Dünyanın en büyük kömür üreticisi Almanya 2018'de tüm kömür madenlerini kapatıyor. Gerekçe artan maliyet ve güvenlik riskleri. 

Bugün yılda 400 bin ziyaretçi kabul eden Müze, aslında 1930'larda 'madenciler için bir okul' fikrinden ortaya çıkmış. Madencilerin eğitimi için kullanılan araç ve gereçler, mesleği seçmeyi düşünenlere bir fikir vermesi için sergilenmeye başlamış ve yer altında gerçeğine bire bir uyumlu bir maden inşa edilmiş.

Al Jazeera'den Didem Özel Tümer'in sorularını yanıtlayan Müze Müdür Yardımcısı Siegfried Müller, "Maden bölümünün yapılmasının en önemli nedeni yeni maden işçileri kazanmak, onların bir maden görerek bu mesleği seçmelerini cazip hale getirmekti. 'Bakın ne kadar güzel bir çalışma ortamı var', bunu göstermekti amaç" dedi.

Daha sonra halkın sadece makinaları değil, gerçek bir maden deneyimini yaşama isteği, kapıların 1937'de onlara da açılmasını sağlamış.

Müzenin hemen girişinde, tavandan sarkan demir kafesler içinde madenci çizmeleri, baretler ve kömür tozuna bulanmış madenci ceketleri karşılıyor ziyaretçileri. Bilgi notunda, madenci eşyalarının emniyet ve daha kolay kuruması için tavana asıldığı belirtiliyor.

Daha sonra gerçek deneyim bölümüne geçiliyor. Yerin 20 metre altına asansörle inilmeden önce ziyaretçilere "12 derece, üzerinize kalın bir şeyler alın" uyarısı var. İnilen maden alanının toplam uzunluğu 2,5 kilometreye ulaşıyor. Tünellerde, ziyaretçilere madencilikte yıllar içinde kat edilen aşama sergileniyor.

Tahta direklerden, beton ve çelik konstrüksiyonlara, kandillerden LED fenerlere geçiş, madende kömür taşımak için kullanılırken körleşen atlardan, son model kömür bantlarına dönüşüm görülüyor. Bir madencinin çalışma koşullarının anlaşılması için tünelin bir bölümünde tavandan su damlatılıyor, ziyaretçiler kömür tozunun üzerinde yürütülüyor.

Tünelin bir bölümünde 1930'larda kullanılan araç ve gereçler, bir başka bölümünde 50'lerdeki teknoloji ve son bölümde ise 'artık madende insana çok az ihtiyaç duyuluyor olmalı' dedirten delme araçları var. Ziyaretçinin gözü ister istemez duvarlarda sıkça yer alan kaçış planlarına takılıyor.

Bir de 'Son Teknoloji Bölümü'ndeki kömür karasına inat bembeyaz seçilmiş kalın çelik direkler, 'Tavan hiç çökmez herhalde' diye düşündürüyor.

Bir madenci gibi yerin 200 metre altına 'kafes içinde' inme deneyimi için de bir simülasyon asansörü var. Hızla, sarsılarak inerken durulan duraklarda, ziyaretçi madencilere talimatlar sıralanıyor. En son durakta ise ustabaşı, 'Saat kaç oldu nerede kaldın?' diyor.

Almanya bir süre önce aldığı kararla kömür madenlerinin kademeli olarak kapatılmasına karar verdi. Halen açık olan son 3 maden de 2018'de kapatılacak. Müzenin Müdür Yardımcısı, Maden Mühendisi Müller, "Neden?" sorusunu şöyle cevapladı:

"Artık Alman Kömür işletmelerinin yeni iş gücüne ihtiyacı yok. Daha çıkartılacak çok kömür var ama aşağıya inildikçe basınç ve ısı artıyor. Bunun için çok yüksek teknoloji gerekli. Aynı zamanda üst düzeyde güvenlik önlemi. Bizim için güvenlik birinci planda. Bu koşullar altında Almanya'da kömür çıkartmak diğer ülkelere oranla çok daha pahalıya mal oluyor. Bu şartlarda diğer ülkelerle rekabete giremeyeceğimiz için kömür madenlerinin kapatılmasına karar verildi."

Müller, Almanya'da güvenlik riskinin yüksek bulunması halinde madenlerin çok daha önce kapatılabileceğini söyledi. Soma'daki maden kazasının bir madenci olarak kendisini çok kötü etkilediğini söyleyen Müller, "Neden, nasıl olabilir?' diye soruyor insan" dedi. Müller, Müze'de Soma'da hayatını kaybeden madenciler için açılan anı defterini gösterdi.

Madencilik Müzesi kömür madenleri kapatıldıktan sonra hayata geçecek yeni bir proje üzerinde çalışıyor. Proje müzenin kapsamını genişletmeyi hedefliyor.

Bünyesinde aynı zamanda bir Araştırma Enstitüsü de barındıran Müze'nin personel sayısı araştırmacılarla birlikte 120. Destekleyici vakıflar, federal hükümet ve Bochum Belediyesi'nin verdiği finans desteği 2012 yılında 9,5 milyon Euro oldu.