Kıbrıs sorununa çözüm bulma amaçlı müzakereler çerçevesinde bugün bir araya gelen liderler, esas müzakerelere başladı ve çözümlenmemiş özlü konulara yoğunlaştı.

Müzakerecilerin “yönetim”, “mülkiyet” ve “toprak kriterleri”yle ilgili çalışmalarını ele alan liderler, güven yaratıcı önlemlerle ilgili görüş alışverişine devam etti. Liderler ayrıca, olası çözümün ekonomik boyutunu da ele aldı.

ORTAK AÇIKLAMA EIDE’DEN

Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile Güney Kıbrıs Lideri Nikos Anastasiadis bugün yaklaşık 4.5 saat süren bir görüşme gerçekleştirdi. Türk Müzakereci Özdil Nami ve Rum Müzakereci Andreas Mavroyannis’in de katıldığı görüşme sonrasında, ev sahibi BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, liderlerin ortak açıklamasını okudu.

“OLUMLU VE SONUÇ ALICI BİR ATMOSFERDE GERÇEKLEŞTİ”

Eide, Akıncı ile Anastasiadis’in görüşmesinin olumlu ve sonuç alıcı odaklı bir atmosferde gerçekleştiğini söyledi. Eide, esas müzakerelere başlayan liderlerin çözümlenmemiş özlü konulara odaklandığını belirtti.

Eide, müzakerecilerin “yönetim”, “mülkiyet” ve “toprak kriterleri” başlıklarına ilişkin özlü konulardaki çalışmalarının ele alındığını söyledi.

Eide, “Akıncı ve Anastasiadis, bu konuları pragmatik ve yapıcı şekilde ele alarak, ilerleme kat ettiler. Bu hafta içinde 3 defa bir araya gelerek, özlü konulara ilişkin çalışmalarına devam edecek  müzakerecilere yeni yönlendirmeler sağladılar” dedi.

“GÜVEN YARATICI ÖNLEMLER KONUSUNDA GÖRÜŞ ALIŞVERİŞİNDE BULUNDULAR”

Liderlerin güven yaratıcı önlemler konusunda da görüş alışverişinde bulunduğunu kaydeden Eide, kararlaştırılan önlemlerin uygulanmasına ilişkin çalışmaları değerlendiren liderlerin bu yönde elde edilen başarıdan duydukları memnuniyeti dile getirdiklerini söyledi.

Eide, liderlerin, önlemlerin uygulanmasına yönelik çalışmaların tamamlanması sağlayacak pratik çözümlerin bulunmasına ilişkin beklentilerini de dile getirdiğini belirtti. Eide, liderlerin olası çözümün ekonomik boyutunu da ele aldıklarını kaydetti.

BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Eide, şu an esaslı müzakerelere başlayan Akıncı ile Anastasiadis’in en kısa sürede kapsamlı çözüme ulaşma kararlılığını yinelediğini belirtti.

Eide, mevcut olumlu atmosfere bağlı olarak, liderlerin 8 Temmuz’da Kıbrıs Türk Ticaret Odası ile Rum Ticaret ve Sanayi Odası’nın organize edeceği bir etkinliğe katılacağını söyledi. Eide, liderlerin aynı tarihte dini liderlerle de bir araya geleceğini kaydetti.

Espen Barth Eide, liderlerin bir sonraki görüşmesinin 10 Temmuz’da yapılacağını söyledi.

“İYİMSERDİM, DAHA DA İYİMSERİM”

BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Eide, liderlerin eşliğinde yaptığı ortak açıklamanın ardından kendi izlenimlerini aktardığı kısa bir de konuşma yaptı.

Liderlerin, müzakerecilerin ve heyetlerinin çalışmalarından çok etkilendiğini kaydeden Eide, müzakerelerin özellikle zor konularda karşılıklı saygı ve anlayış çerçevesinde “çözüm bulacağız”  ruhuyla yürütüldüğünü söyledi.

Eide, tarafların bu duruşuyla elde ettikleri başarının kendisini ve ekibini cesaretlendirdiğini belirterek, son görüşmeden sonra tarama sürecine son verildiğini ve gerçek müzakereye başlandığını kaydetti.

Espen Barth Eide, “Dün adaya geldiğimde iyimserdim, bugün çok daha iyimserim. Liderlerin uzun süredir devam eden sorunun çözümüne yönelik kararlılığı bunda çok etkili oldu” dedi.

