Deniz Güneş / Demokrat Haber

Resmi temaslarda bulunmak üzere Azerbaycan’a giden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ermenistan ile Azerbaycan arasında yaşanan ve 1994 yılında son bulan Karabağ Savaşı yıllarında Karabağ’ın Hocalı kasabasında yaşananların yıldönümü vesilesiyle yapılan anma törenine katıldı.

Anmada, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in yanı sıra çok sayıda Azerbaycanlı bürokrat ve askeri yetkili hazır bulundu. Saygı duruşunda bulunulan törene, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun da katılması ve Türkiye’nin bu yıl dışişleri bakanı düzeyinde katılım göstermesi dikkat çekti.

25-26 Şubat 2015 tarihlerinde Azerbaycan’a resmi bir ziyarette bulunan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev tarafından kabul edilen Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, daha sonra Azerbaycanlı mevkidaşı Elmar Memmedyarov ile bir araya geldi.

Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, ziyaret kapsamında yapılan görüşmelerde, Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin gündeminde yer alan konular ile bölgesel ve uluslararası gelişmeler kapsamlı şekilde ele alınırken, Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki Karabağ sorununun görüşmelere konu edilmesi dikkat çekti.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Azerbaycan’daki temasları kapsamında Azerbaycan Başbakanı Artur Rasizade ve Meclis Başkanı Oktay Esedov ile de ayrı ayrı görüştü.

Azerbaycan’la olan ticari işbirliğini arttırmayı hedeflediklerini belirten Bakan Çavuşoğlu, “Türk iş adamları Azerbaycan’da 9 milyar dolar yatırım yaptı. Azerbaycanlı iş adamları da Türkiye’de 4 milyar dolar yatırım yaptı. Hedefimiz her iki ülkenin de 20’şer milyar dolar yatırım yapması” dedi.

1915 Ermeni Soykırımı’nın yüzüncü yıldönümü olan 2015 yılında, Bakü’de yapılan Hocalı anmasına Türkiye’nin bu yıl dışişleri bakanı düzeyinde katılım göstermesi dikkat çekerken, Çavuşoğlu Bakü’deki temasları kapsamında 1915’in yüzüncü yıldönümüne de değindi.

“1915 HAKKINDAKİ EYLEM PLANINI BİRLİKTE YÜRÜTECEĞİZ”

Hocalı bağlamında Azerbaycan halkının acısını yürekten paylaştığını ifade eden Çavuşoğlu, Ermenistan’ın 1915’te yaşananlara ilişkin yalanlarıyla herkesi etkilemeye çalıştığını iddia etti. Çavuşoğlu şöyle konuştu: “Hep birlikte Ermenistan’ın yalanlarını ortaya koymamız lazım. Sözde iddialarına karşı önerilerde bulunduk. ‘Arşivleri açalım, tarihçiler çalışsın’ dedik, fakat yanaşmadılar. Bunun için de kabul ettiğimiz eylem planı çerçevesinde birlikte çalışmaya devam edeceğiz. Doğruları söyleyeceğiz. Adaletli olacağız. Yanlış hafızalara karşıyız. Çalışmalara da başladık. Sadece bu yıl için değil uzun ve orta vadeli çalışmalarımızı birlikte yürüteceğiz ki bu yalanlar ortaya çıksın. Bizim öyle psikolojik etkinlik gibi bir derdimiz yok. Fakat başkalarının baskısı ve yalanları veya aldığı kararlar altında ezilmeyiz.”

1915 Ermeni Soykırımı’nda hayatını kaybedenleri anma günü olan 24 Nisan’da yapılacağı belirtilen Çanakkale anmasına değinen Bakan Çavuşoğlu şunları söyledi: “Bu sene Çanakkale Savaşları’nın 100. yılını anıyoruz. Bu tarihte birileri yalan söylerken biz dostluk ve barış diyeceğiz. Acımasız savaşlar üzerine kurulan dostluk ve barışı ön plana çıkaracağız. Bizim kimsenin toprağında gözümüz yok. Diğer ülkeler de başka ülkelerin toprak bütünlüğüne saygı duymayı öğrenecek.”

UYGULANAN AMBARGOYU İTİRAF ETTİ

Azerbaycan ve Türkiye’nin Bakü-Tiflis-Ceyhan, Bakü-Tiflis-Kars gibi birçok stratejik proje gerçekleştirdiğini hatırlatan Çavuşoğlu, üçüncü ülkelerle üçlü mekanizmaların hayata geçirildiğini hatırlatarak, “Ermenistan ise tüm bu projelerin dışında kalıyor. Ermenistan kendisine sormalı ki ben niye burada yokum. Ermenistan kendisini sorgulamalarıdır” diye konuştu.

ERMENİSTAN PROTOKOLLER İÇİN ÖNKOŞUL İDDİASINI YALANLADI

Hürriyet’in haberine göre, Ermenistan ile Türkiye arasında diplomatik ilişki kurulması ve ilişkilerin geliştirilmesine yönelik olarak 2009 yılında İsviçre’nin Zürih kentinde imzalanan protokollere değinen Bakan Çavuşoğlu, Ermenistan’ın Azerbaycan’ın topraklarını işgal ettiğini iddia ederek şunları söyledi: “Zaten protokollerin yürürlüğe girmesi için şartımız vardı. Ermenistan’ın işgal ettiği Azerbaycan topraklarından geri çekilmesi gerekiyordu. Zaten bu şart yerine gelmeden, bizim protokolleri uygulamamız söz konusu değildi. Bu, tüm dünyanın bildiği bir şarttı.”

Bakan Çavuşoğlu’nun, “Protokoller için şartımız vardı” sözleri, Ermenistan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Şavarş Koçaryan tarafından yalanlandı. Ermenistan’ın başkenti Yerevan merkezli Armenpress Ajansı’nın haberine göre, protokollerin herhangi bir önkoşul olmaksızın iki ülke tarafından imzalandığını vurgulayan Şavarş Koçaryan, 2010 yılında Ermenistan Dışişleri Bakanı Edward Nalbandyan’ın The Wall Street Journal gazetesinde konuya ilişkin olarak yayımlanan makalesine atıfta bulundu. Protokollerin imzalanışının yıldönümü vesilesiyle yayımlanan makalede, herhangi bir önkoşul olmaksızın ilişkilerin tesis edilmesi ve normalleştirilmesi ilkesi ile hareket edildiğinin vurgulandığı kaydedildi. Koçaryan açıklamasında, iki ülke arasında arabuluculuk rolü üstlenen İsviçre ve BM Genel Sekreteri’nin yanı sıra, süreçten haberdar olan AB, AGİT, ABD, Rusya ve Fransa gibi ülkelerin de önkoşulsuzluk ilkesi konusunda hemfikir olduklarını ve bunu farklı vesilelerle ifade ettiklerini kaydetti.