Doğa ve kent yağmacılığına karşı sesini en çok duyuran çevre örgütlerinden Kuzey Ormanları Savunması (KOS) 3. Havalimanı projesi ile ilgili odalar ve sivil toplum örgütleri tarafından hazırlanan teknik etütleri derleyerek 100 sayfalık rapor hazırladı.
Raporda, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın "çılgın proje" olarak lanse ettiği havalimanının, bir "ulaşım değil, talan projesi" olduğu belirtildi.
“Yaşam, Doğa, Çevre, İnsan ve Hukuk Karşısında 3. Havalimanı Projesi” adı verilen rapor dün İstanbul Mimarlar Odası Büyükkent Şubesi’nde Cihan Baysal, Prof. Dr. Zerrin Bayraktar, ekonomist Mustafa Sönmez ve Mimarlar Odası'ndan Mücella Yapıcı tarafından açıklandı.
Rapor 3. Havalimanı’nın çevre, insan ve hukuki yanlarını bir arada sunmanın yanısıra ekonomik boyutunu da ön plana çıkarıyor. Bir ulaşım projesi olarak açıklanan projeye karşı ise özetle insan ve yaşama karşı bir proje deniyor.
Projenin 3. Çevresel Etki Değerlendirme Raporu havalimanını bir ulaşım alanından çok cazibe merkezi olarak tanımlıyor. Türkçe hazırlanan rapor İngilizceye de çevrilecek. Jeoloji Mühendisleri Odası'nın hazırladığı raporda zeminin bataklık olduğu belirtilmiş, havalimanı yapmanın büyük göçmelere neden olacağı belirtilmişti. Alanda şu anda hafriyatlarla bu bataklık alanlar kurutulmaya çalışılıyor fakat 20 metre derinlikte bile hala tatlı suya rastlanıldığı belirtiliyor. Hafriyat ise coğrafi açıdan engebeli olan arazinin düzleştirilmesiyle elde ediliyor. Yeniköy'de ise hayvancılık şimdiden son erdi bile.
Önceden maden sahası olarak kullanılan 3. Havalimanı arazisi maden işletmelerinin alanı terketmesiyle birlikte eski haline dönüyor. Bu da insan etkisinin doğadan çekildiği takdirde kendisini yenileyebileceğini gösteriyor.
Kuzey Ormanları Savunması'ndan Onur Akgül: "Evet Kuzey Ormanları’nın katli sürüyor fakat 3. Köprü için de 3. Havalimanı için de gerçekleştirilen katliam ormanları düşününce henüz küçük kalıyor. Sokakta ve hukuki mücadeleye devam" dedi.
ALANIN YÜZDE 81'İ ORMANLIK
Raporda öne çıkarılan bazı noktalar böyle:
-Dünyanın en yüksek yolcu kapasiteli havalimanı olan Atlanta Havalimanı, 95 milyon yolcu kapasitesiyle 1,625 hektar üzerine kurulu. Buna göre, 150 milyon yolcuya hizmet etmesi planlanan 3. Havalimanı’na 3 bin 500 hektar yetmekteyken proje neden 7650 hektar üzerinde planlandı?
- Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), “Mega Havalimanının Kaderi Büyümeye Bağlı” raporundaki büyüme senaryosuna göre, havalimanının kar etmesi olanaksız. Bu durum, 3. Havalimanı arazilerinin böylece zaten inşaat şirketleri sahibi olan konsorsiyum üyeleri tarafından ranta yönelik inşaat ve emlak etkinliklerine açılabileceğini akla getiriyor.
-ÇED raporuna göre proje için belirlenen alanın yüzde 81’i orman alanı, yüzde 9’u göl ve gölet. İstanbul’un ormanları dünyadaki 200 önemli ekolojik bölgeden biri, Avrupa’da ise acil korunması gereken 100 ormandan biri.
- Kentin kuzeyinde yoğunlaşan ormanlar, kentin önemli su kaynaklarını da içerirler. 3. Havalimanı proje alanı toplam 7.650 hektar olup, bunun 6.172 hektarı ormanlık bir alan.
- Ormanların sağladığı faydalarda (odun üretimi, su üretimi, iklim düzenleme, karbon bağlama ve oksijen üretme, hava kirliliğini azaltma, canlıların yaşama ortamı vb) da azalma meydana gelecek.
- Projenin sebep olacağı araç trafiği artışı, orman tahribatı ve yapılaşma dolayısıyla İstanbul’un önemli su kaynaklarından Terkos, Alibeyköy ve Pirinççi barajlarındaki su seviyelerinde azalma, ayrıca akarsulara karışacak kirliliğin de barajlara taşınması bekleniyor.
- Dövizin aşırı değerlenmesi ve artan dış borç faizleri nedeniyle, konsorsiyum tarafından 22 milyar 152 milyon avro bedelle alınan 3. Havalimanı’nın maliyeti sadece ilk 9 ayda 4 milyar dolar arttı.
- İhale şartlarına göre deniz seviyesinden 105 metre yüksekte olması gereken havaalanının kotu ihaleden sonra 70 metreye düşürülerek uçuş güvenliği hiçe sayıldı ve tahminlere göre bu değişiklikle müteahhitlere 2 milyar avro kazandırıldı.