Eide, gazetecilerin bir sorusu üzerine, bazı konuların ikili, bazı konuların ise heyetlerle beraber ele alındığını ancak görüşmenin içeriğine ilişkin daha fazla bilgi vermeyeceğini söyledi.

Gazetecilerin bir başka sorusuna karşılık Eide, “İlerleme sağlandığını söyleyebiliriz. Beklentiler, sürecin daha da ilerlemesi yönündedir ancak nereden nereye gidildiğini şu aşamada söyleyemem” dedi.

“BELİRLİ AŞAMALAR KAT EDİLMİŞ DURUMDA”

Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Kıbrıs müzakereleri çerçevesinde liderlerin bugün gerçekleştirdikleri dördüncü görüşmede ilk kez temel konulara girdiklerini ve belirli gelişmeler de sağladıklarını belirterek: "Peyder pey çalışmalar semeresini veriyor. Gerek elektrik, gerekse mobil ve diğer konular olsun; hepsinde belirli aşamalar kat edilmiş durumdadır" dedi.

Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanı Akıncı, Güney Kıbrıs Başkanı Nikos Anastasiadis ile ara bölgede gerçekleştirdiği görüşmenin ardından Cumhurbaşkanlığı'na dönüşünde basına açıklamalarda bulundu. Akıncı: "İlk kez kapsamlı müzakereler bağlamında temel konulara girdik. Bugüne kadar müzakerecilerimiz tarama sürecini tamamlayarak neredeyse bütün başlıklarda nerede durduğumuzu belirleyen kapsamlı bir belge ortaya çıkardılar. Şimdi henüz çözüme ulaştırılmamış, ana konulardan başlayarak süreci iki tarafın da kabul edebileceği kapsamlı bir çözüme vardırmak için çalışmaları yoğunlaştırmış durumdayız" dedi.

Bugün belirli gelişmeler de sağladıklarını ve müzakerecilere bir sonraki toplantılarına kadar yeni çalışma alanları belirlediklerini ifade eden Akıncı, bu çalışmaları haftada 3 kez bir araya gelerek sürdüreceklerini; 10 Temmuz'da yapılacak bir sonraki liderler görüşmesinde de bu ana konulardaki müzakereleri sürdüreceklerini anlattı. Cumhurbaşkanı Akıncı, geçen toplantıdan itibaren başlattıkları yöntemi bugün de devam ettirdiklerini; önce iki liderin baş başa müzakere yaptığını, ardından Eide ve müzakerecilerin de olduğu bir çalışma yürüttüklerini, daha sonra da tüm heyetlerin katıldığı üçüncü safhayı gerçekleştirdiklerini kaydetti. Akıncı, bu yöntemin verimli olduğunu, birbirlerini daha iyi anladıklarını, sorunlara daha derinlemesine girme imkanı bulduklarını ve bu çerçevede de ilerlemeler sağladıklarını söyledi.

"MOBİL VE DİĞER KONULARDA DA AŞAMA KATEDİLDİ"

Daha önce kararı verilen güven artırıcı önlemlerde hangi noktada oldukları konusunun üzerine de gittiklerini belirten Akıncı, sözlerini şöyle sürdürdü: "Gerek elektrik, gerekse diğer konular olsun; hepsinde belirli aşamalar kat edilmiş durumdadır ve o konularda da olumlu sonuçlara ulaşacağız. Kısacası bugünkü çalışmamızın verimli geçtiğini söyleyebilirim. İlerleme sağlandığını söyleyebilirim; olumlu, pozitif bir havada bu müzakere sürecini ileriye taşımaya ve mümkün olan en erken zamanda iki kesimli, iki toplumlu federatif bir yapıyı oluşturmaya ve halkımızın onayına sunmaya hazır hale gelmek için tüm gücümüzle çalışacağız. Temenni ederim bu süreç başarılı şekilde sonuçlansın."

Basının sorularını da yanıtlayan Cumhurbaşkanı Akıncı, hangi konularda ilerleme sağlandığıyla ilgili bir soruya karşılık, "Yönetim, mülkiyet ve toprağın kriterler bölümü müzakerelere konu oldu; bu konularda değerlendirmeler yapıldı. Bazı alanlarda ilerlemeler sağlandı ama takdir edeceğiniz gibi, bunların spesifik ayrıntı olarak dile getirilmesi müzakere anlayışına uygun düşmez. Bu konuda herhangi bir spekülasyona vesile olmak istemem" dedi.

