Beril Eski / Demokrat Haber
27 Nisan Cumartesi günü sivil toplum örgütü Democrasia, Azerbaycan'da 16 Ekim 2013'te yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili bir etkinlik düzenledi. Etkinliğe konuşmacı olarak Müsavat Partisi Genel Başkanı Cumhurbaşkanlığı adaylarından İsa Kamber katıldı. Ancak Türkiye'de eğitim gören ve etkinliği takip etmek isteyen Azeri öğrencilerin Azerbaycan Büyükelçiliği'nden aranarak tehdit edildiği ve bu nedenle toplantıya katılmadığı iddia edildi. Azeybaycan Büyükelçiliği'ni defalarca aramamıza rağmen, bir ilgiliyle görüştürülmedik. İddialarla ilgili Democrasia Koordinatörü Cengiz Sunar'la görüştük.
- Toplantıda Azeri öğrencilerin Azerbaycan Büyükelçiliği'nden aranarak tehdit edildiği söylendi. Bu konuda bilginiz nedir?
Democrasia olarak bir süredir Azerbaycan'daki ve Türkiye'deki Azeri sivil toplum kuruluşları, aktivistler, siyasetçiler ve yazarlar ile irtibat halindeyiz. Bunların bir kısmı Türkiye'nin en iyi üniversitelerinde eğitim görüyorlar. Toplantıya katılacağını bildiren, Türkiye'de eğitim gören yaklaşık 20 Azeri öğrenci son anda aldıkları bir tavır ile toplantıya katılmaktan vazgeçtiler ve biraz korkarak da olsa Azerbaycan Büyükelçiliği'nden aranarak muhalif toplantılara katılmamalarını söyleyen ve tehdit içeren telefonlar aldıklarını anlattılar.
- Tehdit edilen öğrenciler size ne tür bir açıklama yaptı?
Türkiye'de öğrenciler ile irtibatta olan N!DA Hareketi temsilcileri aracılığıyla öğrencilere ulaştığımızda Azerbaycan Büyükelçiliği'nden, Türkiye'den alacakları diplomaların Azerbaycan'daki denklikleri ile ilgili sıkıntı yaşayabileceklerini söyleyen ve muhalif toplantılara gitmemeleri konusunda uyaran bir telefon aldıklarını söylediler. Bu durum Türkiye'de özellikle burslarını kaybetme korkusu yaşayan muhalif öğrencilerin toplantıya katılmasını engellemiş oldu.
- Sizce bu tehdidin sebebi neydi?
Tehdidin sebebi muhalefetin güçlenmesinden korkmak. Azerbaycan'da muhalefetin üzerinde ciddi baskılar var; gençlik hareketleri ülkelerinde değişim istiyorlar ve başta Türkiye olmak üzere uluslararası desteğin öneminin farkındalar bu yüzden Azeri hükumeti bu yönteme başvurmuş olabilir. Yapılan bir istatistiğe göre Azerbaycan'da halk %70 oranında yabancı kanalları izliyor. Bu oranda ağırlık ise dil bağından ötürü Türkiye, ve Azerbaycan muhalefetinin Türkiye'de gündem olması Azerbaycan hükumeti için tehlikeli gözüküyor. Öyle ki Türkiye dizileri ile ilgili çeşitli engellemeler yapılmaya başlandı bile. Yani Türkiye'de yapılacak, muhalefetin katılımının olduğu bir toplantının yaratacağı etkiden çekinmeleri çok doğal.
- Konuyla ilgili bir adım atmayı düşünüyor musunuz?
Democrasia olarak daha önce Kırgızistan, Özbekistan, Gürcistan, Rusya veya Çin hakkında yaptığımız gibi Azerbaycan ile ilgili toplantılar yapmaya devam edeceğiz. Bu da Azeri muhalefetine Türkiye'de söz söyleyebilmeleri için imkan sağlayacaktır.
- Toplantıya katılanlar ne gibi tepkiler verdiler?
Toplantıya konuşmacı olarak katılan Müsavat Partisi Genel Başkanı İsa Gamber, FAR Center Başkanı Hikmet Hacizade ve Turan Haber Ajansı Genel Müdürü Mehman Aliyev durumu çok olağan karşıladılar. Bunu beklediklerini eklediler ve bu durumun Azerbaycan hükumetinin muhalefetten ne kadar korktuğunun bir göstergesi olduğuna dikkat çektiler. Diğer katılımcıların da tepkileri aynı yöndeydi.
N!DA HAREKETİ NASIL BİR ÖRGÜTLENME?
N!DA Vatandaş Hareketi; Azerbaycan’da Aliyev yönetimine karşı demokrasi ve hukuk talepleri olan farklı siyasi görüşlerden insanların bir araya gelerek oluşturduğu, geniş kitlelere hitap etmeyi hedefleyen bir hareket. Hareketin Türkiye temsilcisi Toğrul İsaoğlu N!DA’yı şöyle tanımlıyor : “N!DA özgür, demokratik ve sivil bir harekettir.” N!DA Hareketi son dönemlerde yaptığı işlerle hükumetin hedefi haline geldi. Geçtiğimiz birkaç ayda aralarında ODTÜ Matematik bölümünden mezun olan Reşad Hesenov’un ve Azerbaycan Muhalefeti Müsavat Partisi’nin Genel Başkanı İsa Gamber’in oğlu Turgut Gamber’in de bulunduğu 7 N!DA Hareketi üyesi tutuklandı. Bu tutuklamalarla adı daha çok duyulan harekete Azerbaycan’da ilgi büyüdü. 10 Mart 2013 günü Bakü’de orduda yaşanan meçhul asker ölümlerinin protesto edildiği mitingden 3 gün önce yapılan tutuklamalar N!DA’yı odak haline getirmişti. N!DA Hareketi Azerbaycan’ın haricinde Türkiye, Hollanda ve Almanya’da örgütleniyor.
