Vietnam Savaşı’nın en ikonik fotoğraflarından birini ‘çıplaklık’ gerekçesiyle yasaklayan Facebook’a ve kurucusu Mark Zuckerberg’e tepki yağıyor. Norveç’in en çok satan gazetesi Aftenposten birincisi sayfasından yayınladığı açık mektupta, AP muhabiri Nick Ut’un Pulitzer Ödüllü Vietnam serisinden bir kareyi sansürlediği için Zuckerberg’e tepki gösterdi. Gazetenin yayın yönetmeni Espen Egil Hansen’in kaleme aldığı mektupta, Zuckerberg’in ‘dünyanın en güçlü editörü olarak gücünü kötüye kullandığı’ belirtildi.

FOTOĞRAF 24 SAAT İÇİNSE SİLİNDİ 

Vietnam Savaşı’nda ABD’nin napalm bombalarından kaçan insanların görüntülendiği fotoğraf, tarihin en ikonik karelerinden biri olarak görülüyor. Ancak Facebook, bombaya giyinik değilken yakalanmış kız çocuğunun görüntüsünü ‘çıplaklık’la ilgili standartları çerçevesinde değerlendirmeyi tercih edip bu kareyi sansürledi.

Fotoğraf önce Norveçli yazar Tom Egeland’in Vietnam karelerini paylaştığı sayfasından silindi. Aftenposten’ın bir muhabiri de aynı kareyi bir haberinde kullanınca, Facebook’tan fotoğrafı kaldırması için bir mektup aldı. Ancak gazete daha yanıt yazmaya fırsat bulamamışken, bu fotoğraf 24 saat içinde silindiği gibi muhabirin sayfası askıya alındı.

'BU APTALLIĞI YÜCELTİR'

Aftenposten’ın bu gelişmenin ardından Zuckerberg’e hitaben kaleme aldığı mektupta, yayın yönetmeni Hansen şu ifadeleri kullandı: “Demokratik toplumun temel dayanak noktası hakkında ne yapacağınız konusunda üzgün, hayal kırıklığına uğramış, hatta korkmuş hissediyorum. Dünyanın en önemli medyasının özgürlüğü genişletmek yerine kısıtlamasından endişe duyuyorum ve bu genellikle otoriter bir biçimde oluyor. Eğer çocuk pornografisi ile savaş fotoğrafları belgeseli arasındaki ayrımı yapamıyorsanız, bu, aptallığı yüceltir.”

Facebook’tan yapılan açıklamadaysa, “Bu fotoğrafın ikonik olduğunun farkında olmakla beraber, çıplak bir çocuğun fotoğrafına bir vakada izin verip bir diğer vakada vermeyecek bir ayrım yapmak zor” denildi.

Napalm bombası:  

Napalm bombası, belirli sayıda yanıcı sıvıların pelteleştirilmiş benzin ile karışımı. 

II. Dünya Savaşı'nda, Harvard Üniversitesi'nden Louis Fieser'in başkanlık ettiği bir kimya grubu tarafından geliştirildi. İlk olarak Pasifik'teTinian Savaşı'nda kullanıldı. Vietnam Savaşı fotoğrafçısı olan Nick Ut, bir sözünde "Napalm hayal edebileceğiniz en korkunç silahtır. Su 100 derecede kaynar, napalm 800-1200 derece sıcaklık üretir" demişti. Bazı durumlarda, hızlı öldürdüğünden dolayı kurbanlar fazla acı çekmez. Fakat sağ kurtulanlarda 3. ve 2. dereceden yanık oluşur.

ABD, Vietnam Savaşı'nın sonlarına doğru daha güçlü bir Napalm'e ihtiyacı olduğunu, başlıca Napalm tekeli olan DOW Chemical'a bildirdi. Böylece daha korkunç olan Napalm-B karışımı ortaya çıktı. Bu karışımda ana yanıcı madde olarak, geleneksel Napalm'den daha farklı bir yön çizilerek KEROSEN (Uçak Yakıtı jp-4 jp-8 vb.) kullanıldı. Bu da daha yüksek bir ısı ortaya çıkmasını sağladı. Hiçbir uluslararası kanun askeri amaçlı Napalm kullanımını yasaklamıyor fakat sivil halka karşı kullanım 1980 yılında Birleşmiş Milletler kararıyla yasaklandı. 

KAYNAK: gazeteduvar.com.tr