"KÖY İSİMLERİ, YÜZDELİKLER, HARİTALAR KONUSU HENÜZ KONUŞULACAK NOKTADA DEĞİL…"

"Bir sonraki toplantıda yine aynı başlıklar mı müzakere edilecek" sorusuna ise Akıncı, şu yanıtı verdi: "Aynı başlıklarda devam edebiliriz, farklı durumlar gelişirse –eğer müzakereciler önümüze kendi aralarında tartışıp da bizim siyaseten karar üretmemizi gerekli gördükleri yeni unsurlar getirirlerse- onları da tabi ki değerlendirmeye açık olacağız. Burada amaç üzüm yemek, sonuca gitmek ve herhangi bir şekilde önyargı taşımadan konuları enine boyuna tartışmak. Ancak takdir edileceği gibi bazı konular vardır ki onları zamanı gelmeden tartışmaya açtığınız takdirde süreci tıkamış olursunuz, yanlış anlamalara meydan verirsiniz. Bunlar zaman zaman yapılıyor müzakere süreçlerinde… Bunların çok verimli olmadığını da yaşayarak görüyoruz. O nedenle her şeyi zamanlı bir şekilde tartışmaya gayret ediyoruz. Toprakta kriter dememin nedeni de odur. Köy isimleri, yüzdelikler, haritalar konusu bugün konuşulacak noktada değil henüz. Elbette onun da zamanı gelecek. Ama önce o noktaya adım adım gitmek meselesidir. Onu yapmaya çalışıyoruz." Rum basınında çıkan haberlere atfen, Başpiskopos Hrisostomos'un "yerleşik Türkiyelilerin geri gitmesine" ilişkin açıklamasının görüşülüp görüşülmediği sorusuna Akıncı, "Bu konu spesifik olarak, içerik olarak görüşülmedi. Başpiskopos'un veya bizden herhangi birinin açıklamaları müzakerelerin konusu değildir. Bunlar nerden gelirse gelsin, bizim arzumuz bu tür açıklamaların sürece yardımcı açıklamalar olmasıdır. Sürece zarar verecek açıklamaların hiçbir taraftan gelmemesi en doğrusudur" yanıtını verdi.

"RUM BASININA YANSIYAN HER ŞEYİ DOĞRU KABUL ETMEYİNİZ"

Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanı Akıncı, Rum basınına yansıyan her şeyin doğru kabul edilmemesini de istedi. Rum basında yer alan "güçlü bir merkezi yönetimi kabul ettiğine" ilişkin haberi örnek göstererek yalanlayan Akıncı, şöyle konuştu: "Böyle bir şey yok. Biz 11 Şubat 2014'te üzerinde mutabakat sağlanan çerçevede, iki kurucu devletin oluşturacağı federal bir yapıda merkezi yönetimin makul neyse o çerçevede, yani bir federal devletin merkezi yönetiminin sahip olması gerektiği kadar yetkilere sahip olmasını, onun dışındaki artık yetkilerin de federe devletlerde, kurucu devletlerde olması gerektiğini ta öteden beri söylemekteyiz, düşünmekteyiz ve buna inanmaktayız. Anlayış da budur aslında. Makul ölçüler içerisinde bir yetkilendirme olacak, yani biz üniter devleti konuşmuyoruz ama konfederasyonu da konuşmuyoruz. Dolayısıyla merkezi yanı çok güçlü bir yapıdan bahsederseniz bu sizi üniter devlete daha çok yakınlaştırır. Tam tersi çok çok yetkili ama merkezde çok çok zayıf yetkiler söz konusu olursa o zaman da bu sizi konfederasyona yaklaştırır. Halbuki bizim hedefimiz federasyondur. 11 Şubat 2014'te çerçevesi çizilmiş olan ama 77-79 Anlaşmalarından bu yana gelen, bugüne kadar da birçok BM Genel Sekreteri belgesinde yer alan iki kesimli, iki toplumlu federal bir sistem…"

Akıncı, değişik zamanlarda değişik spekülasyonlar yapılabileceğine işaret ederek, "Bunları bizim ağzımızdan duymadıkça veri kabul edip onun üstünden değerlendirme yapmanın yanılgılara neden olabileceği uyarısını yapmak isterim" dedi.

