her ne kadar ekonomik gelişmişlik düzeyinde  kısmen iyileşmeler görülse de Asya, Afrika ve Güney Amerika kıtaları çocuk işçiliği ve istismarı noktasında oldukça gerideler. Özellikle Güney Asya, Güney Amerika ve Doğu Avrupa ülkelerinde milyonlarca kız çocuğu ya fuhuşa sürükleniyor ya da evlerde hizmetçi olarak çalıştırılıyorlar. Bu bölgelerdeki bir çok ülkede seks turizmine yönelik zengin ülkelerden gelen talebi karşılamak için binlerce çocuğun fuhuş batağına sürüklendiği tahmin ediliyor.

Çocuklar, Güney Asya ülkelerinde yaygın olan tekstil sektöründe, Afrika'da ise özellikle tarım ve maden sektörleri ile ev hizmetlerinde ucuz işgücü olarak ezilmeye devam ediyorlar.

Çocuk işçiliği terimi 12 yaşın altında olup herhangi bir sektörde çalışanlar, 12-14 yaş aralığında olup fiziki olarak yapamayacağı işlerde çalışanlar ve ya hangi yaşta olursa olsun sağlık açısından zararlı işlerde istihdam edilen ve ya zorla çalıştırılan çocuklar için kullanılıyor.

Uluslararası antlaşmalar ve hukuki olarak yasak olmasına rağmen bir çok ülkede çocuk işçiliğinin beklendiğinden daha az bir şekilde gerilediği tahmin ediliyor. ILO, 2006 yılında belirlediği hedef doğrultusunda en geç 2016 yılına kadar çocuk işçiliğinin kabul edilemez olan yönlerini ortadan kaldırmayı planlıyordu. Ancak, çocuk işçiliği ve haksız uygulamalarda bugüne kadarki gerileme hızı dikkate alındığında bu hedefin tutturulması mümkün görülmüyor.

Dünyada genel olarak çocuk işçilerin sayısı giderek azalırken, Türkiye'de son yıllarda yeniden bir artış söz konusu. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR)'ın bu yıl içinde yayınladığı verilere göre, 1999-2006 yılları arasında istihdam edilen çocuk sayısı 2 milyon 270 binden, 890 bin düzeyine düştü. Ancak, 2006-2012 yılları arasında çocuk işçiliğinde azalma eğilimi durma noktasına geldi ve özellikle tarım kesimindeki artış ile birlikte çocuk işçi sayısının tekrar artışa geçti. 2012 yılında çocuk işçi sayısı 893 bine ulaştı.

Verilere göre, istihdam içinde değerlendirilmeyen ev işlerinde çalışan çocukların sayısı 1999 yılında 4 milyon 447 bin iken, 2006 yılında bu sayı 6 milyon 540 bine ulaştı. 2012 yılı için ise bu rakam yaklaşık 1 milyon kişi artarak 7 milyon 503 bine yükseldi. Böylelikle 5-17 yaş arası toplam çalışan çocukların (istihdama katılan ve ev içinde çalışan) sayısı 8 milyon 400 bine ulaştı. Genel toplamda ise çalışan çocukların tüm çocuklara oranı 1999 yılından bu yana yüzde 41'den yüzde 56'ya çıkarak, üçte bir oranında artış gösterdi.

EmekDünyası.Net/ANF-Bedran Deniz