"BUGÜN İYİ BİR İŞ YAPTIĞIMIZ KANAATİNDEYİM. ÖNEMLİ BİR TOPLANTIYDI"

Akıncı, Eylül ayına kadar yeterli ilerleme sağlanabileceğine inanıp inanmadığı sorusuna, "Sağlanmasını istiyoruz, ümit ediyoruz. İnanıyor muyum? Göreceğiz" yanıtını verdi. Temmuz ayı için planlanmış iki toplantıları olduğunu, sonrasının henüz belli olmadığını ancak müzakerecilerin haftada üç kez toplanacaklarını anımsatan Akıncı, "Üretim yapıldıkça, bu konularda siyasi karar gerektiği noktada biz devreye girip müzakerecilere yeni alanlar açtıkça süreç ilerleyecek. Bugün iyi bir iş yaptığımız kanaatindeyim. Önemli bir toplantıydı. Belki çok ayrıntı konuşamayız ama yine de bugün bir mesafe alındığı kanaatindeyim ve müzakereciler bu hafta içerisinde verimli üretimler yapabilirler diye düşünüyorum bugünkü toplantıdan sonra. Konuşulan bu iş, 'Eylül'de bitti bitiyor' noktası değildir. Ancak iç konularımızda ciddi ilerlemeler sağlayıp Eylül'de bizim dışımızda konuyla ilgili daha başka tarafların da, örneğin garantör ülkelerin de katılımının olabileceği bir toplantı olabilir mi? Bunun için üzerinde uzlaşılmış, bu olacaktır denilmiş bir durum yoktur. Ancak bu bir hedeftir. Açıklanmamış bir hedef olarak düşünebilirsiniz bunu. Bu, BM yetkililerinin kafalarında da vardır. Ancak önemli olan bizim o güne kadar ne yapacağımızla çok yakından ilgilidir. Biz yeterli ilerlemeleri gerçekten sağlarsak- bugün umut verici oldu bu açıdan-bu da gerçekleşebilecek bir hedef haline dönüşebilir."

LİDERLER, DİNİ LİDERLERLE VE TİCARET ODALARIYLA ORTAK TOPLANTIYA KATILACAK

Akıncı, bir başka soruya yanıtında, dini liderlerin bir süreden beri sürece nasıl katkı yapılabileceği arayışı içinde bir araya geldiklerini anımsatarak, onların da çağrısıyla 8 Temmuz'da öğle saatlerinde Ledra Palaca'ta dini liderlerle buluşacaklarını; aynı gün akşam saatlerinde de ticaret odalarının ortak bir etkinliğinde ekonomi ağırlıklı bir toplantı yapılacağını, liderlerin bu iki etkinliğe birlikte katılmaya mutabık kaldıklarını anlattı. Cumhurbaşkanı Akıncı soruları yanıtlarken, vatandaşlık ve diğer konuların da yeri ve zamanı geldikçe konuşulacağını belirtirken, 1974 üzerinden geçen 41 yılda bu topraklarda yerleşip, burayla bütünleşen insanları hep ayrı kategoride tuttuğunu; bu insanların Annan Planı referandumunda oy da kullandıklarını, dolayısıyla bu konuda kendi açılımlarında bir tereddüt olmadığını vurguladı. Çeşitli vesilelerle Türkiye'den buraya sırf seçimlerde oy kullandırıp bazı kişilere ya da partilere avantaj elde edilmesi için yapılan vatandaşlıkları geçmişte de, şimdi de eleştirdiğini belirten Akıncı, "Bunlar çok yanlış davranışlardı ancak geride kaldı. Bunlar tekrarlanıyor diye bir durum da söz konusu değil" şeklinde konuştu. Akıncı, sürece katkıda bulunmayacak söylemlerden herkesin sakınması gerektiğini ekledi.

ANASTASİADİS: "ÖNEMLİ KONULARDA İLERLEME KAYDEDİLDİ. DİYALOG SÜRECEK"

Güney KıbrısBaşkanı Nikos Anastasiadis, Kıbrıs müzakereleri çerçevesinde önemli konularda ilerleme kaydedildiğini, diyaloğun süreceğini söyledi.

Rum Lider Anastasiadis bugün ara bölgede gerçekleştirilen liderler görüşmesinin ardından Rum Başkanlık Konutu'na dönüşünde basına açıklamalarda bulundu. Anastasiadis, bugünkü görüşmeden memnun olup olmadığının sorulması üzerine, BM Özel Danışmanı Eide'nin açıklamasının her şeyi söylediğini ifade etti. Anastasiadis, görüşmenin oldukça verimli olduğunu, önemli konularda ilerleme kaydedildiğini ve diyaloğun süreceğini de sözlerine ekledi. (Haberler.com)